Theo ThS.BS.CKI Đào Duy An Duy, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, bẻ khớp kích thích tập hợp các đầu dây thần kinh nằm ở gân nối với các cơ, từ đó tạo ra cảm giác giải phóng áp lực trong khớp. Nhờ đó các cơ xung quanh khớp thư giãn và khớp linh hoạt hơn.
Bẻ khớp có thể phát ra âm thanh lạo xạo, răng rắc, cót két, nhất là các khớp ở ngón tay, đầu gối, mắt cá chân, lưng và cổ. Âm thanh này có thể xuất phát từ một số yếu tố dưới đây:
Bong bóng hoạt dịch
Giữa các khớp xương là khoảng trống chứa hoạt dịch khớp. Chất lỏng này có tác dụng bôi trơn và giảm va chạm của xương khi vận động.
Khi bẻ khớp, bề mặt các khớp xương tách ra, tạo khoảng trống mà hoạt dịch khớp không đủ để lấp đầy. Áp suất bên trong khớp giảm xuống, giải phóng những loại khí như carbon dioxide dưới dạng bong bóng. Kéo ngón tay để bẻ khớp ngón tay cũng làm áp suất xung quanh tăng đột ngột, gây vỡ một phần hoặc toàn bộ các bong bóng khí, tạo ra âm thanh.

Bẻ khớp ngón tay có thể giúp khớp thư giãn, giảm nhức mỏi. Ảnh: Freepik
Hình thành các khoang sâu
Một nghiên cứu năm 2015 đăng trên Thư viện Y khoa Quốc gia Mỹ kết luận âm thanh rắc rắc là do sự hình thành các khoang sâu sau khi xem xét các khớp bị bẻ trên máy chụp cộng hưởng từ (MRI).
Các nhà khoa học đã cho ngón tay của tình nguyện viên vào một ống dẻo để tạo lực kéo lên khớp. Sau đó, họ bẻ khớp đồng thời chụp ảnh ở tốc độ 3,2 khung hình trong một giây. Kết quả cho thấy một khoang trong khớp tại điểm phân tách hình thành nhanh chóng và khoang này vẫn có thể nhìn thấy sau khi âm thanh rắc rắc ngừng lại.
Gân và dây chằng di chuyển
Gân gắn cơ với xương, trong khi dây chằng nối các xương với nhau. Dây chằng có thể phát ra tiếng lạo xạo khi chúng siết căng trong lúc khớp di chuyển. Gân cũng có thể phát ra tiếng răng rắc khi chúng di chuyển ra khỏi vị trí và trở lại khi khớp di chuyển.
Mọi người thường nghe thấy những tiếng động này ở khớp gối và khớp mắt cá chân khi họ đứng lên, đi lên và xuống cầu thang.
Mất ổn định khớp
Tiếng lạo xạo ở một khớp chẳng hạn như khuỷu tay có thể là do khớp mất ổn định hoặc lỏng lẻo. Nếu âm thanh phát ra của khớp kèm theo cơn đau có thể khớp đã bị tổn thương. Khi gặp tình trạng này, người bệnh cần đến bác sĩ để được khám và điều trị.
Mọi người có thể bẻ khớp ngón tay vì thích nghe âm thanh rắc rắc, cảm thấy đỡ nhức mỏi khớp. Hành động bẻ khớp ngón tay đôi khi cũng xuất phát từ tâm trạng lo lắng và giúp giải tỏa tinh thần.
Phần lớn mọi người uốn cong các đốt ngón tay về phía sau hoặc phía trước, số khác xoay chúng sang một bên hoặc kéo xương xung quanh khớp. Một số người lo ngại hành động này có thể gây viêm khớp, nhưng bác sĩ Duy dẫn các nghiên cứu cho thấy điều này không đúng.
Một bác sĩ Mỹ từng nghiên cứu chính thói quen bẻ khớp ngón tay của mình sau khi bị gia đình phàn nàn. Ông bẻ các khớp ngón tay trái ít nhất hai lần một ngày trong suốt 50 năm, nhưng không bẻ khớp tay phải. Bác sĩ này không phát hiện bệnh viêm khớp ở cả hai tay và cho biết không có sự khác biệt giữa hai tay. Ông kết luận rằng bẻ khớp ngón tay không liên quan đến bệnh viêm khớp.
Một nghiên cứu năm 2011 tại Mỹ cũng theo dõi sự phát triển của bệnh viêm khớp ở 215 người, 20% trong số họ thường xuyên bẻ khớp ngón tay. Kết quả 18,1% người tham gia viêm khớp ở tay, trong khi 21,5% không bẻ khớp ngón tay và cũng không bị viêm khớp. Các nhà nghiên cứu kết luận nguy cơ phát triển bệnh viêm khớp gần như nhau, dù một người có bẻ khớp ngón tay hay không.
Dù tương đối vô hại, song bác sĩ Duy khuyến cáo thói quen này vẫn có thể ảnh hưởng tiêu cực nếu làm quá thường xuyên như chấn thương dây chằng, trật khớp ngón tay. Nếu ngón tay đau hoặc sưng đột ngột sau khi bẻ khớp có thể khớp đã bị chấn thương, nên đến bác sĩ khám càng sớm càng tốt.
Anh Ngọc