Tuyến giáp là một tuyến nằm vùng cổ trước, phía trước khí quản, bao gồm hai thùy và eo (tạo thành hình con bướm). Tuyến giáp tạo ra các hormone giúp điều chỉnh sự trao đổi chất của cơ thể. Nếu tuyến giáp sản xuất quá nhiều hoặc quá ít hormone đều có thể dẫn đến các vấn đề bệnh lý, tương ứng với cường giáp và suy giáp.
Ung thư tuyến giáp là khối u ác tính của tuyến giáp. Số lượng người mắc ung thư tuyến giáp đang có xu hướng tăng. Ung thư tuyến giáp có hai loại: ung thư tuyến giáp thể biệt hóa (thể nhú, thể nang, chiếm khoảng 90%) và loại khác (thể tủy, thể không biệt hóa khoảng 10%). Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa có thể chữa khỏi hoàn toàn.
Nguyên nhân
Ung thư tuyến giáp có thể không gây ra bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nào, tuy nhiên khi khối u phát triển lớn hơn có thể gây ra: khó thở, khó hoặc đau khi nuốt, giọng khàn, giảm cân, mệt mỏi...
Nguyên nhân ung thư tuyến giáp thường không rõ. Tuy nhiên, sự kết hợp của các điều kiện di truyền và các yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng phát triển tình trạng này. Một số yếu tố nguy cơ ở một số vùng nhất định khiến số trường hợp ung thư tuyến giáp ở một số quốc gia nhiều hơn những quốc gia khác.
Các nguyên nhân khách quan có thể gồm: lượng iốt quá cao hoặc quá thấp, tiếp xúc với bức xạ ion hóa, tiếp xúc với bức xạ y tế, chẳng hạn từ các thủ tục chẩn đoán làm tăng nguy cơ.
Các nguyên nhân khác cũng được liệt kê như tuổi tác tăng cao thì nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp tăng hơn, người thừa cân có nhiều khả năng phát triển ung thư tuyến giáp cao hơn người bình thường...
Chẩn đoán
Để chẩn đoán ung thư tuyến giáp, bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng, hỏi các yếu tố nguy cơ và tiền sử gia đình. Sau đó, bác sĩ kiểm tra bằng siêu âm tuyến giáp, đánh giá vị trí, kích thước khối u, khả năng xâm lấn của khối u tuyến giáp, có hạch cổ di căn hay không. Người bệnh được chọc hút tế bào u tuyến giáp dưới hướng dẫn của siêu âm và xét nghiệm tế bào học để kiểm tra có phải là ung thư tuyến giáp không.
Người có tiền sử gia đình ung thư tuyến giáp, bướu cổ; tiếp xúc bức xạ... nguy cơ mắc bệnh này cao hơn bình thường.
Điều trị
Có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau cho ung thư tuyến giáp biệt hóa và không biệt hóa. Mỗi hình thức điều trị phù hợp như thế nào sẽ phụ thuộc vào giai đoạn và loại ung thư tuyến giáp của người bệnh. Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa thường gặp nhất (khoảng 90%), có thể chữa khỏi hoàn toàn.
Điều trị giai đoạn sớm bằng cách phẫu thuật cắt thùy tuyến giáp có u. Tại các nước phát triển như Hàn Quốc, Nhật Bản, phương pháp đốt sóng cao tần ung thư tuyến giáp giai đoạn sớm được áp dụng và có hiệu quả cao, giúp bảo tồn tuyến giáp. Với khối u lớn hơn, có nguy cơ di căn hạch cổ, phương pháp điều trị là phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp, vét hạch cổ, sau đó xem xét cần điều trị thêm với thuốc phóng xạ Iot 131. Sau khi cắt bỏ tuyến giáp, người bệnh không còn hormone tuyến giáp nên cần uống hormone tuyến giáp để bù suốt đời.
Phòng ngừa
Để giảm nguy cơ ung thư tuyến giáp, mọi người nên hạn chế tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ như bức xạ... Bên cạnh đó nên ăn uống lạnh mạnh, thường xuyên tầm soát ung thư khi để sớm phát hiện dấu hiệu bất thường. Ung thư tuyến giáp có thể chữa trị được tùy thuộc vào loại ung thư, độ tuổi khi phát hiện ung thư và giai đoạn bệnh nhân bắt đầu điều trị. Vì vậy, điều quan trọng nhất là tầm soát phát hiện sớm, điều trị đúng cách và kịp thời.
Các bài viết của VnExpress có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa.