Trả lời:
Hút thuốc lá chủ động và thụ động (hít khói thuốc lá) có thể tổn thương phổi, bàng quang, máu, cổ tử cung, đại tràng, thực quản, thận, gan, tụy, dạ dày... Bỏ thói quen hút thuốc lá giúp bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, có nhiều lý do khiến bạn khó từ bỏ thói quen này.
Nguyên nhân đầu tiên là thuốc lá chứa thành phần nicotine - một chất gây nghiện. Khi hút thuốc lá, nicotine làm tăng cảm giác hưng phấn, cải thiện tâm trạng, giúp người hút tỉnh táo. Khi bỏ hút thuốc, họ thường bị trằn trọc, khó ngủ và có cảm giác thèm hút thuốc, tăng cân... Những dấu hiệu này xuất hiện dồn dập trong khoảng 1-2 tuần đầu từ khi bỏ thuốc lá. Vì vậy, nhiều người từ bỏ ý định cai thuốc lá ngay ở giai đoạn đầu do cảm giác phụ thuộc vào nicotine.
Khi stress, tim đập nhanh, những cơn đau đầu xuất hiện. Với người có thói quen hút thuốc, nicotine có thể giúp họ điều chỉnh tâm trạng trong thời gian ngắn. Điều này cản trở quá trình cai thuốc lá.
Ngoài những lý do trên, tham gia vào một cộng đồng, nhóm nhỏ có thói quen hút thuốc cũng khiến cai nghiện khó khăn hơn. Cai thuốc lá phụ thuộc phần lớn vào ý thức tự giác của bản thân người hút. Tuy nhiên, sự hỗ trợ của người thân, bạn bè có thể là động lực cho họ từ bỏ thói quen này.
Bạn có ý định cai thuốc lá nên vứt hết gạt tàn, bật lửa, giặt sạch quần áo ám mùi khói thuốc nhằm tránh nhìn hoặc ngửi bất cứ thứ gì gợi nhớ đến việc hút thuốc. Cảm giác thèm nicotine thường gây ra cảm xúc tiêu cực như khó chịu, cáu kỉnh. Các biện pháp thay thế như kẹo cao su, viên ngậm... góp phần kiềm chế cơn thèm hút thuốc. Ngoài ra, bạn có thể thử những cách mới để thư giãn. Chạy bộ, nghe nhạc, gặp gỡ bạn bè, thử thách một môn thể thao mới là gợi ý. Bạn cũng nên tham khảo tư vấn của bác sĩ.
Bỏ thuốc lá sớm giúp bảo vệ sức khỏe bản thân và những người xung quanh. Nicotine trong khói thuốc có thể phủ lên quần áo hay bề mặt vật dụng trong nhà, sau đó tác dụng với axit nitơ (HONO) tạo ra TSNAs là chất có thể gây ra đột biến gene hoặc ung thư.
Bác sĩ Mai Mạnh Tam
Khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội
Độc giả gửi câu hỏi về bệnh hô hấp tại đây để bác sĩ giải đáp |