Khả năng hiểu, lý luận và trí nhớ có thể bắt đầu suy giảm ở độ tuổi 45. Suy giảm khả năng nhận thức là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa. Khi bạn già đi, một số phần của não sẽ bị co lại, các tế bào não ít kết nối hơn. Các bệnh lý về thần kinh như bệnh thiếu máu não mạch máu nhỏ hoặc các bệnh khác về chức năng nhận thức dần xuất hiện. Song, suy giảm nhận thức có thể diễn ra quá nhanh hoặc sớm trước tuổi trung niên ở một số người.

Dấu hiệu cảnh báo lão hóa não

Mất cảm giác thăng bằng

Tính linh hoạt và sức mạnh là hai phần quan trọng của sự cân bằng. Sự cân bằng bắt đầu giảm dần khi bạn bước vào tuổi trung niên, vào khoảng 50 tuổi. Việc khó giữ thăng bằng có thể là do khối lượng cơ giảm. Bạn có thể tăng cường tập luyện để rèn luyện sức mạnh, tăng khối cơ. Tuy nhiên, mất cảm giác thăng bằng có thể là một dấu hiệu cảnh báo có vấn đề khác đang xảy ra trong não của bạn.

Gặp vấn đề di chuyển và mất khả năng phối hợp

Một số dấu hiệu cảnh báo ban đầu về chứng mất trí như: gặp vấn đề về khả năng phối hợp và nhận biết, mất phương hướng, các vấn đề về trí nhớ và suy giảm kỹ năng giao tiếp. Bạn nên chú ý đến khả năng kiểm soát các chuyển động. Nếu nhận thấy sự phối hợp cơ thể khi di chuyển trở nên bất thường thì bạn nên thăm khám.

Thường hay quên

Quên một vài từ là điều tự nhiên. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy điều này xảy ra thường xuyên hơn bình thường có thể không ổn. Quên một số sự kiện trong quá khứ cũng rất bình thường. Khi bạn nhận thấy mất trí nhớ dài hạn hoặc không thể hình thành trí nhớ ngắn hạn, đây là dấu hiệu não gặp vấn đề.

Khó khăn khi thực hiện công việc hàng ngày

Nếu bạn gặp khó khăn khi thực hiện các công việc trước đây vẫn làm cũng đáng lo ngại. Các công việc như hoàn thành thuế, thanh toán hóa đơn... khiến bạn tốn nhiều công sức và thử thách hơn bình thường thì cần lưu ý.

Tâm trạng thất thường

Một chức năng quan trọng khác của não là trải nghiệm và điều chỉnh tâm trạng. Các vấn đề trong cuộc sống có thể ảnh hưởng tích cực hoặc tiêu cực đến tâm trạng. Tuy nhiên, khi tâm trạng thay đổi thất thường, khó giải thích, bạn nên nói chuyện với bác sĩ.

Cách giúp não chậm lão hóa

Những cách bạn có thể làm để làm chậm lão hóa não như chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục mỗi tuần, ngủ đủ giấc, thực hiện các hoạt động kích thích trí não...

Ăn uống lành mạnh, đủ chất

Chế độ ăn uống bổ dưỡng không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể hoạt động. Mỗi người nên ăn đủ carbohydrate lành mạnh (như ngũ cốc nguyên hạt) để cung cấp glucose (đường) - nguồn năng lượng chính của não. Thiếu hụt một số chất dinh dưỡng khi lớn tuổi có liên quan đến suy giảm nhận thức. Chế độ ăn uống đa dạng với trái cây và rau quả, chất béo lành mạnh, protein nạc (như cá, thịt gà...) và protein từ thực vật tốt cho sức khỏe não bộ.

Tập thể dục mỗi tuần

Người trưởng thành nên có tối thiểu 150 phút tập thể dục nhịp điệu ở cường độ vừa phải hoặc 75 phút ở cường độ mạnh mỗi tuần. Tập thể dục cần thiết để có bộ não và mạch máu khỏe mạnh.

Ngủ đủ giấc

Não thực hiện nhiều chức năng phục hồi khi bạn ngủ. Thông thường, người lớn tuổi cần ngủ ít hơn người trẻ tuổi. Ngủ đủ giấc, ngủ sâu giúp não trẻ hơn, giảm khả năng gặp phải các rủi ro về sức khỏe.

Các hoạt động kích thích trí não

Chơi các trò chơi kích thích trí não như giải câu đố, trò chơi ô chữ, cờ... giúp bộ não hoạt động, các tế bào não kết nối với nhau tốt hơn.

Thực hành chánh niệm

Thiền định và chánh niệm giúp cải thiện một số khía cạnh nhận thức, sức khỏe tâm thần. Các hoạt động này cũng có tác dụng giảm căng thẳng, tinh thần thư thái, thoải mái hơn. Nghiên cứu của Đại học Sunshine Coast (Australia), những người trưởng thành khỏe mạnh trên 60 tuổi thực hành chánh niệm trong 6 tháng tăng khả năng chú ý.

Tăng cường giao lưu

Giao tiếp xã hội có tác dụng tốt cho não bộ, giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ. Gặp gỡ bạn bè và những người thân yêu có thể giúp bạn cải thiện tâm trạng. Bạn nên kết nối với mọi người nhiều hơn.

Kim Uyên (Theo Livestrong)