Theo ThS.BS Nguyễn Quang Tôn Quyền, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, thay khớp háng nhân tạo là một trong những phương pháp hiệu quả trong điều trị thoái hóa khớp háng giai đoạn muộn. Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều phương pháp phẫu thuật với đường tiếp cận khớp háng theo 3 nhóm chính: từ phía sau đến, từ phía ngoài vào và từ phía trước.

Đường mổ đi từ phía sau vào khớp là phổ biến nhất, cho phép bộc lộ rộng rãi và quan sát tốt các cấu trúc giải phẫu. Từ đó kiểm soát được độ chính xác của phẫu thuật chỉ với các phương tiện phẫu thuật rất đơn giản. Nhược điểm của đường mổ này là phải tách cơ mông và sau đó cắt rời một phần các cơ xoay ra khỏi vị trí bám của nó vào xương để bộc lộ vào khớp.

Thứ hai là đường mổ trực tiếp theo lối kinh điển, được mô tả lần đầu bởi bác sĩ người Đức Carl Heuter vào những năm 1860. Đường mổ này đi qua khoảng tự nhiên của cơ thể, đi vào giữa 2 cơ được chi phối bởi 2 thần kinh khác nhau, giúp bảo vệ tối đa mô mềm. Tuy nhiên, đường mổ này đi ra trước nên làm tăng nguy cơ tổn thương một nhánh thần kinh cảm giác cho vùng đùi.

Thay khớp háng bằng "đường mổ bikini" là sự cải tiến của phương pháp tiếp cận khớp háng từ phía trước. Đường mổ này hướng ra bên ngoài hơn là đi trực tiếp vào khoảng giữa cơ may và cơ căng mạc đùi giúp giảm nguy cơ gây tổn thương thần kinh. Vết rạch da của "đường mổ bikini" có chiều dài khoảng 6-8 cm thay vì 10-12 cm như trước đây. Vùng da mỏng, giúp tiếp cận khớp háng dễ dàng, nhất là với bệnh nhân thừa cân.

Bác sĩ Quyền cho biết, một nghiên cứu tại Australia năm 2015 trên 100 trường hợp người bệnh có chỉ số khối (BMI) lên đến 35 được thay khớp háng bằng "đường mổ bikini", sau khoảng 17 tháng, không có trường hợp nào bị đau háng hay tê một bên đùi. Mục tiêu của phương pháp này là bảo vệ mô mềm và các mạch máu ngoại biên khỏi tổn thương, giảm đau, giảm tụ máu, ngăn ngừa chứng loạn cảm ở khớp háng. Đường mổ chạy dọc mặt trước của đùi ở vị trí nếp gấp cũng giúp giấu vết sẹo hiệu quả. Đây là lựa chọn hàng đầu của bệnh nhân trẻ tuổi, ưu tiên khía cạnh thẩm mỹ.

Thay khớp háng nhân tạo là một phẫu thuật thường quy tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình. Phẫu thuật viên phẫu thuật cho bệnh nhân theo kế hoạch đã được định sẵn bằng phần mềm TraumaCad chuyên dụng. Người bệnh được đặt nằm ngửa, cánh tay phía khớp háng định thay sẽ được đặt ở trên ngực. Chân được nâng lên để tránh nguy cơ bị trượt trong quá trình lắp khớp nhân tạo. Bác sĩ xác định vị trí gai chậu trước và đánh dấu điểm rạch da ở 1/3 chiều dài trung bình đó. Nếu cần, có thể rạch theo hình chữ T từ đường bikini trở xuống, rạch xa hơn với các trường hợp phức tạp và gãy nhiều xương. Việc kết hợp đường rạch da ngang giúp cho đường mổ này trở nên tự nhiên, xâm lấn tối thiểu.

Với độ sâu khoảng 2-3 cm, bác sĩ đã có thể tiếp cận với khớp háng và thực hiện thao tác thay khớp nhân tạo và đóng lại một cách nhanh chóng. Mục đích ban đầu của một đường rạch ngang theo nếp gấp bẹn nhằm mang đến hiệu quả thẩm mỹ tốt hơn. Tuy vậy, theo những nghiên cứu sau đó, đường mổ này còn cho phép liền vết thương tốt hơn và giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng vết mổ, đặc biệt ở các bệnh nhân béo phì. Mỗi ca phẫu thuật khớp háng hiện nay ở Trung tâm Chấn thương chỉnh hình chỉ mất từ 45-60 phút.

Bác sĩ Tôn Quyền cho biết, khớp háng là khớp lớn nhất và quan trọng nhất trong cơ thể, cho phép chúng ta chuyển động tự do. Khi bề mặt sụn khớp trơn láng bị mòn do hậu quả của thoái hóa hay một số bệnh lý khác, việc di chuyển sẽ trở nên khó khăn, cơn đau ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.

"Ngày nay những tiến bộ công nghệ, trang thiết bị hiện đại và kỹ thuật, đặc biệt là sự hỗ trợ của đường mổ ít xâm lấn như "đường mổ bikini", cho phép các bác sĩ thực hiện được những cuộc phẫu thuật hiệu quả, nhanh chóng. Người bệnh ít đau, sớm phụ hồi và có thể đi lại nhẹ nhàng sau 1-2 ngày", Bác sĩ Quyền đánh giá.

Hân Thái