Chị Duyên từng bỏ thai ở tuần thứ 20 do thai dị tật bẩm sinh. Sau đó, chị có kinh nguyệt đều trong hai tháng, đến ngày thứ 5 của chu kỳ chảy nhiều máu, đau bụng dữ dội.

Ngày 17/10, PGS.TS.BSCKII Lưu Thị Hồng, Phó giám đốc Trung tâm Sản Phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết bệnh nhân có khối thông động tĩnh mạch tử cung, mạch máu tăng sinh nhiều. Đây là loại dị dạng mạch máu hiếm gặp, khi bị tác động của chấn thương hoặc can thiệp ngoại khoa sẽ vỡ ra, xuất huyết ồ ạt, nguy cơ tử vong do sốc mất máu. Trường hợp chị Duyên khối dị dạng động tĩnh mạch tử cung vỡ không rõ nguyên nhân.

"Hơn 40 năm công tác trong lĩnh vực sản phụ khoa, đây là trường hợp đầu tiên tôi chứng kiến", Phó giáo sư Hồng nói, thêm rằng y văn thế giới có nhiều báo cáo về dị dạng động tĩnh mạch ở các cơ quan như não, gan, phổi... nhưng rất ít báo cáo dị dạng động tĩnh mạch ở tử cung. Một số báo cáo ghi nhận ít hơn 150 ca trên thế giới.

Theo phó giáo sư Hồng, trường hợp chị Duyên dễ chẩn đoán nhầm sang sót nhau. Nếu can thiệp vào buồng tử cung có thể gây vỡ mạch máu, chảy máu ồ ạt, bắt buộc cắt bỏ cơ quan này.

Người bệnh chưa sinh con nên các bác sĩ quyết định dùng phương pháp nút mạch để cầm máu và bảo tồn tử cung. PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Hiền, Giám đốc Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Điện quang can thiệp, thực hiện nút mạch dưới sự dẫn đường của robot Artis Pheno. Khi xác định được mạch máu nuôi khối dị dạng, bác sĩ bơm chất gây tắc mạch máu này. Sau 20 phút, tình trạng chảy máu ồ ạt trong tử cung được kiểm soát, người bệnh qua cơn nguy kịch.

Nút mạch chỉ xâm lấn tối thiểu, không gây đau nên người bệnh hồi phục nhanh, xuất viện ngay hôm sau.

Phó giáo sư Hồng cho biết dị dạng động tĩnh mạch tử cung có thể do bẩm sinh hoặc mắc phải. Trong đó tỷ lệ mắc phải phổ biến hơn và thường xảy ra sau tiền sử hút thai, sẩy thai, sinh mổ hoặc phẫu thuật vùng chậu, bệnh lý tế bào nuôi, bệnh ác tính vùng chậu. Bệnh gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản.

Biểu hiện là xuất huyết âm đạo, có thể từng đợt, xối xả, dẫn đến thiếu máu nghiêm trọng, sốc mất máu. Khi ra máu âm đạo bất thường, người bệnh cần đến bác sĩ khám sớm.

Theo bác sĩ Xuân Hiền, trước đây hầu hết trường hợp dị dạng động tĩnh mạch tử cung phải phẫu thuật cắt bỏ tử cung. Hiện, bệnh có thể điều trị xâm lấn tối thiểu bằng phương pháp nút mạch, giúp cầm máu nhanh và bảo tồn cơ quan này.

Theo Phó giáo sư Xuân Hiền, kỹ thuật nút mạch có thể cứu sống người bệnh dị dạng mạch máu nguy hiểm tại não, phổi, tử cung. Đây là những cơ quan mà chảy máu từ ổ dị dạng không thể cầm máu bằng các phương pháp thông thường, gây nguy hiểm tính mạng. Nút mạch còn được ứng dụng điều trị nhiều bệnh lý sản khoa phức tạp như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, kết hợp nút mạch trong mổ lấy thai..., giúp hạn chế tổn thương.

Nút mạch đòi hỏi thiết bị chụp mạch máu hiện đại. Hiện, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã ứng dụng robot Artis Pheno tích hợp phần mềm trí tuệ nhân tạo giúp bác sĩ tìm đường nút mạch chính xác.

Hoài Phạm