Theo các nhà khoa học, SARS-CoV-2 gần như không tấn công nặng vào trẻ em, do đó, các triệu chứng Covid-19 ở trẻ thường nhẹ, thậm chí không biểu hiện. Để giải thích cho điều này, các chuyên gia đang chú trọng đến lý do: Trẻ em huy động tuyến phòng thủ đầu tiên gọi là hệ thống miễn dịch bẩm sinh hiệu quả hơn người lớn.
Hệ thống miễn dịch gồm các tuyến phòng thủ khác nhau, trong đó, miễn dịch bẩm sinh điều phối phản ứng ban đầu chống lại nhiễm trùng, còn miễn dịch thích ứng phát triển chậm hơn và hình thành hệ thống phòng thủ cụ thể hơn.
Kevan Herold, Giáo sư sinh học miễn dịch và nội khoa tại Đại học Yale, Mỹ, cho biết, tuyến phòng thủ đầu tiên- phản ứng bẩm sinh, bao gồm chất nhầy trong mũi và cổ họng giúp bẫy vi khuẩn có hại. Bên cạnh đó là các protein và tế bào kích hoạt phản ứng miễn dịch ban đầu của cơ thể. Tuyến phòng thủ thứ hai là hệ thống miễn dịch thích ứng, bao gồm tế bào T và tế bào B. Hệ thống miễn dịch này mất nhiều thời gian hơn để bắt đầu phản ứng, nhưng có thể ghi nhớ những điểm yếu cụ thể của những vi khuẩn có hại trong quá khứ.
Các nhà khoa học phát hiện ra rằng, ở hệ thống miễn dịch của trẻ em, một số phân tử bẩm sinh và sự gia tăng phản ứng bẩm sinh mức độ cao hơn so với người lớn. Tiến sĩ Herold và vợ của ông- bà Betsy Herold, một bác sĩ bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Bệnh viện Nhi đồng Montefiore ở Bronx, nhận định, đây là chìa khóa để giúp trẻ em chống lại virus Covid-19 tốt hơn.
Khi Covid-19 quét qua New York vào đầu năm 2020, bác sĩ Betsy Herold đặt câu hỏi: "Tại sao nhiều người lớn lại đến bệnh viện với Covid-19 hơn trẻ em?". Theo đó, các nhà nghiên cứu bắt đầu xem xét hệ thống miễn dịch của trẻ em, trong đó có mối quan tâm về cytokine - các protein nhỏ được tạo ra bởi một loạt các tế bào giúp chúng giao tiếp với nhau.
"Hai cytokine quan trọng đối với phản ứng miễn dịch bẩm sinh ít phổ biến hơn trong máu của những người lớn tuổi so với người trẻ. Đó là nơi ý một phản ứng bẩm sinh bắt đầu được phát triển", Betsy Herold nói.
Herolds thực hiện nghiên cứu so sánh 65 bệnh nhân nhỏ tuổi và 60 người lớn mắc bệnh Covid-19 ở New York. Kết quả, trẻ em ít phụ thuộc vào hệ thống miễn dịch thích ứng hơn người lớn, có thể là do chúng có phản ứng bẩm sinh mạnh hơn. Nhà khoa học cũng xem xét các mẫu xét nghiệm của 12 trẻ em và 27 người lớn và thấy rằng, nhiều gen liên quan đến khả năng miễn dịch bẩm sinh được kích hoạt ở trẻ em.
Amy Chung, nhà nghiên cứu tại Viện Peter Doherty về Nhiễm trùng và Miễn dịch ở Melbourne, Australia, cho biết, sau khi cho máu của những người khỏe mạnh tiếp xúc với coronavirus gây đại dịch Covid-19, các nhà khoa học nhận thấy, những người cao niên khỏe mạnh có phản ứng kháng thể mạnh mẽ từ trước với Covid-19, có thể là do họ đã tiếp xúc nhiều lần với các coronavirus khác, như những loại gây bệnh thông thường - cảm lạnh.
Mặt khác, theo Tiến sĩ Amy Chung, trẻ em không có phản ứng kháng thể mạnh mẽ bởi vì chúng ít tiếp xúc với các coronavirus khác. "Điều đó có vẻ không tốt, nhưng trong trường hợp trẻ em gặp phải SARS-CoV-2, chúng sẽ huy động và tấn công các bộ phận thiết yếu của virus ngay lập tức", cô nói.
Trong khi đó, hệ thống miễn dịch của người lớn tuổi đang nhắm mục tiêu vào các bộ phận của virú SARS-CoV-2 mà họ đã gặp trong các coronavirus khác. Những bộ phận đó dường như không quan trọng bằng việc ngăn ngừa nhiễm trùng.
Phụ huynh và con trẻ xếp hàng để thử nghiệm Covid-19 ở California, Mỹ hồi tháng 1/2022. Ảnh: Patrick T. Fallon - Getty Images
Khả năng phục hồi tương đối của trẻ em đối với Covid-19 khiến một số bậc cha mẹ ngần ngừ cho trẻ em đủ điều kiện đi tiêm chủng. Cuộc khảo sát gần đây của Tổ chức Gia đình Kaiser với 420 bậc cha mẹ cho thấy, một nửa không quá lo lắng hoặc không lo lắng chút nào về việc con họ bị ốm do Covid-19. Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ, tỷ lệ tiêm chủng ở những người dưới 18 tuổi thấp hơn đáng kể so với người lớn. Khoảng 40% trẻ em đủ điều kiện được tiêm chủng đầy đủ, so với khoảng 3/4 người lớn đủ điều kiện.
Các nhà nghiên cứu chưa tìm thấy bằng chứng cho rằng vaccine Covid-19 thiếu an toàn. Trong các thử nghiệm được thực hiện trên hàng nghìn trẻ em, các tác dụng phụ khá nhẹ và không có bất kỳ tác động lâu dài nào, CDC cho biết.
Vaccine Covid-19 chưa có sẵn cho trẻ em dưới 5 tuổi. Các cơ quan quản lý y tế Mỹ đã trì hoãn việc xem xét vắc xin Pfizer Inc. - BioNTech SE Covid-19 cho độ tuổi đó vì loạt hai liều ban đầu không hoạt động tốt với biến thể Omicron trong quá trình thử nghiệm.
Theo cuộc thăm dò của Kaiser, ngay cả khi có vaccine cho nhóm trẻ này, chỉ 31% phụ huynh có con ở độ tuổi đó, nói rằng, họ sẽ đưa con mình đi tiêm phòng ngay lập tức. Trong khi, khoảng 1/4 phụ huynh cho biết, họ chắc chắn sẽ không đưa con đi tiêm phòng.
Nguy cơ bị nhiễm Covid-19 của trẻ em cũng tương tự như người lớn, thậm chí một số nghiên cứu gần đây cho thấy, khả năng lây lan virus ở trẻ em nhanh hơn. Một số trẻ phải nhập viện điều trị và vẫn có các triệu chứng sau khi đã loại bỏ virus. Trẻ em cũng có nguy cơ mắc hội chứng viêm đa hệ thống, hoặc MIS-C, một tình trạng hiếm gặp có thể xảy ra vài tuần sau khi nhiễm Covid-19. MIS-C có thể dẫn đến tổn thương nội tạng hoặc thậm chí tử vong.
"Rào cản bẩm sinh không bảo vệ 100%. Covid-19 vẫn tiềm ẩn rủi ro cho trẻ em bao gồm khả năng các triệu chứng kéo dài. Chọn không tiêm phòng Covid-19 cho trẻ giống như việc đang tham gia một canh bạc", Betsy Herold nói.
An Nhiên (theo WSJ)