Viêm phổi là tình trạng viêm nhiễm của nhu mô phổi. Khi đó các phế nang, đường dẫn khí trong phổi có thể chứa đầy chất lỏng hoặc mủ, gây ho có đờm hoặc mủ, sốt, ớn lạnh và khó thở. Có nhiều tác nhân gây viêm phổi nhưng thường do vi khuẩn, virus, nấm.

Theo ThS.BS Lê Thị Hồng Thắm, khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, viêm phổi là bệnh lý nguy hiểm, nhất là với người cao tuổi, người mắc bệnh nền. Phổi bị tổn thương ảnh hưởng đến hệ hô hấp và nhiều cơ quan quan trọng khác.

Biến chứng tại phổi: Tình trạng viêm có thể lan rộng khiến người bệnh khó thở nhiều hơn, tím môi, mạch nhanh, suy hô hấp, sốc nhiễm trùng, tử vong. Người bệnh suy hô hấp nghiêm trọng thường phải thở oxy hoặc thở máy. Viêm phổi cũng có thể dẫn tới tình trạng xẹp một thùy phổi gây tắc phế quản do đờm. Áp xe phổi cũng là biến chứng của viêm phổi, người bệnh sốt dai dẳng, khạc nhiều đờm có mủ, kéo dài thời gian điều trị kháng sinh.

Biến chứng trong lồng ngực: Người bệnh viêm phổi có thể bị tràn khí màng phổi, tràn dịch màng phổi, tràn mủ màng phổi, thậm chí viêm màng ngoài tim. Các tình trạng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ hô hấp và tim mạch.

Biến chứng khác: Bệnh còn gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác như tổn thương tim (viêm nội tâm mạc cấp tính), viêm khớp, viêm màng não, sốc nhiễm trùng, mê sảng... Nhiễm khuẩn huyết cũng là biến chứng nguy hiểm ở người bệnh viêm phổi. Khi nhiễm khuẩn huyết, vi khuẩn xâm nhập vào máu, có thể gây ra các ổ áp xe nhỏ ở các cơ quan khác. Trường hợp nặng, người bệnh có thể bị sốc nhiễm trùng. Tình trạng này thường xảy ra ở người mắc bệnh nền như đái tháo đường, suy thận, suy tim..., kéo dài có thể dẫn đến suy đa tạng.

Dấu hiệu viêm phổi gồm đau ngực khi thở hoặc ho, ho có đờm, mệt mỏi, sốt, đổ mồ hôi và ớn lạnh, buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy, khó thở, người già có thể lú lẫn. Ở thể nhẹ, triệu chứng bệnh thường tương tự cảm lạnh hoặc cúm nhưng kéo dài hơn. Tùy thuộc vào nhiều yếu tố như tác nhân gây bệnh, tuổi tác, sức khỏe tổng thể của người bệnh, viêm phổi cũng có biểu hiện khác nhau.

Bác sĩ Thắm cho biết điều trị viêm phổi cần đảm bảo đúng, kịp thời với mục tiêu khỏi bệnh, tránh biến chứng, giảm tỷ lệ nhập viện, thời gian nằm viện và tỷ lệ tử vong, tránh kháng thuốc, cải thiện chất lượng cuộc sống. Người bệnh được điều trị bằng kháng sinh (viêm phổi do vi khuẩn) hoặc thuốc kháng virus (viêm phổi do virus). Người bệnh có biểu hiện suy hô hấp được thở oxy hoặc thở máy. Trong trường hợp nặng, bác sĩ có thể sử dụng kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO). Bác sĩ kiểm soát bệnh lý liên quan như theo dõi tim mạch, huyết áp, các chỉ số sinh tồn, truyền dịch, duy trì cân bằng điện giải để hỗ trợ chức năng thận, truyền máu hoặc tăng cường sản xuất hồng cầu nếu người bệnh bị thiếu máu.

Phát hiện sớm, điều trị kịp thời và kiểm soát biến chứng giúp người bệnh viêm phổi hồi phục tốt. Phòng ngừa bệnh bằng cách tiêm vaccine, duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh, đeo khẩu trang khi ra đường, đến nơi đông người, tránh khói thuốc lá, hóa chất độc hại và kiểm soát tốt các bệnh nền.

Minh Đức