TS.BS Nguyễn Quang Đợi, khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết ho gà do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra, có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, phổ biến ở trẻ em và thanh thiếu niên. Trẻ dưới một tuổi chưa được tiêm chủng đầy đủ dễ trở nặng với biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp, tử vong. Dù đều là bệnh về đường hô hấp, ho gà có đặc điểm riêng biệt giúp phân biệt với ho thông thường.

Đặc điểm

Đặc điểm của ho gà là cơn ho dữ dội, kéo dài, thường xảy ra liên tiếp, không thể kiểm soát. Người bệnh ho từng cơn dài, có thể trên 5 cơn ho liên tiếp trong một nhịp thở ra, sau đó là giai đoạn thở rít như tiếng gà gáy. Cuối cơn ho người bệnh thường chảy nhiều đờm dãi và nôn, có lúc ngừng thở, tím tái.

Các cơn ho gà thường xuất hiện nhiều vào ban đêm và sáng sớm, làm gián đoạn giấc ngủ và khiến người bệnh kiệt sức. Một số trẻ mắc bệnh ho gà không biểu hiện cơn ho điển hình, thay vào đó xuất hiện tình trạng ngưng thở khiến cơ thể tím tái hoặc khó thở. Ngược lại, ho do các bệnh thông thường nhẹ hơn, không theo cơn dữ dội và không có tiếng rít đặc trưng. Ho thông thường xuất hiện rải rác trong ngày, có thể tăng khi thay đổi nhiệt độ môi trường.

Thời gian kéo dài

Ho gà thường kéo dài trong 6-10 tuần, có trường hợp bệnh kéo dài hơn. Tình trạng này làm cho người bệnh, nhất là trẻ nhỏ, bị suy kiệt và có nguy cơ cao gặp biến chứng. Dù được điều trị bằng kháng sinh thích hợp, cơn ho vẫn có thể tiếp tục kéo dài do tổn thương xảy ra ở đường hô hấp.

Ho thông thường khoảng 1-2 tuần và giảm dần theo thời gian. Người bệnh đáp ứng tốt với các thuốc điều trị triệu chứng và ít khi kéo dài quá 3 tuần nếu không có biến chứng.

Triệu chứng kèm theo

Bác sĩ Đợi lưu ý ho gà thường không gây sốt cao ở giai đoạn ho dữ dội. Đây là một đặc điểm quan trọng để phân biệt với bệnh nhiễm trùng hô hấp khác. Bệnh nhân có thể bị xuất huyết dưới kết mạc (mắt đỏ), xuất huyết não (ít gặp), mất kiểm soát bàng quang hoặc gãy xương sườn do ho quá mạnh.

Ho thông thường có thể kèm theo sốt cao, đau họng, nghẹt mũi, đau đầu. Các triệu chứng này xuất hiện kéo dài trong suốt quá trình bệnh, khiến người bệnh khó chịu liên tục.

Bác sĩ Đợi khuyến cáo tiêm phòng vaccine đầy đủ và đúng lịch để phòng ngừa bệnh ho gà. Nếu mắc bệnh thường ở mức độ nhẹ và dễ kiểm soát hơn. Trong quá trình điều trị, người bệnh ho gà cần được cách ly để tránh lây lan, nghỉ ngơi đầy đủ, uống nhiều nước, đảm bảo dinh dưỡng, tuân thủ đúng phác đồ điều trị.

Tuấn Đạt