Giữa tháng 5, anh Trần Việt Hà (57 tuổi, quận Tân Phú, TP HCM) đến thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM với tình trạng nuốt nghẹn, ăn uống khó khăn, thường xuyên nôn mửa, mất ngủ triền miên và sụt khoảng 5 kg trong 6 tháng. Anh chia sẻ bị chứng trào ngược dạ dày cách đây khoảng 5 năm. Nhiều lúc khi đang ăn, anh bị nghẹn, bên dưới lại co thắt đẩy ngược lên nên phải ói ra hết chứ không sẽ cảm thấy rất khó chịu. Đôi lúc uống nước, anh cũng mắc nghẹn.

Anh đã đi khám và điều trị nhiều nơi nhưng bệnh càng nặng hơn. Anh được nong cơ vòng dưới thực quản bằng phương pháp bóng hơi nhưng khoảng một tuần, chứng nuốt nghẹn lại tái phát.

Theo Tiến sĩ bác sĩ Đỗ Minh Hùng (Giám đốc Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa) sau khi thăm khám, chỉ định bệnh nhân làm một số xét nghiệm chẩn đoán để loại trừ những nguyên nhân khác, đặc biệt là ung thư thực quản. Bởi nuốt nghẹn là một trong số những biểu hiện của ung thư thực quản. Kết quả cho thấy, anh Hà bị chứng co thắt tâm vị (bệnh lý rối loạn chức năng ở thực quản) và có thể nong tiếp với bóng có kích thước đúng chuẩn hoặc mổ nội soi.

Theo bác sĩ Hùng, bệnh nhân đã thực hiện phương pháp nong cơ vòng thực quản bằng bóng hơi ở một cơ sở y tế khác nhưng có thể do kích thước bóng nong nhỏ nên tái phát. Bệnh nhân có thể nong lại bằng bóng đúng chuẩn hoặc phẫu thuật nội soi cắt cơ vòng dưới thực quản qua ngả bụng để giải quyết các triệu chứng. Phương pháp phẫu thuật nội soi tuy xâm lấn hơn so với dùng bóng hơi để nong cho kết quả lâu dài hơn tốt hơn. Tuy nhiên, điều trị bằng phẫu thuật sẽ có tỷ lệ biến chứng trào ngược dạ dày nhiều hơn. Để khắc phục vấn đề này, sau phẫu thuật cắt cơ vòng dưới thực quản, bác sĩ kết hợp tạo van chống trào ngược cho bệnh nhân.

Ca phẫu thuật thành công, bệnh nhân đáp ứng tốt, sau hai giờ có thể đi lại bình thường. Sau mổ, các triệu chứng nuốt nghẹn, đau ngực cải thiện. Sau mổ một tuần, bệnh nhân ăn được đồ lỏng và dần chuyển sang chế độ đặc hơn.

Một tuần sau, bệnh nhân đến tái khám, không còn cảm giác nghẹn hay ói ngược lên khi ăn, không đau ngực, bụng không đau. Người bệnh được dặn dò nhai kỹ cơm, sau khi cắt chỉ, về nhà dùng tay xoa vết sẹo cho mềm sẹo.

Co thắt tâm vị là một bệnh lý rối loạn chức năng xảy ra ở thực quản khiến cơ quan này mất khả năng đẩy thức ăn xuống dưới dạ dày, gây ứ đọng thức ăn tại thực quản, gây nuốt nghẹn, đau khi nuốt, trào ngược, sụt cân... Đây là một bệnh lý ít gặp ở thực quản, nguyên nhân vẫn chưa xác định. Bệnh gây ra tình trạng rối loạn thần kinh vận động của thực quản với biểu hiện đặc trưng làm giảm nhu động thực quản và giảm khả năng giãn của cơ thắt thực quản dưới trong quá trình nuốt.

Theo bác sĩ Minh Hùng, phương pháp nong cơ vòng dưới thực quản bằng bóng hơi trong điều trị co thắt tâm vị được áp dụng phổ biến trên thế giới. Bóng hơi có nhiều loại, đường kính khác nhau (3 cm, 3,5 cm và 4 cm). Bệnh nhân có thể nong từ 1-3 lần (nếu tái phát). Ưu điểm của phương pháp này là thời gian nong nhanh chóng (5-7 phút), cho hiệu quả nhanh. Sau hai ngày, người bệnh không còn triệu chứng nuốt nghẹn, thoát khỏi ách tắc với tỷ lệ gần như tuyệt đối. Tuy nhiên, nhược điểm là có kết quả ngắn hạn, tỷ lệ tái phát cao.

Bác sĩ Minh Hùng chia sẻ thêm, hiện nay, trên thế giới còn có phương pháp phẫu thuật cắt cơ vòng dưới thực quản bằng nội soi ống mềm. Ưu điểm của phương pháp này là thực hiện nội soi qua ngả tự nhiên, không để lại sẹo, không tổn thương dây thần kinh số 10 trước. Cả hai phương pháp đều có tai biến, biến chứng khác nhau đòi hỏi bác sĩ phải kinh nghiệm để có kết quả tốt nhất có thể. Mỗi phương pháp sẽ đem lại hiệu quả tốt cho từng loại co thắt tâm vị. Do vậy, sắp tới, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh sẽ áp dụng phương pháp cắt cơ vòng dưới thực quản bằng nội soi ống mềm.

Do chưa có nguyên nhân rõ ràng nên người có có dấu hiệu bệnh này, nhất là khi không ăn uống được, cần chữa trị sớm, phòng ngừa biến chứng viêm loét thực quản, chít hẹp thực quản, viêm phổi, áp xe phổi do thức ăn bị trào ngược, ứ đọng lâu ngày gây ra.

Quyên Phan