Ngày 30/10, TS.BS Vũ Trường Khanh, Trưởng khoa Tiêu hóa, cho biết ông Thành, ngụ Hải Dương, không có tổn thương mạn tính do các nguyên nhân như viêm gan virus B, C hoặc rượu... nên nghi ngờ tổn thương gan thứ phát (từ cơ quan khác lan đến gan).

Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy có hai khối u tại gan phải kích thước 0,85 cm và 0,4 cm. Nội soi tiêu hóa phát hiện đại tràng sigma (nằm ở vị trí thấp nhất của đại tràng, có hình chữ S) có u sùi gây hẹp chiếm khoảng 3/4 lòng đại tràng. Sinh thiết kết luận người bệnh ung thư đại tràng sigma và đây là nguyên nhân u di căn đến gan.

Trường hợp tương tự, ông Trần Đức, 64 tuổi, ngụ Hà Nội, đến khám tại bệnh viện Tâm Anh do có biểu hiện đau bụng kèm đại tiện phân có lẫn ít máu. Ông Đức không có bệnh lý tiêu hóa trước đó.

Siêu âm gan ghi nhận nốt u gan kích thước 0,9 cm. Nội soi đại tràng thấy tổn thương sùi loét chiếm toàn bộ chu vi và làm hẹp khít lòng đại tràng. Cạnh tổn thương sùi loét có hai polyp cuống lớn 0,1 cm và 0,15 cm và nhiều polyp nhỏ, sinh thiết kết quả giải phẫu bệnh ghi nhận ung thư đại tràng sigma.

Hai bệnh nhân được chuyển tới khoa Ung bướu để tiếp tục điều trị. Bác sĩ cân nhắc phác đồ đa mô thức, cá thể hóa dựa trên tình trạng sức khỏe, loại giải phẫu bệnh, xét nghiệm hóa mô miễn dịch, giai đoạn bệnh, tuổi tác... nhằm kéo dài thời gian sống cho người bệnh.

Tùy vào kích thước và vị trí của ung thư, bác sĩ có thể phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở để cắt bỏ phần đại tràng bị ung thư, phần còn lại của đại tràng được nối lại. Phẫu thuật mở cắt toàn bộ đại tràng được chỉ định trong trường hợp người bệnh mắc đa polyp tuyến gia đình.

TS.BS Trần Hải Bình, Phó khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết ung thư đại tràng thường gặp nhất là ở vị trí đại tràng sigma. Vị trí này chiếm khoảng 30% số trường hợp ung thư đại trực tràng. Tổ chức u phát triển trong lòng đại tràng dễ dẫn đến hẹp và tắc ruột.

Ung thư đại tràng của hai bệnh nhân trên khởi phát ở vùng đại tràng sigma, xâm lấn ra phía ngoài qua các lớp của thành ruột, phá vỡ thành ruột và lan đến các mô xung quanh khối u. Tế bào ung thư di căn theo đường mạch máu tới gan và hình thành các u gan thứ phát.

Đại tràng có nhiệm vụ hấp thu các chất dinh dưỡng, nước và vitamin từ thức ăn để nuôi sống cơ thể. Các chất từ lòng ruột được hấp thu vào các tế bào ruột, qua máu về tới vòng tuần hoàn. Tất cả lượng máu này đều phải đi qua gan giúp loại bỏ vi khuẩn, chất độc.

Bệnh nhân mắc ung thư đại tràng, các tế bào ung thư rời khỏi khối u nguyên phát và di động tự do trong máu phần lớn sẽ được giữ lại tại gan. Tại đây các khối u phát triển lớn và tạo thành khối u thứ phát. Gan là vị trí phổ biến nhất mà ung thư đại tràng thường di căn tới do gan là tạng có liên hệ mật thiết với đại tràng.

Ung thư đại tràng thường tiến triển từ polyp, nội soi đại tràng tầm soát định kỳ cắt polyp có thể phòng ngừa bệnh.

PGS.TS.BS Triệu Triều Dương, Giám đốc chuyên môn khối Ngoại, cho biết tỷ lệ phát hiện ung thư đại trực tràng ở giai đoạn một chỉ chiếm 10%. Bệnh thường được phát hiện tình cờ do giai đoạn đầu ít có triệu chứng, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa khác nếu không được nội soi phát hiện. Đa phần người bệnh thường quan tâm và đến khám khi có các triệu chứng liên quan đến đại tràng như đau bụng, phân lỏng hoặc nhầy máu, chướng bụng; giảm cân không rõ nguyên nhân; mệt mỏi do thiếu máu...

Phó giáo sư Dương khuyến cáo người dân nên tầm soát sớm, tránh để bệnh ở giai đoạn muộn, gây khó cho điều trị và rút ngắn thời gian, chất lượng sống. Người từ 45 đến 50 tuổi trở lên (kể cả không có triệu chứng về tiêu hóa), tiền sử gia đình có người ung thư đại tràng trực tràng hoặc polyp lớn, đột biến gene, bệnh viêm ruột IBD sau mắc 8 -10 năm như bệnh Crohn và viêm loét đại tràng... nên tầm soát ung thư đại tràng định kỳ.

Ung thư đại tràng là một trong những bệnh lý ác tính thường gặp. Theo Globocan năm 2020, ung thư đại trực tràng đứng thứ 4 về tỷ lệ mắc mới (6%) và đứng thứ 5 về tỷ lệ tử vong (5.8%) do ung thư. Tại Việt Nam, ung thư đại tràng đứng thứ 4 trong các loại ung thư thường gặp ở nam và nữ giới.

Lục Bảo

* Tên người bệnh đã thay đổi