Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Ngân, Khoa Hô hấp BVĐK Tâm Anh Hà Nội, hôm nay (24/9), cho biết: Đi khám tại một số bệnh viện, người bệnh nhận kết luận ho do bệnh nền COPD, uống thuốc nhưng không khỏi. Tình trạng ho nặng thêm kèm theo khó thở, đặc biệt khi nằm. Một tháng sau ông đến khám tại khoa Hô hấp BVĐK Tâm Anh Hà Nội, bác sĩ chụp phim X-quang phát hiện bên phổi phải có một khối đá mờ đã bị vôi hóa. Chụp cắt lớp vi tính, bác sĩ xác định đây là một dị vật ở lòng phế quản gốc phải, đường kính 1 cm, nguyên nhân gây các cơn ho, khó thở bất thường gần đây ở bệnh nhân.

Bác sĩ đã làm thủ thuật nội soi phế quản ống mềm gắp dị vật. Người bệnh khi nhập viện suy hô hấp, thể trạng già yếu, mắc nhiều bệnh nền như tăng huyết áp, COPD nên để đảm bảo an toàn, bác sĩ thực hiện nội soi gây tê thay vì gây mê. Dị vật tròn nhỏ, trơn trượt khó gắp.

Sau 10 phút, dị vật được lấy thành công. Nhìn khối tròn nhỏ, người bệnh mới nhớ ra đây là viên thuốc canxi mình hóc cách đây một tháng. Qua nhiều ngày nằm trong phế quản, viên thuốc biến đổi hình dạng từ góc cạnh thành tròn trịa, bề mặt sần sùi. Sau thủ thuật, người bệnh hết ho, hết khó thở, sức khỏe ổn định và được xuất viện.

Thạc sĩ, bác sĩ Ngân cho biết việc bẻ đôi viên thuốc khiến cạnh nhọn dễ đâm vào cuống họng. Trong khi cơ hầu họng của người già thường co bóp kém, rất dễ dẫn đến phản ứng hóc, sặc, khiến thuốc rơi vào phế quản, gây các cơn ho. Lúc này thuốc ho không có tác dụng mà giải pháp duy nhất là gắp dị vật ra. Tuy nhiên bệnh nhân thường chủ quan nghĩ ho do cảm cúm, cảm lạnh, hoặc do bệnh nền sẵn có như COPD, hen suyễn nên không đi kiểm tra.

"Nếu không lấy ra sớm, dị vật sẽ gây tắc phế quản, tạo thành ổ mủ dưới vùng phế quản tắc. Sau đó chúng biến chứng thành nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn, thậm chí tử vong ở những bệnh nhân lớn tuổi, có nhiều bệnh nền", bác sĩ Ngân cảnh báo.

Hóc, sặc dị vật là một trong những tai nạn dễ gặp ở người cao tuổi do phản xạ nuốt kém. Triệu chứng là đột ngột ho, nôn ói hoặc có biểu hiện cố nuốt, khó thở, nắm chặt tay, gồng người... Người nhà có thể xử trí tại chỗ bằng cách đặt bệnh nhân nằm sấp, đầu thấp hơn thân, vỗ liên tục vào phần trên của lưng, đồng thời móc thức ăn ứ đọng trong miệng. Nếu thấy triệu chứng không giảm, gia đình cần đưa người bệnh đi bệnh viện ngay để loại trừ dị vật.

Để phòng ngừa hít sặc, mắc dị vật đường thở ở người cao tuổi, bác sĩ Ngân khuyến cáo người bệnh cần chú ý hạn chế vừa ăn uống vừa nói chuyện hoặc xem tivi, đọc báo; nên ăn chậm, uống ngụm nhỏ, có thể sử dụng ống hút nếu thường xuyên bị sặc. Thức ăn nên cắt nhỏ, nấu mềm; tránh lựa chọn loại thức ăn khô, cứng, nhiều sợi xơ hoặc dễ bám dính như kẹo dừa, bánh... Khi uống thuốc, nếu viên thuốc to người bệnh có thể nghiền nhỏ nếu có sự đồng ý của bác sĩ.

Hoài Phạm