BS.CKII Trần Thùy Ngân (khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, FNA (Fine Needle Aspiration) tuyến giáp là chọc hút sinh thiết tuyến giáp bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn siêu âm và lấy mẫu mô để kiểm tra dưới kính hiển vi. Siêu âm giúp bác sĩ nhìn thấy nốt tuyến giáp hoặc hạch bạch huyết trong quá trình sinh thiết bằng kim, đảm bảo chọc kim vào đúng khu vực. Phương pháp này giúp xác định vị trí nốt sần hoặc bất thường trong tuyến giáp có phải là ung thư hay không. FNA cũng được dùng kiểm tra ung thư ở các hạch bạch huyết ở cổ xung quanh tuyến giáp.

Để thực hiện phương pháp này, đầu tiên, bác sĩ sẽ khử trùng vùng cổ, áp dụng thuốc gây tê cục bộ hoặc tại chỗ. Sau đó, bác sẽ dùng một cây kim rất mảnh tiêm qua da vào nhân giáp để lấy các tế bào, vài giây sau khi lấy mẫu, kim sẽ được rút ra. Một số mẫu tế bào sẽ được lấy bằng cách dùng cây kim nhỏ tiêm vào các phần khác nhau của nốt sần từ 2-6 lần để đảm bảo tìm tế bào ung thư. Nếu có chất lỏng trong nốt sần, bác sĩ dùng ống tiêm để dẫn lưu chất lỏng. Thủ thuật thường kéo dài dưới 30 phút.

Sau khi lấy được mẫu tế bào, bác sĩ giải phẫu bệnh sẽ quan sát, đánh giá hình thái, cấu trúc các tế bào dưới kính hiển vi, phân tích sự thay đổi của các tế bào dưới tác động của các chất hóa học. Sau đó, bác sĩ sẽ kết luận được khối u, tổn thương ở tuyến giáp thuộc dạng lành tính, ác tính hoặc nghi ngờ ác tính để đưa ra phác đồ điều trị thích hợp cho người bệnh.

Bác sĩ Thùy Ngân chia sẻ thêm, sinh thiết nhân giáp bằng kim nhỏ được chỉ định thực hiện trong các trường hợp như: người bệnh có dấu hiệu nghi ngờ ung thư tuyến giáp; các nốt lớn hơn một cm với ít nhất hai tiêu chuẩn siêu âm cho kết quả ác tính; các nốt có kích thước bất kỳ với sự lan rộng ra ngoài bao hoặc có các hạch bạch huyết không xác định; các nốt ở người bệnh có tiền sử xạ trị vùng cổ; tiền sử ung thư biểu mô tuyến giáp biệt hóa; ung thư biểu mô tuyến giáp thể tủy hoặc đa u nội tiết (MEN) type 2, tăng nồng độ calcitonin.

Ngoài ra, sinh thiết nhân giáp còn được chỉ định trong trường hợp người bệnh thường hút thuốc, dùng thuốc ức chế bơm proton, suy thận, uống rượu mạn tính dẫn đến tăng nồng độ calcitonin từ nhẹ đến trung bình (cần kiểm tra mức độ kiêng cữ). Chọc hút sinh thiết bằng kim nhỏ không nên thực hiện nếu nốt đại diện cho một vùng tự chủ khu trú trên xạ hình tuyến giáp hoặc không có đặc điểm siêu âm nghi ngờ ác tính. Lưu ý không nên sinh thiết u nang đơn giản bằng kim.

Sinh thiết chọc hút kim nhỏ không nên thực hiện khi người bệnh không hợp tác, khi kết quả tế bào học không có kết quả điều trị, cơ địa máu loãng.

Bác sĩ Thùy Ngân chia sẻ thêm, các nốt tuyến giáp trở thành ung thư chiếm tỷ lệ rất nhỏ nên cần xác định nốt ung thư càng sớm để điều trị kịp thời. Không phải ai có nhân tuyến giáp cũng cần sinh thiết bằng kim nhỏ. Bác sĩ sẽ siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT) vùng cổ để biết rằng nốt sần không phải ung thư, xét nghiệm máu về mức độ tuyến giáp hoặc sinh thiết chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ.

Nếu có những triệu chứng nghi ngờ bệnh tuyến giáp, người bệnh nên đến bác sĩ chuyên khoa Nội tiết - Đái tháo đường khám để tầm soát ung thư tuyến giáp, có phương pháp điều trị phù hợp.

Mai Hoa