Đầy bụng buồn nôn là tình trạng đầy hơi, khó chịu trong bụng và cảm giác muốn nôn mửa. Triệu chứng này xảy ra ở trẻ em và người lớn, do nhiều nguyên nhân.

Bác sĩ Võ Đăng Toàn, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết một số bệnh dưới đây có thể dẫn đến đầy bụng buồn nôn.

Thói quen ăn uống không khoa học như ăn quá nhiều, không nhai kỹ, căng thẳng khi ăn, dùng thực phẩm nhiều axit, uống đồ uống có ga làm tăng khí trong bụng, gây khó chịu.

Triệu chứng bệnh thường cải thiện sau khi điều chỉnh thực đơn và thói quen ăn uống. Mọi người nên ăn chậm, nhai kỹ, chia thực đơn thành nhiều bữa nhỏ, uống đủ nước, tập thể dục, không dùng thực phẩm nhiều muối, dầu mỡ, axit, chất béo chuyển hóa, đồ uống có ga.

Hội chứng ruột kích thích có thể khiến người bệnh đau quặn bụng, kèm táo bón, tiêu chảy. Nguyên nhân do vi khuẩn gây hại trong đường tiêu hóa gây nhiễm trùng, hệ tiêu hóa không dung nạp hoặc dị ứng với thực phẩm. Thay đổi chế độ ăn uống khoa học, ổn định tâm lý hoặc kết hợp dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ giúp kiểm soát triệu chứng.

Viêm loét dạ dày xảy ra do vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) làm tổn thương lớp niêm mạc dạ dày. Chế độ ăn uống, lạm dụng thuốc chống viêm trong thời gian dài, mắc hội chứng Zollinger-Ellison (khối u phát triển bất thường ở phần trên ruột non) có thể dẫn đến viêm loét dạ dày. Người bệnh thường cảm thấy đau bụng, buồn nôn, ợ hơi, đau bụng âm ỉ, nóng rát bụng, chán ăn.

Tình trạng này thường kéo dài trong nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng. Tùy nguyên nhân gây loét, bác sĩ điều trị phù hợp, có thể dùng thuốc ức chế bơm proton (PPI), kháng sinh, kháng axit...

Trào ngược dạ dày thực quản có thể gây ra triệu chứng như ợ chua, ợ nóng thường xuyên, hôi miệng, khó nuốt, đầy bụng buồn nôn. Người bệnh cần uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, kết hợp chế độ ăn phù hợp, tránh rượu bia và món ăn cay nóng, duy trì cân nặng hợp lý, bỏ hút thuốc lá, ăn trước giờ ngủ ba tiếng.

Liệt dạ dày là tình trạng thức ăn trong dạ dày không vận chuyển vào ruột non theo cơ chế bình thường, gây đầy bụng buồn nôn, no nhanh. Người bệnh cần tập thể dục nhẹ nhàng, giảm lượng chất béo và chất xơ trong thực đơn hàng ngày, chia thực đơn thành nhiều bữa nhỏ, tránh nằm sau khi ăn, hạn chế dùng đồ uống có ga, cồn...

Khó tiêu cũng có thể gây đầy bụng buồn nôn. Nguyên nhân chủ yếu do ăn nhiều thực phẩm có tính axit như cà chua, nước cam, lạm dụng caffeine, rượu bia, thuốc lá. Người bệnh cũng có thể bị đau, nóng rát trong dạ dày, dạ dày phát ra âm thanh bất thường.

Táo bón là tình trạng đi đại tiện ít hơn ba lần một tuần, triệu chứng đầy bụng, có thể kèm buồn nôn. Đi ngoài khó khăn do phân cứng, khô, vón cục, đau, nhu động ruột không ổn định..

Nếu bệnh ở mức độ nhẹ, người bệnh chỉ cần uống đủ nước, bổ sung nhiều chất xơ và tập thể dục. Bác sĩ chỉ định dùng thuốc để làm mềm phân và cải thiện triệu chứng khi táo bón nặng.

Bác sĩ Toàn cho biết đầy bụng buồn nôn là triệu chứng thường gặp, có thể cải thiện hiệu quả bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý. Tuy nhiên, đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh tiêu hóa tiềm ẩn. Nếu tình trạng kéo dài, người bệnh nên đi khám để chẩn đoán và điều trị sớm.

Lê Thùy