Theo khuyến cáo từ các chuyên gia y tế, phụ nữ cần chuẩn bị chế độ dinh dưỡng trước khi có ý định mang thai 3-6 tháng. Bởi chỉ khi phụ nữ được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu, quá trình thụ thai mới diễn ra thuận lợi.
Theo Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Lê Bạch Mai, nguyên Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, Giám đốc Y khoa miền Bắc Hệ thống Trung tâm Dinh dưỡng - Y học Vận động Nutrihome, không chỉ khi đã mang thai người phụ nữ mới cần chú trọng dinh dưỡng, mà nên có kế hoạch bổ sung dưỡng chất cho cơ thể trước khi mang thai, tạo nền tảng tốt nhất cho quá trình thụ thai, em bé phát triển và chào đời khỏe mạnh.
Nếu có ý định mang thai, chị em có thể thực hiện 4 bước chăm sóc dinh dưỡng dưới đây.
Bước 1: Khám dinh dưỡng trước khi mang thai
Phó giáo sư, tiến sĩ, bác sĩ Lê Bạch Mai cho biết, khám dinh dưỡng rất quan trọng để chuẩn bị cho quá trình mang thai, giúp chị em biết được tình trạng sức khỏe hiện tại như chỉ số cân nặng, chiều cao, các vi chất đang thiếu hụt hoặc dư thừa, nguy cơ bệnh lý có thể gặp phải... để có một thai kỳ khỏe mạnh.
Với lợi thế là hệ thống trung tâm dinh dưỡng - y học vận động chuyên sâu quy mô lớn đầu tiên tại Việt Nam, được trang bị đầy đủ trang thiết bị hiện đại và đội ngũ chuyên gia đầu ngành cùng các bác sĩ giàu kinh nghiệm, dịch vụ chuyên nghiệp... Nutrihome đã và đang là một trong những lựa chọn hàng đầu trong việc khám, điều trị và chăm sóc dinh dưỡng của rất nhiều đối tượng, nhất là những phụ nữ muốn làm mẹ.
Hệ thống Trung tâm Dinh dưỡng - Y học Vận động Nutrihome có quy trình khám và tư vấn dinh dưỡng được xây dựng khoa học từ việc thăm khám, xét nghiệm chẩn đoán, xây dựng khẩu phần đến thiết kế thực đơn theo sở thích và hướng dẫn lựa chọn thực phẩm, chế biến món ăn đúng cách góp phần tăng hấp thu dưỡng chất, tăng khả năng thụ thai và đảm bảo sức khỏe cho mẹ một thai kỳ trọn vẹn.
Bước 2: Bổ sung dinh dưỡng chuẩn bị mang thai
Với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, nhu cầu năng lượng trung bình khoảng 2.050-2.200 kcal một ngày, trong đó chế độ ăn phải đầy đủ các nhóm chất thiết yếu (bột đường, đạm, béo, vitamin và khoáng chất), cụ thể:
Chất bột đường: chiếm khoảng 55-65% năng lượng khẩu phần ăn hàng ngày với lượng 290-360 gram một ngày.
Chất đạm: chiếm khoảng 15-20% năng lượng khẩu phần, với khoảng 60 gram một ngày, trong đó nguồn đạm động vật chiếm 30-35% tổng lượng protein.
Chất béo: nhu cầu chất béo đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ được khuyến nghị cần đạt tối thiểu 20% năng lượng khẩu phần.
Axit folic: phụ nữ cần bổ sung axit folic trước khi mang thai 3 tháng với liều lượng khuyến cáo tối thiểu 400 mcg một ngày để phòng ngừa dị tật ống thần kinh ở trẻ. Bạn có thể bổ sung axit folic dưới dạng viên uống hoặc qua thực phẩm gồm các loại rau sẫm màu (rau cải xanh, rau bina...), các loại hạt, sữa, chuối, dưa hấu, hải sản...
Sắt: phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ nên bổ sung khoảng 30-60mg sắt một ngày để phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt. Sắt có nhiều trong thịt đỏ, các loại rau màu xanh đậm như rau muống, rau cải, súp lơ... Để tăng cường hấp thu sắt cần kết hợp uống nước trái cây nhiều vitamin C.
I-ốt: vi chất giúp trẻ phát triển thể chất và não bộ. Nhu cầu i-ốt cho phụ nữ trước khi mang thai là 150 mcg một ngày và tăng lên 220 mcg một ngày trong thai kỳ. I-ốt có nhiều trong rong biển, tảo biển, các loại muối i-ốt, các loại hải sản... Tuy nhiên, nếu có bệnh lý tuyến giáp, bạn cần tham vấn ý kiến bác sĩ để bổ sung lượng i-ốt phù hợp.
Vitamin: bổ sung thêm các loại vitamin, ưu tiên các vitamin A, C và E từ thực phẩm (trái cây, rau xanh...).
Bước 3: Tăng cường thực phẩm tốt cho quá trình thụ thai
Bên cạnh việc xây dựng chế độ ăn giàu dưỡng chất, bạn cần lưu ý bổ sung các loại thực phẩm giúp tăng khả năng thụ thai như protein, các loại hạt giàu omega-3, các sản phẩm từ sữa.
Protein chất lượng cao từ trứng, thịt gà, cá, thực phẩm họ đậu. Chế độ ăn giàu protein chất lượng này có thể giúp tăng khả năng thụ thai lên 25-40%.
Các loại hạt giàu omega-3 như hạt óc chó, hạt dẻ, hạnh nhân, mắc ca... không chỉ giúp quá trình thụ thai diễn ra thuận lợi mà còn giúp não bộ thai nhi phát triển khỏe mạnh hơn.
Sữa và các chế phẩm từ sữa: Theo New York Times (Mỹ), phụ nữ thường xuyên uống sữa mỗi ngày có khả năng thụ thai cao hơn những phụ nữ khác. Uống sữa giúp bổ sung lượng canxi cần thiết, đồng thời cũng giúp cơ thể khỏe mạnh hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho phôi thai làm tổ.
Bước 4: Tránh thực phẩm làm giảm khả năng thụ thai
Không phải thực phẩm nào cũng tốt cho phụ nữ chuẩn bị mang thai và quá trình phát triển của thai nhi. Thực tế, có khá nhiều loại thực phẩm khiến tỷ lệ thụ thai giảm sút, nguy cơ sẩy thai tăng lên.
Những loại cá có hàm lượng thủy ngân cao: Trước khi mang thai ít nhất 3 tháng, bạn cần hạn chế sử dụng các loại cá chứa hàm lượng thủy ngân cao như cá kiếm, cá ngừ, cá bơn, cá thu lớn...
Rượu bia, cà phê, chất kích thích... sẽ làm giảm khả năng mang thai, ảnh hưởng đến thai nhi và tăng nguy cơ sẩy thai. Khi có kế hoạch mang thai và trong suốt thai kỳ, phụ nữ nên hạn chế sử dụng rượu bia, các loại chất kích thích để đảm bảo có một thai kỳ khỏe mạnh.
Các loại nước ngọt có gas, soda, nước ép đóng hộp khiến lượng đường trong máu tăng cao, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Bên cạnh kế hoạch dinh dưỡng, trước khi mang thai, phụ nữ cần chuẩn bị nền tảng sức khỏe thật tốt bằng việc tiêm chủng đầy đủ các vaccine phòng bệnh cũng như có chế độ vận động hợp lý. Vận động thể lực thường xuyên giúp hệ tuần hoàn lưu thông tốt, cơ thể khỏe mạnh - tiền đề vững chắc cho một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh.
Hoàng Hoa