Theo Viện Tim, Phổi và Máu Quốc gia Mỹ, bên cạnh các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp, tim mạch thì chế độ ăn uống không cân bằng, lối sống kém lành mạnh là yếu tố cần được quan tâm đến vì làm tăng nguy cơ đột quỵ.
Chế độ ăn mất cân bằng
Chế độ ăn uống không cân bằng gồm nhiều muối, chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, cholesterol sẽ làm tăng nguy cơ đột quỵ. Quá nhiều cholesterol trong máu có thể gây tích tụ mảng bám trong mạch máu, làm hình thành cục máu đông gây tắc mạch, dẫn đến đột quỵ do thiếu máu cục bộ. Để duy trì mức cholesterol lành mạnh, bạn nên duy trì chế độ ăn nhiều trái cây và rau quả, thực phẩm ít muối và chất béo.
Uống rượu
Nguy cơ đột quỵ sẽ tăng lên khi uống nhiều rượu. Các chuyên gia sức khỏe Mỹ khuyến cáo để tránh đột quỵ, uống rượu cần có chừng mực, không uống quá một ly mỗi ngày đối với phụ nữ và không quá hai ly mỗi ngày đối với nam giới. Sử dụng rượu nặng có thể làm tăng mức huyết áp và mức chất béo trung tính gây xơ vữa động mạch. Khi động mạch bị xơ vữa, mảng bám tích tụ làm thu hẹp mạch máu, dễ dẫn đến thiếu máu lên não, gây ra đột quỵ.
Uống nhiều rượu có thể làm tăng nguy cơ đột qụy. Ảnh: Freepik
Hút thuốc lá
Hút thuốc lá dưới bất kỳ hình thức nào cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ vì nicotine có thể làm tăng huyết áp, làm tổn thương các mạch máu và tim. Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây nên đột quỵ.
Không vận động
Theo nghiên cứu của Mỹ, người thường xuyên hoạt động có thể giảm đáng kể nguy cơ đột quỵ, ngay cả khi vận động ở cường độ nhẹ. Ngược lại, người không hoạt động thể chất hoặc lười vận động đều làm tăng nguy cơ. Hoạt động từ mức độ nhẹ, trung bình đến mạnh 175 phút mỗi tuần giúp giảm 43% nguy cơ đột quỵ ở người 45 tuổi trở lên. Thời gian ít vận động hàng ngày từ 13 giờ trở lên thì nguy cơ tăng lên 44%. Thời gian ít vận động cứ tăng lên 11 phút mỗi ngày thì nguy cơ đột quỵ lại tăng lên 53%.
Dù chỉ vận động nhẹ như vươn vai, đi chậm rãi trong cửa hàng làm việc, đi dạo trong văn phòng, hay nấu ăn, rửa chén bát, chơi piano, dọn dẹp giường... cũng có thể giảm nguy cơ đột quỵ. Hoạt động thể chất vừa phải như đi bộ nhanh, đi xe đạp hay leo cầu thang, vệ sinh nhà cửa, rửa xe, chơi với trẻ em hoặc thú cưng đều làm nguy cơ đột quỵ xuống thấp. Nếu bạn dành thời gian cho các hoạt động mạnh như chạy nhanh (hơn năm dặm mỗi giờ), chơi các môn thể thao cường độ cao (quần vợt, bóng rổ, bóng đá, bơi lội) có thể phòng đột quỵ.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ khuyến nghị, người lớn nên có ít nhất 2,5 giờ tập thể dục mỗi tuần để giảm nguy cơ đột quỵ.
Thường xuyên vận động nhẹ tại nhà có thể giảm nguy cơ đột quỵ. Ảnh: Freepik.
Di truyền và tình trạng sức khỏe
Nguy cơ đột quỵ sẽ cao hơn do tuổi tác, trong gia đình có các yếu tố sức khỏe di truyền, ví dụ huyết áp cao. Phụ nữ có nguy cơ cao hơn nam giới ở tất cả các nhóm tuổi. Một số điều kiện sức khỏe có liên quan đến đột quỵ như từng bị tình trạng này trước đó; huyết áp, cholesterol cao; béo phì. Người mắc các bệnh hoặc có khuyết tật về tim, bệnh tiểu đường, rối loạn đông máu, hồng cầu hình liềm đều có khả năng đột quỵ cao.
Theo Medical News Today, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong thứ hai và là nguyên nhân gây tàn tật thứ ba trên thế giới, mỗi năm có khoảng 6,5 triệu người chết do đột quỵ. Sau đột quỵ, người bệnh có thể tàn tật tạm thời hoặc vĩnh viễn. Để phòng ngừa, mọi người nên có chế độ ăn lành mạnh (nhiều trái cây, rau, ngũ cốc, hạt, hạn chế đường, muối, thịt đỏ và thịt chế biến sẵn), duy trì cân nặng vừa phải, tập thể dục thường xuyên, không hút thuốc lá, tránh rượu bia. Bạn cũng cần kiểm soát mức huyết áp, quản lý bênh tiểu đường, bệnh tim để giảm thấp nguy cơ đột quỵ. Dùng thuốc chống đông máu hoặc thuốc chống kết tập tiểu cầu cũng giảm nguy cơ gặp phải một cơn đột quỵ.
Mai Cát
(Theo Healthline, Medical News Today)