Theo ThS.BS.CKII Chu Tấn Sĩ (Trưởng Khoa Ngoại Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM) không có một mô hình cụ thể để phân biệt đau đầu do khối u não với đau đầu thông thường. Tuy nhiên, tùy vào nguyên nhân mà các cơn đau đầu có những biểu hiện khác nhau. Người bệnh cần lưu ý để nhận biết và đi khám sớm. Các bác sĩ chuyên khoa thần kinh sẽ đánh giá chuyên sâu hơn, ví dụ chụp CT hoặc MRI sọ não.
Não được bảo vệ bởi xương sọ đóng kín. Bộ não và các thành phần còn lại tạo nên một áp lực cố định trong sọ gọi là áp lực nội sọ. Nếu vì lý do nào đó phát sinh thành phần bất thường, ví dụ khối u não, sẽ làm tăng áp lực nội sọ, từ đó gây ra các biểu hiện bên ngoài. Bác sĩ Tấn Sĩ chia sẻ 6 đặc điểm điển hình của đau đầu do u não mà các cơn đau đầu bình thường ít hoặc hiếm khi có dưới đây.
Cơn đau bất ngờ, chưa từng có: Khi khám cho người bệnh, các bác sĩ chuyên khoa thần kinh sẽ hỏi rõ về cơn đau như xảy ra bao giờ, trong thời gian bao lâu... Nếu cơn đau đã có từ trước và không có thêm biểu hiện đáng ngờ thì đó có thể là cơn đau đầu bình thường, ví dụ do căng thẳng, không liên quan u não. Theo bác sĩ Tấn Sĩ, nếu một người bị đau đầu bất ngờ, dữ dội, trước đây chưa từng có hoặc cơn đau kéo dài và dùng các thuốc giảm đau thông thường không có tác dụng thì nên đi khám ngay. Đó có thể là một cơn đau đầu khẩn cấp, nguy hiểm như do khối u não gây ra.

Cơn đau đầu dữ dội, như búa bổ có thể do khối u ở não. Ảnh: Freepik
Đi kèm các triệu chứng khác: Hầu hết trường hợp đau đầu do u não đi kèm chóng mặt, đau cổ, buồn nôn hoặc nôn, sốt cao, khó nói. Một số triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể bao gồm co giật, lú lẫn và yếu tay chân. Những dấu hiệu đi kèm này ít khi xuất hiện ở cơn đau đầu thông thường.
Cơn đau hay xuất hiện vào sáng sớm: Cơn đau đầu do u não thường xuất hiện sớm, kèm theo nôn mửa và giảm dần trong ngày. Ngược lại, các cơn đau đầu bình thường có khuynh hướng xuất hiện sớm và tăng dần trong suốt cả ngày, ví dụ do căng thẳng, thiếu ngủ... Biểu hiện của đau đầu do u não thường xảy ra vào buổi sáng sớm, khoảng 4h-5h. Người bệnh có thể đang ngủ bỗng thấy nhức đầu dữ dội và bật dậy, có thể kèm nôn và buồn nôn do áp lực đẩy từ trong não. Sau nôn, cơn đau đầu thường thuyên giảm.
Tần suất và mức độ đau đầu tăng theo thời gian: Các cơn đau đầu bình thường thường sẽ được thuyên giảm hoặc hết sau khi người bệnh nghỉ ngơi, dùng thuốc giảm đau thông thường. Trong khi đó, cơn đau đầu do u não thường không dừng lại mà tần suất xuất hiện ngày càng nhiều hơn, tăng nặng hơn, không đáp ứng với điều trị giảm đau thông thường. Bác sĩ thường phải dùng đến thuốc giảm đau đặc hiệu cho người bệnh.
Cơn đau đầu gây cảm giác bất an: Bác sĩ Tấn Sĩ chia sẻ thêm, mỗi người sẽ hiểu cơ thể của mình hơn bất cứ ai. Cơn đau đầu do những bất thường nào đó trong não có thể khiến người bệnh cảm thấy bất an, không ổn. Do đó, người bệnh cần đi khám và chia sẻ với bác sĩ điều bất an đó.
Phù gai thị: Gai thị là nơi thần kinh thị giác đi vào nhãn cầu. Phù gai thị là tình trạng phồng lên của gai thị do tăng áp lực nội sọ do khối u não gây ra. Bác sĩ phải soi đáy mắt bằng đèn chuyên dụng mới phát hiện phù gai thị. Phù gai thị xuất hiện khi có những triệu chứng u não khác cách khoảng 2 tuần. Người bệnh có thể còn có dấu hiệu đi kèm như co giật, động kinh, thay đổi về tri giác, ngủ gà, lơ mơ, lay gọi mới dậy, sau đó buông ra lại ngủ tiếp.
Minh Anh