Gout là một dạng viêm khớp đặc trưng bởi các cơn sưng đau và viêm ở các khớp, thường gặp nhất là ngón chân cái. Bệnh phổ biến trong độ tuổi từ 30 đến 50 ở nam giới, trong khi nguy cơ mắc gout với phụ nữ có thể tăng lên ở giai đoạn sau mãn kinh.

Chế độ ăn uống

Khác với các dạng viêm khớp khác, cơ chế phát triển bệnh gout là do sự bất thường trong chuyển hóa của cơ thể chứ không liên quan đến hệ thống miễn dịch. Cụ thể là tình trạng tăng axit uric máu có liên quan tới việc tiêu thụ các thực phẩm giàu purin.

Khi tiêu hóa purine, cơ thể sản sinh ra axit uric. Nếu tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu purin, axit uric dần tích tụ và hình thành các tinh thể cọ xát vào màng hoạt dịch gây sưng, đau và viêm nhiều. Do đó, thực phẩm giàu purin được coi là một yếu tố nguy cơ chính gây ra bệnh gout bao gồm thịt nội tạng, thịt xông khói, thịt đỏ và một số loại hải sản. Bia rượu, đặc biệt là bia sản xuất từ nấm men có hàm lượng purine cực cao và một số đồ uống có hàm lượng fructose cao như nước ngọt, soda và nước uống trái cây có đường... cũng là đồ uống nên tránh để giảm nguy cơ bệnh gout.

Di truyền

Đây cũng là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout. Các biến thể hoặc đột biến ở gen SLC2A9 và SLC22A12 có liên quan đến việc bài tiết axit uric qua nước tiểu, có thể dẫn đến tăng axit uric máu và dẫn đến bệnh gout. Những người bị rối loạn cân bằng giữa việc sản xuất và đào thải axit uric cũng có nguy cơ dẫn đến tăng axit uric máu. Các rối loạn di truyền khác liên quan đến bệnh gout bao gồm: không dung nạp fructose, hai hội chứng Kelley-Seegmiller và Lesh-Nyhan (có liên quan đến rối loạn kiểm soát nồng độ axit uric), bệnh thận nang tủy...

Các bệnh lý và sử dụng thuốc

Một số bệnh lý có thể gây ra bệnh gout, ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến chức năng thận hay thúc đẩy sản xuất axit uric. Các bệnh lý này bao gồm: bệnh thận mạn tính, suy tim sung huyết, bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, suy giáp, bệnh vảy nến, viêm khớp vảy nến... Các cơn gout cấp cũng có thể xảy ra bởi các chấn thương khớp, nhiễm trùng hay biến chứng phẫu thuật.

Một số loại thuốc có liên quan đến tăng axit uric máu do có tác dụng lợi tiểu hoặc suy giảm chức năng thận.

Yếu tố khác

Các yếu tố khác có thể góp phần làm gia tăng nguy cơ bệnh gout là tuổi tác hoặc giới tính. Béo phì hay tăng trọng lượng cơ thể quá mức cũng có liên quan đến tăng nồng độ axit uric. Theo các nhà nghiên cứu, người béo phì có nguy cơ bị gout cao hơn người bình thường. Ngoài ra, người có mỡ bụng, nhiều cholesterol gây hại, có lối sống ít vận động... cũng được cho là dễ bị gout hơn.

Bảo Bảo (Theo Very Well Health)