Suy gan khiến cơ quan này mất khả năng thực hiện các vai trò thiết yếu. Suy gan có thể được chia thành hai loại gồm suy gan cấp tính và suy gan mạn tính. Suy gan cấp tính xảy ra đột ngột, thường do virus, thuốc hoặc bệnh tự miễn. Suy gan mạn tính xảy ra chậm theo thời gian và có thể do một số bệnh lý khác gây ra.
Chức năng chính của gan gồm tiêu hóa, làm sạch máu, hỗ trợ miễn dịch và đông máu. Các dấu hiệu cho thấy gan bị tổn thương bắt đầu xuất hiện khi gan không thể thực hiện một trong các chức năng nêu trên. Những dấu hiệu này sẽ khác nhau ở mỗi người. Dưới đây là một số dấu hiệu cảnh báo theo Verywell Health.
Ngứa da
Một số trường hợp suy gan sẽ bị ngứa ở vài điểm ở bàn tay, bàn chân hoặc ngứa khắp người. Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Thực hành Tổng hợp (Anh), triệu chứng này có thể phụ thuộc vào nguyên nhân gây suy gan của người bệnh. Bác sĩ điều trị sẽ kê đơn thuốc và kem dưỡng để giúp giảm ngứa tạm thời.
Vàng da
Vàng mắt và da là do sự tích tụ của bilirubin. Đây là chất thải màu vàng tìm thấy trong máu. Tình trạng dư thừa bilirubin có khả năng do viêm, thay đổi tế bào gan hoặc tắc ống dẫn mật. Bệnh nhân suy gan không thể bắt kịp sản xuất bilirubin dẫn đến vàng da và lòng trắng của mắt. Đôi khi, vàng da là do sự phân hủy của một số lượng lớn các tế bào hồng cầu, có thể xảy ra ở trẻ sơ sinh. Vàng da có thể là dấu hiệu đầu tiên của bệnh gan.
Chảy máu
Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông máu. Nó tạo ra hầu hết các sản phẩm đông máu của cơ thể. Nếu gan hoạt động bất thường, máu sẽ không thể đông lại khi cần thiết. Điều này gây chảy máu không rõ nguyên nhân hoặc đi ngoài ra máu.
Cổ trướng
Tình trạng tích lượng nước lớn ở ổ bụng hay cổ trướng là dấu hiệu cảnh báo suy gan. Dịch cổ trướng thường do xơ gan gây ra. Đây là bệnh gan gây sẹo ở gan và thường xảy ra do uống rượu nặng trong thời gian dài, viêm gan hoặc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
Thay đổi cân nặng
Thay đổi cân nặng đột ngột có thể do gan hoạt động kém. Theo ghiên cứu của Đại học Marmara, Bệnh viện Nghiên cứu và Đào tạo Ankara Numune của Thổ Nhĩ Kỳ, bệnh nhân suy gan dễ bị suy dinh dưỡng, chán ăn dẫn đến cân nặng giảm. Trường hợp tăng cân có thể do cơ thể tích nước (cổ trướng).
Đỏ lòng bàn tay
Ban đỏ ở lòng bàn tay hoặc các ngón tay là dấu hiệu của nhiều bệnh lý, trong đó có suy gan. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Da liễn Lâm sàng Mỹ cho thấy, nhiều trường hợp bị xơ gan sẽ có ban đỏ trong lòng bàn tay.
Phì đại tuyến vú
Nam giới bị suy gan có thể bị vú to (phì đại tuyến vú). Nguyên nhân tiềm ẩn là khi gan bị tổn thương, không thể phá vỡ các hormone thích hợp và làm gia tăng một số hormone gây tình trạng phì đại tuyến vú. Nguyên nhân còn liên quan đến uống rượu trong thời gian dài. Rượu có thế khiến testosterone ngừng sản xuất làm cho mức estrogen cao hơn, dẫn đến nữ hóa tuyến vú.
Khô mắt và miệng
Tình trạng khô mắt và miệng hay viêm đường mật nguyên phát là do sự tự miễn dịch khiến các ống dẫn mật trong gan chết từ từ. Nghiên cứu đăng trên tạp chí Sicence Direct, triệu chứng khô mắt và miệng thường gặp ở phụ nữ.
Không có cảm giác thèm ăn
Bệnh nhân suy gan có thể tiêu hóa kém và tăng độc tố trong máu. Hai hormone kiểm soát cơn đói là leptin và ghrelin. Leptin làm giảm cảm giác đói và ghrelin làm tăng cảm giác đói. Nếu bị suy gan, nồng độ ghrelin không tăng như trước giờ ăn trong khi leptin tăng nhiều. Điều này dẫn đến buồn nôn, giảm cảm giác thèm ăn.
Ngủ không ngon giấc
Ngủ không ngon giấc là một trong những triệu chứng phổ biến của suy gan. Rối loạn chuyển hóa melatonin và glucose, thay đổi điều chỉnh nhiệt và thay đổi cấu hình bài tiết ghrelin gây mất ngủ (khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc), ban ngày buồn ngủ quá mức, đảo ngược giờ ngủ - thức (rối loạn nhịp sinh học). Bệnh nhân suy gan không thể xử lý các loại thuốc, bác sĩ sẽ tìm những cách không dùng thuốc nhằm giúp họ cải thiện giấc ngủ.
Trí nhớ kém
Thải độc tố ra khỏi máu là một chức năng quan trọng khác của gan. Những chất này có thể được tạo ra bởi cơ thể (amoniac) hoặc những chất mà bạn sử dụng (thuốc). Khi gan bị tổn thương, những chất này tích tụ trong máu và ảnh hưởng đến chức năng của hệ thần kinh, gây giảm chức năng não và trí nhớ kém. Mất chức năng não hay còn gọi là bệnh não gan (HE), xảy ra đột ngột hoặc phát triển chậm theo thời gian.
Nếu gặp các triệu chứng trên, bạn nên thăm khám sớm nhằm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Gan khỏe mạnh là điều cần thiết để duy trì sức khỏe tổng thể. Hạn chế uống rượu, tiêm phòng viêm gan A và B, ăn uống lành mạnh, thường xuyên tập thể dục... giúp bạn phòng ngừa nguy cơ mắc các bệnh về gan.
Nhi Tiêu
(Theo Verywell Health)