Covid-19 ảnh hưởng đến nhiều cơ quan của cơ thể. Trong đó, hệ thống nội tiết dễ bị tổn thương hơn do sự biểu hiện của thụ thể men chuyển 2 (ACE2) trong các tuyến nội tiết khác nhau. Năm 2020, các nhà nghiên cứu Canada báo cáo rằng, ACE2 là cổng vào, cho phép Covid-19 xâm nhập tế bào, làm cho một số tuyến nội tiết dễ bị virus phá hủy.

Ở giai đoạn đầu của đại dịch, các nhà khoa học thấy, những người mắc bệnh tiểu đường có các triệu chứng nghiêm trọng hơn và có nhiều nguy cơ bị biến chứng và thậm chí tử vong khi mắc Covid-19. Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Lancet Diabetes & Endocrinology, báo cáo rằng Covid-19 làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh tiểu đường khoảng 40% sau một năm, theo báo cáo trên Medscape. Bên cạnh đó, virus này còn tác động tới các tuyến nội tiết khác, như tuyến giáp, tuyến yên và tuyến sinh dục.

Nguy cơ cao với người bệnh tiểu đường

Tăng đường huyết tại thời điểm nhập viện dễ khiến người bệnh tăng mức độ nghiêm trọng và tử vong. Những người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ nhập viện với Covid-19 cao gấp 2 đến 3 lần và tỷ lệ mắc Covid cũng có xu hướng phát triển tăng đường huyết quá mức liên quan đến việc giải phóng quá mức các hormone chống điều hòa.

Trong số những bệnh nhân đang điều trị insulin, Covid-19 gây ra sự gia tăng nhanh chóng nhu cầu insulin. Do đó tình trạng kháng insulin nghiêm trọng hơn, có khả năng liên quan đến nồng độ các cytokine gây viêm. Mặc dù có mối liên hệ giữa kiểm soát chuyển hóa kém và mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng, mức độ tăng đường huyết tại thời điểm nhập viện cũng có thể là một yếu tố nguy cơ..

Rối loạn tuyến giáp

Viêm tuyến giáp bán cấp liên quan đến Covid đã được báo cáo trong một số trường hợp. Bệnh nhân có lượng hormone kích thích tuyến giáp thấp và nồng độ T4 tự do cao, đôi khi vài tuần sau khi khỏi Covid-19

Một nghiên cứu ở Italy cho thấy những bệnh nhân mắc Covid-19 cần được chăm sóc tích cực hơn có tỷ lệ cao hơn với giá trị hormone kích thích tuyến giáp thấp hơn hoặc nhiễm độc giáp công khai mà không nhất thiết phải xuất hiện với chứng đau cổ điển hình hoặc tăng tế bào lympho.

Viêm tuyến giáp bán cấp là do nhiễm virus, nhưng tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở những bệnh nhân mắc Covid-19 cho thấy điều này có thể là thứ phát do sự kết hợp của tổn thương tế bào trực tiếp và phản ứng viêm quá mức trong quá trình nhiễm trùng. Bằng chứng hiện tại chỉ ra rằng rối loạn chức năng tuyến giáp trở lại bình thường sau giai đoạn nhiễm trùng cấp tính.

Các bệnh tuyến giáp khác đã được báo cáo có thể liên quan đến Covid-19 bao gồm tái phát bệnh Graves hoặc khởi phát bệnh từ 6-8 tuần sau khi nhiễm bệnh; suy giáp liên quan đến nhiễm trùng. Bệnh tuyến giáp tự miễn nhiễm trước có vẻ không làm cho bệnh nhân dễ bị tổn thương hơn với Covid-19.

Covid-19 ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản

Tế bào Leydig trong tinh hoàn biểu hiện các thụ thể ACE2 và do đó có thể dễ bị tổn thương bởi Covid-19. Một nghiên cứu cho thấy, có tới 10% nam giới mắc bệnh có thể bị đau tinh hoàn trong giai đoạn cấp tính, 20% bị viêm tinh hoàn trong vòng một tháng sau khi nhiễm bệnh. Rối loạn cương dương cũng xuất hiện thường xuyên hơn ở những bệnh nhân đã mắc bệnh trước đó.

Trong một cuộc khảo sát với 1.031 phụ nữ Ailen, gần một nửa có kinh nguyệt không đều sau Covid-19; tuy nhiên, không có bằng chứng rõ ràng về việc virus ảnh hưởng đến nội tiết tố buồng trứng.

Đột quỵ tuyến yên

Tuyến yên cho thấy sự biểu hiện của thụ thể ACE2 thấp hơn so với một số tuyến nội tiết khác. Tuy nhiên, một số báo cáo trường hợp đã được công bố về sự xuất hiện của chứng đột quỵ tuyến yên trong giai đoạn cấp tính của Covid-19. Hầu hết những bệnh nhân này có các yếu tố khuynh hướng khác, như mang thai và có sẵn các khối u hoặc u tế bào nhỏ; tuy nhiên, các nghiên cứu khác không tìm thấy các yếu tố nguy cơ.

Lưu ý, Covid có thể tạo ra trạng thái prothrombotic, đây là một yếu tố nguy cơ gây đột quỵ tuyến yên.

Suy thượng thận

Suy thượng thận thứ phát có thể gây ra bởi việc sử dụng thường xuyên glucocorticoid như liệu pháp tiêu chuẩn ở những bệnh nhân nhập viện vì Covid-19. Ngoài ra, một số trường hợp suy thượng thận nguyên phát mới khởi phát đã được báo cáo.

Các tuyến nội tiết ảnh hưởng đến các quá trình sinh lý trong toàn bộ cơ thể. Tính dễ bị tổn thương của các tuyến này đối với Covid-19 có thể biểu hiện dưới dạng một loạt các dấu hiệu và triệu chứng mà ngành y tế cần theo dõi.

An Nhiên (theo Medscape)