TS.BS Lê Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thông tin trên, thêm rằng TIA không làm hỏng tế bào não hoặc dẫn đến tàn tật vĩnh viễn, nhưng là chỉ dấu cảnh báo quan trọng về nguy cơ đột quỵ trong tương lai gần.
Cơn thiếu máu não thoáng qua là tình trạng khá phổ biến, xảy ra khi dòng máu đến một phần não bị tắc nghẽn tạm thời, không có nhồi máu cấp tính. Người bệnh có thể gặp các triệu chứng như đau đầu chóng mặt, tê bì chân tay, mất thăng bằng, nói khó, nói ngọng, nhìn đôi hoặc lóa mắt, nhìn mờ. Tuy nhiên, biểu hiện này thường thoáng qua hoặc kéo dài vài phút rồi biến mất. Người bệnh khó nhận ra hoặc chủ quan không đi khám.
Bệnh viện Tâm Anh đã tiếp nhận cấp cứu nhiều trường hợp, trong đó điển hình như bà Thu, 61 tuổi, tiền sử tăng huyết áp hơn 5 năm và rối loạn lipid máu. Cách đây nửa tháng, bà đột ngột choáng váng, nhìn mờ, tay và nửa mặt bên trái bị tê nhẹ khi đang đi bộ. Triệu chứng kéo dài khoảng 2-3 phút rồi tự biến mất nên bà không đi khám. Mới đây, bà đột ngột méo miệng, liệt nửa người trái, nói ngọng, được người thân đưa vào cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM. Kết quả chụp CT 1975 lát cắt sọ não xác định bà bị đột quỵ thiếu máu não cấp do tắc động mạch não giữa bên phải.
Bác sĩ sử dụng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch kết hợp can thiệp nội mạch lấy huyết khối cho bà Thu. 5 ngày sau phẫu thuật, bà dần phục hồi khả năng vận động, nói rõ hơn, được xuất viện và hướng dẫn tập vật lý trị liệu, tái khám định kỳ.

Bác sĩ kiểm tra mức độ hồi phục của bà Thu sau cấp cứu đột quỵ nhồi máu não. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh
Theo bác sĩ Tuấn, một số bệnh nhân có thể còn bị rối loạn ý thức như mất định hướng về không gian, thời gian, hay quên hoặc giảm khả năng tập trung. Khi có những dấu hiệu nghi ngờ, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được khám và can thiệp kịp thời, hạn chế nguy cơ xảy ra đột quỵ thực sự.
Nguyên nhân gây ra TIA thường do cục máu đông hoặc tắc nghẽn mạch máu nhỏ. Người hút thuốc lá, mắc bệnh tiểu đường type 2, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, béo phì và sử dụng rượu bia quá mức, có nguy cơ cao hơn. Người từng thiếu máu não thoáng qua, đồng thời mắc bệnh tim mạch hoặc rung nhĩ dễ đột quỵ hơn do cục máu đông có thể di chuyển từ tim lên não. Tuổi càng cao, nguy cơ này càng tăng.
Để chẩn đoán cơn thiếu máu não thoáng qua, bác sĩ kết hợp khám lâm sàng, khai thác tiền sử bệnh và chỉ định các kỹ thuật hình ảnh. Trong đó, chụp CT, MRI não có thể giúp đánh giá, tầm soát, chẩn đoán hay phát hiện các trường hợp nhồi máu não hay xuất huyết não, phân biệt thể loại đột quỵ. Người bệnh có thể cần chụp mạch máu, siêu âm động mạch cảnh, điện tâm đồ (ECG) hoặc xét nghiệm máu để xác định nguyên nhân như cục máu đông, rối loạn lipid máu hay rung nhĩ.
Bác sĩ Tuấn cho hay xác định chính xác và điều trị kịp thời cơn thiếu máu não thoáng qua có thể góp phần giảm nguy cơ đột quỵ. Bệnh được điều trị bằng thuốc chống đông máu, thuốc hạ huyết áp hoặc thuốc kiểm soát mỡ máu và điều trị kiểm soát bệnh nền kèm theo (nếu có). Trong một số trường hợp nặng, bác sĩ có thể can thiệp nội mạch đặt stent hoặc phẫu thuật bóc tách nội mạc động mạch cảnh nếu có tình trạng hẹp nặng động mạch.

Chụp CT 768 lát cắt giúp phát hiện các bất thường trong não, từ đó đánh giá cơn thiếu máu não thoáng qua. Ảnh: Bệnh viện Tâm Anh
Ổn định huyết áp, duy trì cân nặng hợp lý, không hút thuốc lá, hạn chế rượu bia, kiểm soát bệnh nền, duy trì thói quen vận động, ăn uống khoa học để nâng cao sức khỏe tổng thể. Bác sĩ Tuấn khuyến cáo người có nguy cơ cao nên tầm soát đột quỵ định kỳ. Các thiết bị hiện đại như máy MRI 3 Tesla, CT 768 lát cắt, CT 1975 lát cắt hay 100.000 lát cắt, các máy siêu âm và xét nghiệm chuyên sâu có thể giúp đánh giá, phát hiện các tổn thương hay bất thường nhỏ ở não, tim, mạch máu..., từ đó bác sĩ can thiệp xử lý kịp thời.
Khi có dấu hiệu bất thường như đau đầu dữ dội, nói khó, tê yếu tay chân, yếu nửa người hoặc nhìn mờ, mất thăng bằng, hãy gọi cấp cứu hoặc đến ngay cơ sở y tế uy tín để điều trị sớm, tránh biến chứng nguy hiểm.
Phượng Thy
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp |