Trả lời:

Biến chứng bàn chân do đái tháo đường xuất hiện với các vết loét đơn giản, sau đó nhiễm trùng, lâu lành; ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt, chất lượng cuộc sống, có thể phải đoạn chi, tử vong.

Biến chứng này thường do tình trạng tổn thương mạch máu bao gồm xơ vữa hẹp mạch máu, giảm tưới máu, tổn thương thần kinh với những rối loạn dinh dưỡng, rối loạn dẫn truyền thần kinh, tổn thương biến dạng xương, viêm xương của bàn chân đái tháo đường. Các yếu tố như vết trầy xước, mất da nhiễm trùng... cũng có thể làm tăng nguy cơ biến chứng bàn chân.

Các yếu tố như biến chứng mạch máu, tình trạng giảm tưới máu, tổn thương thần kinh với các rối loạn cảm giác cũng là yếu tố làm người bệnh khó chịu, đôi khi không chịu đựng được, giảm chất lượng cuộc sống. Người bệnh có những can thiệp bằng những biện pháp không đúng như: bôi thuốc, ngâm nước nóng, ngâm thuốc... tác động xấu đến chân.

Các tình trạng này có thể xảy ra với người mới mắc bệnh hoặc lâu năm; thường liên quan đến tình trạng kiểm soát kém đường huyết, các yếu tố xơ vữa mạch máu lâu dài. Tình trạng kiểm soát đường huyết, kiểm soát lipid kém liên quan chặt chẽ với biến chứng thần kinh và mạch máu được chứng minh qua nhiều nghiên cứu trên người bệnh đái tháo đường.

Các yếu tố thuận lợi có thể gây tổn thương trên bàn chân đái tháo đường như không chăm sóc vệ sinh bàn chân; thói quen đi chân trần dễ giẫm đạp dị vật; mang giày dép chật, cứng dễ cọ xát, gây tổn thương chân. Cắt móng chân, cắt da không đúng cách gây tổn thương ngón chân tạo điều kiện thuận lợi cho nhiễm trùng. Các can thiệp không đúng cách trên bàn chân như: bôi dầu nóng, ngâm nước nóng, sử dụng các thiết bị tạo nhiệt làm giảm đau trên bàn chân đái tháo đường.

Thói quen hút thuốc lá; thừa cân béo phì; suy giảm sức đề kháng, miễn dịch cũng ảnh hưởng trên vết thương, tình trạng vết loét, nhiễm trùng ở bệnh nhân đái tháo đường.

Khi xuất hiện các vết thương bàn chân đái tháo đường, người bệnh nên đến bác sĩ Nội tiết - Đái tháo đường để kiểm tra tình trạng vết thương ở chân, được hướng dẫn phương pháp chăm sóc, tránh lở loét ảnh hưởng đến sức khỏe. Có nhiều nguyên nhân gây loét bàn chân tiểu đường nên bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị khác nhau.

TS.BS Lâm Văn Hoàng
Cố vấn khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM