Tiêu chảy thường do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra. Đi du lịch và sử dụng không gian sinh hoạt chung là một trong những tác nhân khiến bạn dễ mắc bệnh hơn so với khi ở nhà. Người tham gia du lịch có nguy cơ sử dụng nguồn nước hoặc thực phẩm không hợp vệ sinh, nhiễm khuẩn gây tiêu chảy.
BS.CKI Hoàng Đình Thành (Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa - Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, triệu chứng tiêu chảy thường xuất hiện trong 6-24 giờ hoặc kéo dài. Do đó, nhiều bệnh nhân bị tiêu chảy xảy trong khi du lịch hoặc sau khi trở về nhà. Các triệu chứng phổ biến có thể xảy như bị tiêu chảy từ 3 lần trở lên trong vòng 24 giờ; buồn nôn, ói mửa, mất nước.... Thông thường, các triệu chứng tự cải thiện sau 2-3 ngày. Nếu bị nhiễm trùng do vi khuẩn (phổ biến như E. coli), các triệu chứng có thể tiếp tục nhưng giảm dần trong một tuần. Trường hợp bệnh không cái thiện có thể do nhiễm ký sinh trùng. Tiêu chảy do nhiễm ký sinh trùng thường phức tạp hơn và có thể kéo dài hàng tuần đến hàng tháng.
Nghỉ ngơi và bù nước
Biến chứng phổ biến của tiêu chảy kéo dài là mất nước. Người bệnh cảm thấy khô miệng, lưỡi và môi, nước tiểu sẫm màu (hoặc tiểu ít), nhức đầu, chóng mặt, mệt mỏi. Một số đồ uống thể thao (có chứa ion và vi chất điện giải) hoặc oresol giúp bù nước cho cơ thể. Khi người bệnh được bù đủ nước, tiêu chảy cũng sẽ dần khỏi trong khoảng 72 giờ. Khi nhận thấy các triệu chứng trở nặng sau thời gian này, bạn nên gặp bác sĩ để được điều trị.
Mang theo thuốc trị tiêu chảy không kê đơn
Bạn có thể mua thuốc chống tiêu chảy không kê đơn, mang theo trên đường để an tâm có chuyến đi thuận lợi. Một số đầu thuốc phổ biến, lành tính và hỗ trợ sức khỏe tiêu hóa theo tư vấn của bác sĩ Đình Thành là Diosmetite (Smecta, Smectites..), than hoạt tính như carbophos (carbogast)... Các vi chất có trong thuốc góp phần bao phủ niêm mạc tiêu hóa, hấp phụ độc chất, vi khuẩn từ thực phẩm.
Thay đổi món ăn
Sau khi bù nước, bạn nên nạp dinh dưỡng cho cơ thể phòng kiệt sức. Hệ tiêu hóa lúc này khó hấp thụ thức ăn đặc, do đó, người bệnh cần dùng món lỏng như súp gà, cháo. Người bệnh nên kiêng đồ cay, thức ăn nhiều dầu mỡ; nên ăn món luộc như rau luộc, thịt trắng luộc hoặc hấp. Chế độ ăn uống BRAT gồm chuối, gạo, sốt táo và bánh mì nướng cũng có thể giúp ích cho bạn đến khi giảm bớt và khỏi triệu chứng tiêu chảy. Bạn nên chia nhỏ các bữa ăn để tránh quá tải cho hệ tiêu hóa.
Người bệnh cũng nên hạn chế ăn trái cây tươi đã bóc sẵn vỏ; các loại thực phẩm và đồ uống được nấu chín kỹ, dùng ấm, lựa chọn đồ uống đóng hộp hoặc đóng chai. Kiêng đồ uống có đá viên do đá có thể được làm từ nước máy, không đảm bảo vệ sinh.
Giữ vệ sinh cá nhân
Bạn nhớ rửa tay bằng xà phòng, dung dịch diệt khuẩn thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Tránh bơi trong nước bị ô nhiễm, không nuốt nước tắm, đánh răng bằng nước đóng chai cũng là những lưu ý để phòng tránh bệnh này khi đi chơi dịp Tết.
Hệ thống miễn dịch nhận biết dấu hiệu nhiễm trùng đường tiêu hóa sẽ tạo nên các phản ứng kháng viêm để tiêu diệt và loại bỏ mầm bệnh. Bác sĩ Thành khuyến cáo, giữ tâm lý thoải mái khi du lịch, tuân thủ an toàn vệ sinh cá nhân và an toàn thực phẩm giúp mọi người có chuyến du xuân vui khỏe, suôn sẻ, thuận lợi.
Mai Chi