Gan là một trong những cơ quan quan trọng nhất của cơ thể, đóng vai trò trong nhiều hoạt động tiêu hóa, trao đổi chất, giải độc máu... Chăm sóc để giữ lá gan khỏe mạnh là điều cần thiết. Nhưng có những thói quen thường ngày như uống nhiều rượu bia, lạm dụng thuốc và chất bổ sung, ngủ không đủ giấc... có thể phá hủy gan từ từ. Dưới đây là một số lưu ý về các yếu tố dễ ảnh hưởng xấu đến cơ quan này.

Dùng quá nhiều đường

Ăn quá nhiều đường không chỉ hại cho răng mà còn có thể ảnh hưởng đến gan. Cơ quan này sử dụng một loại đường fructose để tạo chất béo. Quá nhiều đường tinh luyện, sirô ngô có hàm lượng fructose cao gây ra sự tích tụ chất béo có thể dẫn đến bệnh gan. Một số nghiên cứu cho thấy, đường có thể gây hại cho gan không kém rượu ngay cả khi người đó không thừa cân. Đây là một trong những lý do mà bạn nên hạn chế thực phẩm có thêm đường chẳng hạn như soda, bánh ngọt và kẹo.

Bổ sung quá nhiều vitamin A

Các chất bổ sung dinh dưỡng và một số loại thảo mộc cũng có hại cho gan nếu dùng quá mức. Ví dụ: cơ thể cần vitamin A và lấy vitamin A từ thực vật như trái cây tươi, rau quả, nhất là những loại có màu đỏ, cam và vàng. Tuy nhiên nếu bạn dùng các chất bổ sung có hàm lượng vitamin A cao có thể ảnh hưởng đến gan. Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thêm vitamin A vì có thể không cần thiết.

Uống nhiều nước ngọt

Những người uống nhiều nước ngọt dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Các nghiên cứu không chứng minh rằng đồ uống là nguyên nhân. Nhưng người lớn, trẻ nhỏ nên hạn chế nước ngọt vì thức uống này không tốt cho gan và gây hại cho sức khỏe nếu uống nhiều.

Lạm dụng thuốc

Uống thuốc quá mức có thể ảnh hưởng tiêu cực đến gan và lâu dần dẫn đến suy gan nặng. Khi bị đau lưng, nhức đầu, cảm lạnh, nhiều người thường uống thuốc giảm đau có chứa acetaminophen. Acetaminophen thường được bán không cần đơn thuốc, có thể tổn thương gan nếu dùng liên tục trong vài ngày.

Do đó, mọi người nên lưu ý dùng trong liều lượng cho phép, tránh uống quá nhiều acetaminophen như thuốc trị đau đầu cùng với thuốc chữa cảm lạnh có chứa acetaminophen.

Dùng nhiều chất béo chuyển hóa

Thói quen ăn uống có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe lá gan. Ăn quá nhiều thực phẩm chứa chất béo chuyển hóa sẽ khiến chất béo tích tụ trong gan. Sự tích tụ chất béo này lâu dần có thể dẫn đến tăng cân, viêm và tổn thương gan.

Chất béo chuyển hóa là chất béo nhân tạo có trong một số thực phẩm đóng gói và bánh nướng. Bạn sẽ thấy chúng được liệt kê là thành phần "được hydro hóa một phần". Bạn nên kiểm tra danh sách thành phần trong thực phẩm, ngay cả khi nó ghi là "0 gram chất béo chuyển hóa" thì vẫn có thể có một lượng nhỏ.

Chế độ ăn nên lành mạnh, hạn chế chứa nhiều béo. Bạn nên đưa trái cây và rau quả trong chế độ ăn uống vì chúng cung cấp beta-carotene, vitamin C, vitamin E, kẽm và selen giúp giữ cho gan khỏe mạnh.

Uống quá nhiều rượu

Uống quá nhiều rượu khiến gan giảm khả năng đào thải chất độc ra khỏi cơ thể. Gan phải tập trung chủ yếu vào việc chuyển hóa rượu sang dạng ít độc hơn và lâu dần dễ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, gan nhiễm mỡ. Có thể bạn biết rằng uống quá nhiều rượu có hại cho gan nhưng lại không nhận ra rằng bản thân đang uống quá mức, nhất là trong các cuộc vui. Liều lượng vừa phải mỗi ngày với phụ nữ là một ly rượu và tối đa hai ly đối với nam giới.

Hút thuốc

Các hóa chất có trong thuốc lá đi đến gan và gây ra stress oxy hóa, tạo ra các gốc tự do làm tổn thương tế bào gan. Nó cũng khiến gan bị xơ hóa - một quá trình trong đó gan phát triển các mô giống như sẹo dư thừa.

Ngủ không đủ giấc

Cơ thể sẽ tự sửa chữa và giải độc khi chúng ta đang ngủ. Do đó, thiếu ngủ có thể gây ra stress oxy hóa cho gan. Vì vậy, mọi người nên cố gắng ngủ đủ giấc, tối thiểu 8 tiếng một ngày.

Kim Uyên
(Theo Boldsky, Web MD)