Khớp gối được cấu tạo từ xương ống chân (xương chày), xương đùi và xương bánh chè. Các xương này liên kết với nhau bằng các cơ, gân, dây chằng và được đệm bởi sụn cùng các cấu trúc mô mềm khác như bao khớp, lớp lót. Đau đầu gối là dấu hiệu cảnh báo các cơ và khớp gối gặp vấn đề. Ngồi một chỗ trong thời gian dài, ngồi sai tư thế, chuyển tư thế từ ngồi sang đứng quá nhanh... có thể khiến các cơ, gân căng cứng, gây khó chịu.
Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây đau đầu gối khi ngồi hoặc cúi người.
Viêm khớp
Người bị viêm khớp có thể do thoái hóa khớp hoặc viêm khớp dạng thấp. Hai loại viêm khớp này có nguyên nhân khác nhau, nhưng người bệnh đều cảm thấy đau nhức khi vặn người. Viêm khớp kéo dài dễ gây đau đầu gối.
Viêm khớp dạng thấp là bệnh tự miễn dịch khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các mô khớp khỏe mạnh. Theo thời gian, tình trạng viêm khiến các mô mềm tổn thương. Bệnh nhân thường có các triệu chứng như cứng đầu gối, khó xoay chân, uốn cong đầu gối, khó mở rộng chân để đứng lên sau khi ngồi. Ngoài ra, người đau đầu gối có thể bị thoái hóa khớp (viêm khớp hao mòn) với nguyên nhân chính là do chấn thương, tuổi cao hoặc quá trình lão hóa.
Viêm khớp không điều trị sớm có thể dẫn đến đau đầu gối. Ảnh: Freepik
Tổn thương mô mềm
Cơn đau ở đầu gối (đau âm ỉ khi ngồi, uốn cong hoặc duỗi thẳng chân...) là triệu chứng cho thấy các mô mềm của bộ phận này đã tổn thương. Nguyên nhân các mô tổn thương là do gắng sức khi tập thể dục, chấn thương gân khoeo, xương bánh chè có hình dạng bất thường, trượt không đúng vị trí. Nghỉ ngơi, tập vật lý trị liệu hỗ trợ chức năng đầu gối có thể cải thiện cơn đau đầu gối, tránh tổn thương các mô mềm.
Viêm gân
Trong đầu gối có các gân hỗ trợ giúp bộ phận này hoạt động linh hoạt. Viêm gân đầu gối có thể gây đau đầu gối khi gập chân. Cụ thể, viêm cơ gân kheo gây đau mặt sau đùi, đầu gối khi gập người. Còn viêm gân phía trước hoặc đáy đầu gối gây cảm giác buốt hoặc bỏng rát khi cúi người. Viêm gân cơ tứ đầu đùi gây đau ở trên hoặc trước xương bánh chè.
Chấn thương dải xương chậu
Dải xương chậu là một dải mô sợi dày bắt đầu từ hông, chạy dọc theo đùi ngoài đến xương ống chân ngoài (xương chày) ngay dưới khớp gối. Người bị chấn thương dải xương chậu thường có cảm giác đau, rát bên ngoài đầu gối, lan xuống hông hoặc đùi.
Cơn đau lan nhanh thường xuất hiện ở người chạy bộ, đạp xe, có thể xảy ra khi luyện tập hoặc kéo dài trong nhiều ngày sau đó. Nếu không điều trị, đau âm ỉ sẽ chuyển thành đau dữ dội kèm sưng đầu gối.
Viêm bao hoạt dịch
Bao hoạt dịch trước xương bánh chè là một bao mỏng, chứa đầy chất lỏng trên xương bánh chè. Ngồi với tư thế quỳ gối trong thời gian dài có thể khiến bao hoạt dịch viêm, kích ứng dẫn đến tình trạng viêm bao hoạt dịch. Người viêm bao hoạt dịch thường có các triệu chứng như đau khi uốn cong hoặc duỗi thẳng chân, giảm phạm vi chuyển động, sưng đỏ phía trước đầu gối.
Nang hoạt dịch khoeo chân
Nang hoạt dịch là một túi chứa chất lỏng phía sau khớp gối. Dịch khớp gối thừa đẩy qua mặt sau của bao khớp, hình thành một nang lồi ở vùng sau của đầu gối có thể nhìn bằng mắt thường. Người có nang hoạt dịch ở khoeo chân thường bị đau, sưng ở mặt sau khớp gối. Cơn đau có thể dữ dội hơn khi cúi người hoặc duỗi chân.
Nếu gặp phải các tình trạng trên hoặc đau đầu gối dai dẳng trong nhiều ngày, người bệnh cần đi khám sớm để bác sĩ phát hiện sớm bệnh lý, đưa ra biện pháp điều trị kịp thời.
Nhằm bảo vệ khớp gối, mỗi người cần thay đổi lối sống, giảm cân, thường xuyên đi bộ, bơi lội giúp đốt cháy calo mà không gây căng thẳng cho khớp gối. Các chuyên gia của Đại học Y Harvard (Mỹ) khuyến cáo thời gian ngồi hơn 6- 8 tiếng một ngày có thể gây hại tới sức khỏe, do đó, mỗi người không nên ngồi lâu. Nếu phải ngồi trong nhiều giờ, nên di chuyển, vươn vai, vận động nhẹ nhàng sau 30-60 phút. Đặc biệt, thói quen ngồi khoanh chân, vắt chéo chân sang một bên, gập người bên dưới có thể gây áp lực lên xương bánh chè và đầu gối.
Minh Thúy (Theo Healthline, Very Well Health)