BPGS.TS Đặng Hồng Hoa, Trưởng khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết đau lưng kiểu viêm là triệu chứng chính của viêm cột sống dính khớp, một bệnh lý đặc trưng của nhóm các bệnh về viêm khớp cột sống và viêm hệ thống mạn tính. Trong đó, tỷ lệ bệnh ở nam giới cao gấp 2-3 lần so với phụ nữ.
Dù y học hiện nay vẫn chưa tìm ra nguyên nhân chính xác gây viêm cột sống dính khớp nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy bệnh có thể liên quan đến yếu tố di truyền. Nếu có người thân như cha mẹ, anh chị em, con cái mắc bệnh thì nguy cơ mắc viêm cột sống dính khớp tăng 6 - 16 lần.
Nếu cơn đau kéo dài hơn 3 tháng và có ít nhất 4 trong 5 yếu tố dưới đây, có thể người bệnh đã mắc phải tình trạng đau lưng kiểu viêm.
- Đau lưng xuất hiện lần đầu ở thời điểm trước 45 tuổi
- Cơn đau lưng của bạn bắt đầu từ từ và nghiêm trọng dần theo thời gian
- Đau lưng vào ban đêm và thức dậy thì bớt đau
- Cơn đau không cải thiện kể cả khi nghỉ ngơi
- Tình trạng đau lưng giảm bớt khi tập thể dục
Ngoài các dấu hiệu trên, đau lưng kiểu viêm do viêm cột sống dính khớp còn làm xuất hiện các vấn đề như: những cơn đau thường xuất hiện ở vùng cột sống thắt lưng hoặc vùng mông, hông; mệt mỏi, khó thở; chán ăn, sụt cân...
Sau khi tiến hành tự kiểm tra, nếu có các dấu hiệu đau lưng kiểu viêm, người bệnh nên sớm đến gặp bác sĩ để được thăm khám. Tình trạng đau lưng kiểu viêm và viêm cột sống dính khớp nếu không được kiểm soát tốt, không chỉ gây tổn thương các đốt sống mà còn ảnh hưởng đến nhiều cơ quan, bộ phận khác trong cơ thể, dẫn đến hàng loạt biến chứng như:
Dính khớp và đốt sống: Khi tình trạng viêm ngày càng phát triển, cơ thể sẽ thúc đẩy quá trình hình thành xương mới. Những đoạn xương mới này làm thu hẹp khoảng cách giữa các khớp hoặc đốt sống, cuối cùng làm cho chúng dính lại với nhau. Lúc này, cột sống trở nên cứng và mất linh hoạt. Ngoài ra, dính đốt sống có thể gây biến dạng gù lưng, làm cho xương sườn chạm vào xương cánh chậu gây đau, hạn chế giãn nở lồng ngực, dẫn đến suy hô hấp.
Viêm màng bồ đào: là một trong những biến chứng thường gặp nhất, gây ra các vấn đề như đau mắt, mờ mắt, nhạy cảm với ánh sáng...
Nứt, gãy xương: Ngay trong giai đoạn đầu của bệnh, viêm cột sống dính khớp bắt đầu làm xương mỏng đi; theo thời gian, tình trạng viêm ngày càng nghiêm trọng, thì xương ngày càng mỏng. Điều này làm tăng nguy cơ nứt gãy xương. Ngoài ra, khi các đốt sống suy yếu, khoảng cách giữa chúng bị rút ngắn, sẽ dẫn đến tăng nguy cơ gãy xương khi khom lưng; chèn ép các rễ thần kinh xung quanh, gây tàn phế hoặc hội chứng chùm đuôi ngựa, tê yếu chân, rối loạn chức năng ruột...
Suy giảm chức năng tim mạch: do tình trạng viêm ảnh hưởng đến động mạch chủ, gây giãn nở và biến dạng van động mạch chủ ở tim. Viêm cột sống dính khớp còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về tim mạch.
Tuy nhiên, Phó giáo sư Đặng Hồng Hoa khuyến cáo, những dấu hiệu đau lưng kiểu viêm kể trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế cho chẩn đoán của bác sĩ. Khi đến bệnh viện, sau khi thăm khám lâm sàng, người bệnh sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm máu kiểm tra sự có mặt của gen HLA - B27, xét nghiệm RF và kháng thể kháng nhân, chụp Xquang cột sống, chụp MRI khung chậu...
Ngoài ra, mặc dù đau lưng kiểu viêm là một biểu hiện đặc trưng của viêm cột sống dính khớp nhưng đây cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý khác. Vì vậy, tốt nhất, người bệnh nên đến bệnh viện để bác sĩ thăm khám.
Phi Hồng