ThS.BS.CKI Đặng Khoa Học, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh cho biết, những bệnh nhân trẻ tuổi có thể đi lại ngay ngày đầu tiên sau khi thực hiện phẫu thuật thay khớp háng và trở lại với sinh hoạt thường ngày chỉ sau 2 tuần. Tuy nhiên, trường hợp bệnh nhân là người cao tuổi, có các bệnh lý nền theo kèm như tim mạch, hô hấp, tiểu đường thì cần từ 3 - 6 tháng để khôi phục hoàn toàn.
Để đẩy nhanh tốc độ phục hồi sau khi thay khớp háng, bệnh nhân cần được chăm sóc tốt cả trước và sau khi mổ.
Trước khi phẫu thuật
Bệnh nhân cần cải thiện tình trạng thể chất để cơ thể ở vào trạng thái tốt nhất, đáp ứng đủ các tiêu chí để có ca phẫu thuật thành công. Theo đó, bệnh nhân cần tập luyện với các kỹ thuật viên vật lý trị liệu nhằm tăng sức mạnh cơ, giảm đau, học cách đi nạng; duy trì vận động để đảm bảo sức khỏe tim mạch; không sử dụng thức uống có cồn và không hút thuốc. Trong chế độ ăn uống, cần tuân thủ hướng dẫn của chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo cân bằng và đủ chất, cải thiện tình trạng cân nặng.
Bác sĩ Khoa Học trong một ca phẫu thuật thay khớp háng. Ảnh: BVĐK Tâm Anh
Sau khi phẫu thuật
Khi thuốc tê hết tác dụng, hoàn toàn tỉnh táo sau phẫu thuật, người bệnh sẽ được khuyến khích ngồi dậy và đi lại với sự hỗ trợ của chuyên gia vật lý trị liệu. Tập vật lý trị liệu ngay sau khi phẫu thuật có tác dụng thúc đẩy quá trình phục hồi diễn ra nhanh hơn và ngăn ngừa biến chứng hiệu quả.
Trong thời gian nằm viện, người bệnh sẽ được hướng dẫn thực hiện một số bài tập vận động nhẹ nhàng, giúp cải thiện lưu lượng máu, tăng cường sức mạnh cơ bắp và phục hồi khả năng di chuyển. Các bài tập này bao gồm: tập ngồi dậy trên giường, rời giường an toàn, đi bộ với sự hỗ trợ của khung tập đi hoặc nạng... Đặc biệt, đối với những người bệnh trẻ tuổi, thay khớp háng bằng kỹ thuật Superpath thì có thể đi lại ngay sau mổ mà không cần dụng cụ hỗ trợ. Sau khi đã thuần thục các bài tập trên, người bệnh sẽ được hướng dẫn tiếp những bài tập chú trọng tăng cường sức mạnh và cải thiện phạm vi vận động.
Chăm sóc tại nhà
Các bài tập đi cầu thang giúp tăng khả năng vận động và sự linh hoạt của khớp. Ảnh: Freepik
Trong giai đoạn đầu, người bệnh sẽ rất khó để tự thực hiện những hoạt động hằng ngày như đi lại, tắm rửa, nấu nướng, dọn dẹp. Vì thế, người bệnh sẽ cần rất nhiều sự hỗ trợ từ người khác. Ngoài ra, đối với những bệnh nhân là người cao tuổi, để phòng tránh té ngã, trong gia đình nên trang bị thêm các vật dụng như giày chuyên dụng, ghế tắm, thảm chống trượt, tay vịn trong nhà vệ sinh...
Các bài tập vật lý trị liệu là một phần rất quan trọng trong chế độ chăm sóc tại nhà, đặc biệt là trong những tuần đầu sau phẫu thuật. Mặc dù lúc này, khớp vẫn còn cứng và đau nhưng các bài tập sẽ giúp gia tăng sức mạnh, sự linh hoạt trong cơ và khớp mới, hỗ trợ phục hồi nhanh hơn. Sau khi xuất viện từ 2 - 4 tuần, kết hợp với thực hiện các bài tập vật lý trị liệu tại nhà, chân và khớp háng mới của người bệnh đã có thể chịu được toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Người bệnh có thể thực hiện những hoạt động nhẹ nhàng trong sinh hoạt thường ngày như đi bộ, ngồi, đứng, leo cầu thang, đạp xe...
Những người bệnh trẻ tuổi hoặc có tổng thể trạng tốt hoàn toàn có thể tự sinh hoạt mà không cần sự giúp đỡ từ người khác chỉ sau 2 tuần thực hiện phẫu thuật. Tuy nhiên, người bệnh vẫn cần duy trì các bài tập vật lý trị liệu để gia tăng sức mạnh và sự linh hoạt của xương khớp, cải thiện khả năng giữ thăng bằng. Đối với những người bệnh lớn tuổi và có bệnh lý nội khoa theo kèm thì thời gian quay trở lại sinh hoạt lâu hơn, có thể sau 8 - 12 tuần.
Bác sĩ Khoa Học chia sẻ, thông thường, người bệnh có thể đi lại ngay sau khi thay khớp háng một ngày. Tuy nhiên, thời gian để khớp háng phục hồi hoàn toàn sẽ phụ thuộc vào thể chất, chế độ nghỉ ngơi, ăn uống và tập luyện trong giai đoạn phục hồi ở mỗi người. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định của bác sĩ, thăm khám định kỳ hoặc ngay khi phát hiện bất thường.
Phi Hồng