Tôi chơi trượt patin và bị ngã chống tay xuống, không may bị trật khớp vai. Tôi đi bó hai lần nhưng vẫn bị trật. Có tháng tôi bị 5-6 lần, chỉ cần vung tay mạnh là vai bị trật. Tôi nghĩ vai đã thành tật. Bây giờ, tôi nên làm gì thưa bác sĩ? (Quang Tiến)
Trả lời:
Trường hợp này là trật khớp vai tái hồi. Cấu trúc khớp vai gồm chỏm xương cánh tay rất to nhưng ổ chảo rất bé, do đó, khớp vai dễ bị mất vững. Nhưng cấu trúc này giúp đưa bàn tay đến mọi vị trí trên cơ thể, ngoại trừ lưng do khớp vai không xoay ra sau được. Với tầm hoạt động lớn như vậy, khớp vai rất dễ bị mất vững.
Ở những bệnh nhân càng trẻ, tỷ lệ trật tái hồi càng cao. Bạn bị trật vài lần một tháng là quá tệ, chỉ cần vung tay là bung ra, cần làm lại khớp vai cho vững. Để mổ và làm lại khớp vai, hiện có hai phương pháp. Một là thông qua nội soi để khâu lại sụn viền và khâu rút ngắn bao khớp, sau đó cho người bệnh luyện tập. Nếu bị trật khớp vai và lún chỏm phía sau, bác sĩ có thể khâu luôn cả gân vào để lắp chỗ chỏm bị lún hoặc ghép xương vào trong chỏm đó.
Phương án thứ hai rất cổ điển, phẫu thuật viên sẽ lấy chỏm xương trên vai gắn vào ổ chảo. Nếu ổ chảo lớn thì chỏm xoay nằm bên trong; nhưng khi nó bị khuyết một miếng thì xoay tay sẽ làm khớp vai bị trật. Lúc này, bác sĩ thực hiện nối dài ổ chảo, tăng diện tích ổ chảo lên để chỏm xương xoay mà không bị trật. Đây gọi là phương pháp mổ mở.
Kỹ thuật nội soi khớp vai có một hạn chế là nếu bệnh nhân bị trật đi trật lại nhiều lần và có tình trạng lỏng lẻo đa khớp, tỷ lệ thành công sẽ giảm. Nếu bạn là người bình thường, độ lún chỏm không nhiều, tỷ lệ thành công khoảng 85%. Còn với phương pháp mổ mở, đường mổ khá nhỏ, không dài lắm, tỷ lệ thành công cao hơn.
Theo xu hướng, bác sĩ sẽ chọn phương án mổ nội soi trước và cho bệnh nhân luyện tập, nếu tình trạng phục hồi bình thường thì tốt. Nếu thất bại thì chuyển qua phương pháp mổ mở, gắn chỏm xương vào ổ chảo. Trường hợp của bạn nên thăm khám để bác sĩ đưa ra chỉ định mổ.
TS.BS Tăng Hà Nam Anh
Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM