Thiền đem đến nhiều lợi ích cho sức khỏe não bộ như giúp thư giãn, đối phó tốt hơn với căng thẳng, tăng cường sự tập trung và cải thiện giấc ngủ. Bạn nên chọn thời gian thiền phù hợp nhất với lịch trình hàng ngày, nhưng có thể có những thời điểm nhất định nhằm tối đa hóa lợi ích. Dưới đây là một số gợi ý để bạn lựa chọn thời gian và duy trì để tạo thành thói quen.

Vào buổi sáng

Vào sáng sớm, khi công việc, gia đình chưa chiếm thời gian và sự chú ý nên bạn sẽ dễ tập trung hơn. Thiền vào buổi sáng mang đến cho bạn sự tỉnh táo, nạp thêm năng lượng cho ngày mới. Thời gian thiền tùy thuộc vào mục tiêu và sở thích của bạn, ngay cả thiền nhanh trong 5 phút cũng có thể tạo ra nhiều tác động tích cực như tăng cường trí nhớ, sự chú ý và điều chỉnh cảm xúc. Phương pháp này cũng có thể giúp bạn duy trì thái độ tích cực và thoải mái, kiểm soát tốt hơn căng thẳng có thể phát sinh trong ngày.

Vào giờ nghỉ trưa

Nếu bạn gặp khó khăn khi sắp xếp thời gian vào buổi sáng thì có thể thư giãn tâm trí vào giờ nghỉ trưa. Bạn nên tìm một nơi yên tĩnh để đạt được lợi ích tối đa khi thiền vào thời điểm này. Nếu bạn đang ở nơi làm việc có thể tìm một phòng họp hoặc một khu vực nào ít người qua lại. Khi làm việc ở nhà, bạn có thể thử ngồi ở hiên nhà hoặc ở sân sau.

Vào buổi tối

Kết thúc một ngày bằng thiền định tạo cho bạn cảm giác thoải mái và ngủ ngon hơn. Cách này rất hữu ích với người khó ngủ hoặc thường suy nghĩ về các sự kiện trong ngày trước khi lên giường. Nếu bạn thường trằn trọc thì thử thiền từ 10-20 phút trước đi ngủ. Bạn có thể thử tập trung vào các bài tập thở hoặc các bài thiền có tác dụng thư giãn, cải thiện giấc ngủ.

Đối với nhiều người, thời gian ngay sau giờ làm việc là lúc dễ bị căng thẳng nhất. Lúc này, bạn khó giải tỏa và dễ dẫn đến các cơ chế đối phó không lành mạnh như ăn quá nhiều hoặc uống rượu. Các hoạt động thư giãn tinh thần giúp cơ thể chuyển từ "chế độ làm việc" sang "chế độ ở nhà" một cách lành mạnh.

Một nghiên cứu của Đại học Công nghệ Michigan (Mỹ) vào năm 2022 đã so sánh tác động của thiền định buổi sáng và buổi tối. Kết quả cho thấy rằng thiền vào hai thời điểm này làm giảm lo lắng và tăng cường chánh niệm. Các tác giả kết luận rằng thiền định có thể cải thiện sức khỏe tinh thần cho dù nó được thực hiện vào buổi sáng hay buổi tối.

Sau khi tập luyện

Thiền cũng có thể giúp hạ nhiệt sau khi tập luyện. Nếu bạn cảm thấy phấn chấn hoặc căng thẳng sau khi tập gym, chạy bộ thì dành vài phút để ngồi yên lặng và tập trung vào hơi thở. Bạn có thể thấy tâm trí dễ tập trung và giảm căng thẳng. Thử thiền ở nơi tập luyện là cách để tận dụng thời gian tối đa.

Khi cần thư giãn

Ngoài những thời điểm cụ thể trong ngày này, bạn có thể linh hoạt thực hiện các biện pháp thư giãn tâm trí vào bất cứ khi nào cần. Nếu bạn cảm thấy căng thẳng hoặc lo lắng thì nên dành vài phút để thoát ra sự khó chịu đó và thực hành chánh niệm. Khi chọn thời điểm thiền, bạn cũng nên lưu ý sức khỏe tinh thần. Nếu bạn đang cảm thấy choáng ngợp, lo lắng hoặc suy sụp thì hãy nghỉ ngơi một chút.

Cuộc sống hiện đại có thể cuốn nhiều người vào guồng quay hối hả hàng mà quên chăm sóc bản thân. Dù dù chỉ dành vài phút trong ngày để ngồi yên lặng và tập trung vào hơi thở cũng có thể tác động lớn đến tinh thần. Nếu bạn là người mới tập thiền thì nên bắt đầu từ từ và kiên nhẫn với bản thân. Dưới đây là một số gợi ý cho bạn.

Tìm một tư thế thoải mái: Bạn có thể thiền ngồi, nằm hoặc thậm chí là đứng; chỉ cần đảm bảo rằng cảm thấy thoải mái và không bị phân tâm.

Tập trung vào hơi thở: Khi đã ở tư thế thoải mái, bạn nhắm mắt lại và tập trung vào hơi thở. Sau đó, bạn hít thở sâu và chậm rãi thở ra bằng mũi.

Thực hiện trong thời gian ngắn: Nếu bạn mới bắt đầu thì thử thực hiện từ 5 đến 10 phút mỗi ngày. Khi cảm thấy thoải mái hơn, bạn có thể tăng dần thời lượng.

Kim Uyên
(Theo Very well Mind)