Tùy theo mức độ và thời gian, mất ngủ có thể phân loại thành cấp tính, mạn tính. Mất ngủ kéo dài trên ba tháng là mạn tính. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này.
Tình trạng sức khỏe tâm thần
Khó ngủ, trằn trọc ban đêm, thức giấc sớm vào buổi sáng có thể là triệu chứng trầm cảm. Người bị rối loạn căng thẳng sau chấn thương tâm lý thường gặp ác mộng, gián đoạn giấc ngủ. Lo lắng trong cuộc sống, công việc, hoảng loạn cũng làm tăng nguy cơ mất ngủ kéo dài.
Tình trạng này có thể làm trầm trọng thêm các tình trạng sức khỏe tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, căng thẳng.
Bệnh lý
Một số bệnh lý gây đau, khó thở có thể làm gián đoạn giấc ngủ. Người bị căng thẳng tâm lý, mệt mỏi do bệnh tật hay trằn trọc, thức giấc nửa đêm.
Người bệnh tiểu đường hoặc các vấn đề về tuyến tiền liệt đi tiểu nhiều hơn vào ban đêm, dẫn đến mất ngủ kéo dài. Rối loạn thần kinh như bệnh Parkinson làm giảm cử động trong khi ngủ, dẫn đến tê cứng, khó chịu, không thể xoay người trên giường như bình thường.
Ngủ chập chờn, gián đoạn có thể là dấu hiệu sớm của bệnh Alzheimer, do thay đổi chất lượng hoặc nhịp sinh học của giấc ngủ.
Ngưng thở khi ngủ
Triệu chứng của ngưng thở khi ngủ gồm ngủ ngày quá nhiều, ngáy to ngắt quãng xen kẽ với nghẹt thở, thở hổn hển, nhức đầu. Người bệnh cũng dễ thức giấc vào ban đêm, không yên giấc, tiểu đêm, giảm tập trung, buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Thức giấc nhiều lần trong đêm ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ trong thời gian dài.
Dùng thuốc
Người bệnh thường trằn trọc, khó chợp mắt do tác dụng phụ của một số loại thuốc. Sử dụng chất kích thích, uống rượu, hút thuốc dẫn đến rối loạn giấc ngủ. Các nguyên nhân khác như chứng mất ngủ nguyên phát, hội chứng chân không yên làm rối loạn nhịp sinh học.
Có nhiều lựa chọn điều trị tình trạng này. Ngoài dùng thuốc, các biện pháp cải thiện khác như thức dậy vào cùng một khung giờ mỗi ngày, thư giãn, tránh dùng chất kích thích, hạn chế rượu bia, không hút thuốc lá. Xoa bóp, hít hoặc xông tinh dầu, tập luyện thể dục nhẹ nhàng cũng giảm căng thẳng, tinh thần thư thái.
Dinh dưỡng cân bằng cũng tốt cho giấc ngủ. Các bữa ăn nên ít chất béo bão hòa, giàu chất xơ, magiê, tryptophan như thịt gà, cá, lòng trắng trứng, rau bina, bánh mì nguyên cám, ngũ cốc, gạo lứt.
Mất ngủ mạn tính ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống, công việc hàng ngày. Nếu khó ngủ kéo dài, bạn nên đi khám để xác định nguyên nhân và điều trị.
Mai Cat (Theo Very Well Health)
Độc giả có thể gửi câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để được bác sĩ tư vấn.