Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi ThS.BS.CKI Đặng Khoa Học, Trung tâm Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM.

Triệu chứng

Gai xương chủ yếu hình thành ở người cao tuổi, nhất là từ 60 tuổi trở lên. Tuy nhiên, hiện nay nhiều người trẻ tuổi cũng gặp phải vấn đề này.

Thông thường, gai xương không có triệu chứng rõ rệt, chủ yếu được phát hiện thông qua phim chụp X-quang. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, tùy theo vị trí xuất hiện gai xương mà có thể có những biểu hiện khác nhau như sau:

Gai ở vai: Gân và dây chằng bị chèn ép, có thể gây viêm gân hoặc rách cơ chóp xoay vai. Dấu hiệu đặc trưng của tình trạng này là đau vai, giảm độ linh hoạt và phạm vi chuyển động của vai.

Gai ngón tay: Có thể thấy rõ nốt u sần hình thành dưới da.

Gai khớp gối: Lớp sụn khớp ở gối bị tổn thương dẫn đến bào mòn. Khi người bệnh vận động gối, các đầu xương tại đây ma sát vào nhau gây kích thích và viêm. Người bệnh cảm thấy đau và gặp khó khăn khi co duỗi, uốn cong chân.

Gai xương sống: Gai xương có thể làm thu hẹp không gian chứa tủy sống, chèn ép tủy sống hoặc rễ thần kinh, gây tê yếu tay chân; làm cho các đốt sống ma sát với nhau khi cử động lưng, cổ và dẫn đến viêm khớp.

Gai hông: Gai xương có thể gây đau, làm giảm phạm vi chuyển động khi người bệnh cử động hông.

Gai gót chân: Các gai này có xu hướng "mọc" về phía vòm bàn chân, thường gặp ở những người bị viêm cân gan bàn chân, gây đau cho người bệnh trong mỗi bước đi.

Điều trị

Gai xương nhỏ thường không gây ra vấn đề quá nguy hiểm, có thể kiểm soát tốt các triệu chứng bằng điều trị bảo tồn. Tùy tình trạng bệnh cụ thể, bác sĩ chỉ định dùng một hoặc phối hợp nhiều phương pháp điều trị như thuốc giảm đau, kháng viêm theo đường uống hoặc tiêm.

Người bệnh tập vật lý trị liệu để thư giãn và tăng cường sức mạnh, tính linh hoạt của hệ thống cơ khớp, cải thiện khả năng vận động. Bác sĩ xây dựng những chương trình tập luyện phù hợp với từng người bệnh như căng giãn cơ, gân, bao khớp; tập mạnh các nhóm cơ quanh khớp hỗ trợ vận động, giảm tải lực lên khớp đang tổn thương...

Phẫu thuật là lựa chọn cuối cùng, được chỉ định khi kích thước gai xương quá lớn, cọ xát vào các xương khác khi vận động hoặc chèn ép rễ thần kinh và tủy sống gần đó. Người bệnh cảm thấy đau yếu, cứng khớp, tê chân tay, rối loạn đại tiểu tiện.

Sau mổ, gai xương có thể mọc trở lại ở cùng vị trí cũ nên người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh, chú ý tư thế khi học tập và làm việc để hạn chế nguy cơ tái phát.

Ăn uống đủ chất dinh dưỡng, tăng cường thực phẩm giàu canxi và rau xanh giúp xương chắc khỏe. Chườm nóng hoặc chườm lạnh có thể làm dịu cơn đau. Bỏ các thói quen xấu như hút thuốc lá, lạm dụng rượu bia, ăn nhiều thực phẩm chiên rán... để tránh các triệu chứng đau, sưng viêm nặng hơn. Người bệnh cần tuân thủ điều trị và tái khám định kỳ để phát hiện, xử trí kịp thời.

Phi Hồng