Triệu chứng của chị Trang xuất hiện vài tháng trước, thi thoảng có cảm giác như điện giật ở gáy, sau tai, đôi khi lan lên đỉnh đầu. Cơn đau đến rồi tự hết nên chị nghĩ do mệt mỏi căng thẳng, đến khi đau đầu dữ dội, yếu nhẹ tay trái và tâm trạng bồn chồn, lo lắng khó giải thích, chị mới đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Kết quả chụp MRI 3 Tesla cho thấy một u nang kích thước khoảng 4 cm ở vùng lỗ Magendie, hố sau, nằm sát thân não. U nang đã chèn ép thùy nhộng tiểu não và mặt sau thân não, làm hẹp đường lưu thông dịch não tủy, gây giãn nhẹ hệ thống não thất.

ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ, Trưởng khoa Ngoại Thần kinh - Cột sống, Trung tâm Khoa học Thần kinh, cho biết u nang nằm sát trung tâm hô hấp và tuần hoàn, bệnh nhân nguy cơ não úng thủy cấp, liệt tứ chi hoặc đột tử nếu không điều trị. Tuy nhiên phẫu thuật loại bỏ khá phức tạp, bởi thao tác bóc tách u nang sát thân não có thể làm tổn thương các dây thần kinh sọ hoặc mạch máu nuôi thân não. "Đây là một trong những vùng giải phẫu thách thức nhất trong lĩnh vực ngoại thần kinh", bác sĩ Sĩ nói.

Sau hội chẩn, bác sĩ quyết định phẫu thuật mở nắp sọ vùng chẩm, tiếp cận hố sau lấy trọn u nang. Êkíp mở màng cứng vùng hố sau, tách tiểu não ra khỏi thành xương để tạo hành lang tiếp cận lỗ Magendie - cửa sổ nhỏ nằm ở phần dưới của não thất IV, nơi dịch não tủy lưu thông xuống ống tủy sống.

Dưới kính vi phẫu 3D độ phân giải cao, bác sĩ quan sát rõ từng bó sợi thần kinh và mạch máu. Tiếp cận sâu vào trong, u nang được nhận diện rõ, vỏ mỏng, bề mặt dính nhẹ vào mô tiểu não và thân não. Trong không gian thao tác chỉ vài milimet, bác sĩ mở vỏ u, hút dịch bên trong, sau đó bóc tách u.

Sau gần ba giờ, u nang được lấy trọn vẹn, giải phóng chèn ép và không gây tổn thương mô lân cận. Chế độ huỳnh quang 3D kiểm tra tưới máu được kích hoạt ngay sau khi lấy u, xác nhận lưu thông não thất IV đã được giải phóng.

Sau phẫu thuật, chị Trang tỉnh táo, tiếp xúc tốt, sức cơ tay trái cải thiện. Ảnh CT sọ não hậu phẫu cho thấy các cấu trúc não trở về vị trí bình thường, tụ khí và dịch trong hố sau lượng ít. Một tuần sau mổ, người bệnh ổn định, lưu viện theo dõi và bắt đầu tập vật lý trị liệu, phục hồi chức năng. Dự kiến sau khoảng ba tuần, chị có thể trở lại sinh hoạt bình thường và được tái khám định kỳ để theo dõi nguy cơ tái phát u.

Kết quả sinh thiết mô bệnh học là u biểu bì, hình thành từ các tế bào biểu bì bị mắc kẹt trong quá trình phát triển phôi thai. U nang biểu bì thân não chiếm 0,2-1,8% u nội sọ. Loại u chứa chất dạng bột nhão, trắng như phô mai, lành tính và phát triển chậm, thường chỉ phát hiện khi đã chèn ép các cấu trúc thần kinh, gây đau đầu, mất thăng bằng, yếu liệt hoặc rối loạn dây thần kinh sọ.

Bác sĩ Tấn Sĩ khuyến cáo người có triệu chứng đau đầu kéo dài, kèm yếu tay chân, nói khó, chóng mặt hoặc cảm giác bồn chồn, lo lắng bất thường không nên chủ quan. Ngay khi có các dấu hiệu bất thường, cần được khám sớm tại bệnh viện có chuyên khoa thần kinh để phát hiện và điều trị kịp thời.

Phượng Thy

*Tên người bệnh đang được thay đổi