Có hơn 130 loại u não khác nhau có thể phát triển trong não, bao gồm u não lành tính và u não ác tính. Các khối u ở não có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau dựa trên đặc điểm và vị trí khối u, mức độ di căn, mức độ đáp ứng của khối u, tình trạng sức khỏe người bệnh.

ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ (Trưởng khoa Ngoại Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) cho biết, u não càng được phát hiện sớm và có phương pháp điều trị phù hợp thì hiệu quả điều trị thành công càng cao. Dưới đây là các phương pháp chính dùng để điều trị bệnh u não.

Xạ phẫu

Xạ phẫu là kỹ thuật phẫu thuật radio, sử dụng chùm tia bức xạ chiếu trực tiếp vào khối u và tiêu diệt tế bào gây nên khối u ở não. Với hình thức xạ phẫu, khối u không được loại bỏ. Tuy nhiên, xạ phẫu giúp biến dạng DNA của tế bào khối u, khiến khối u không còn khả năng phát triển.

Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết thêm, phương pháp phẫu thuật radio có thể bao gồm nhiều dạng khác nhau như phẫu thuật gamma knife hoặc phẫu thuật phóng xạ lập thể (SRS).

Xạ trị

Khối u não ác tính thường được điều trị bằng phương pháp xạ trị. Ngoài ra, một số trường hợp sau phẫu thuật loại bỏ khối u não, người bệnh vẫn được tiếp tục thực hiện xạ trị do chưa loại bỏ hoàn toàn được khối u. Trường hợp khối u nằm sâu trong não, không thể phẫu thuật hay sức khỏe bệnh nhân không đảm bảo để phẫu thuật, bác sĩ cũng sẽ cân nhắc hình thức xạ trị.

Người bệnh có thể được xạ trị bên ngoài, tức bắn các chùm tia bức xạ vào khối u não lành tính mà không cần phẫu thuật hoặc xạ trị bên trong, đưa trực tiếp chất phóng xạ vào trong cơ thể để loại bỏ khối u não. Bên cạnh đó, còn có hình thức xạ trị trong bệnh viện, chiếu tia bức xạ vào khối u trong quá trình phẫu thuật. Một người bệnh u não có thể có từ một đến 5 đợt xạ trị, kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.

Hóa trị

Với phương pháp hóa trị, người bệnh sẽ được đưa các hóa chất mạnh (thuốc) vào cơ thể thông qua đường tiêm hoặc truyền tĩnh mạch để tiêu diệt các tế bào phát triển nhanh bên trong cơ thể, bao gồm cả tế bào u não và một số tế bào khác. Vì vậy, hóa trị có thể làm ảnh hưởng đến một số tế bào bình thường bên trong cơ thể.

Hóa trị có thể được áp dụng trước xạ trị và phẫu thuật (hóa trị tiền bổ trợ) hoặc áp dụng sau khi xạ trị hoặc phẫu thuật (hóa trị hậu bổ trợ) để giảm nguy cơ u não tái phát. Một đợt hóa trị có thể kéo dài vài tháng và có một số tác dụng phụ như buồn nôn, chán ăn, táo bón, mệt mỏi, rụng tóc...

Thuốc nhắm mục tiêu

Phương pháp sử dụng thuốc nhắm mục tiêu (Targeted Therapy) giúp ngăn chặn hoạt động của một số enzym, protein hoặc các phân tử khác có vai trò hỗ trợ, kích thích sự tăng sinh và lây lan của tế bào u não.

Phẫu thuật

Phẫu thuật được đánh giá là phương pháp phổ biến nhất trong điều trị u não. Nếu điều trị thành công, nhất là với các trường hợp u não lành tính, người bệnh có thể không cần phải tiến hành hóa trị hoặc xạ trị. Hiện có 4 phương pháp phẫu thuật loại bỏ khối u não bao gồm: nội soi thần kinh, mở hộp sọ, cắt bỏ bằng tia năng lượng cao theo hướng dẫn và sử dụng hệ thống banh vén hình ống.

Các phương pháp mổ não truyền thống tuy vẫn có thể lấy được khối u ra khỏi não nhưng không thể giúp bác sĩ thấy rõ các bó sợi thần kinh hay mô não lành trong suốt quá trình mổ, do đó, có nguy cơ phạm phải chúng và để lại các di chứng cho người bệnh như yếu liệt, khó nói, nhìn mờ, thậm chí tàn phế sau phẫu thuật.

Bác sĩ Tấn Sĩ cho biết, sự ra đời của robot mổ não Modus V Synaptive được đánh giá là bước ngoặt trong ngành phẫu thuật thần kinh - sọ não, giúp khắc phục các hạn chế của phương pháp mổ não truyền thống, nâng cao hiệu quả điều trị, người bệnh hồi phục nhanh. Hiện trên thế giới chỉ có 10 nước ứng dụng robot này. Tại Việt Nam, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM đã đưa robot vào phẫu thuật não.

Bệnh u não có thể điều trị được và thường sẽ kết hợp nhiều phương pháp điều trị để đạt được hiệu quả tốt nhất. Người bệnh khi có các dấu hiệu u não như đau đầu dữ dội và đột ngột, động kinh, chóng mặt, suy giảm nhận thức... cần thăm khám tại các cơ sở uy tín.

Dung Nguyễn