Ngưng thở khi ngủ là tình trạng bệnh lý khiến một người thở không liên tục trong khi ngủ, liên quan đến các mô mềm phía sau cổ họng. Những gián đoạn này xảy ra suốt đêm, thường kéo dài từ 10 giây trở lên. Mặc dù kết quả giải phẫu chứng minh ngưng thở khi ngủ xảy ra do tắc nghẽn đường thở, nhưng có nhiều yếu tố và nguy cơ khác nhau có thể làm chứng ngưng thở khi ngủ chuyển biến theo chiều hướng xấu hơn.
Nguyên nhân quan trọng nhất của chứng ngưng thở khi ngủ là do cấu trúc đường thở. Có một số thành phần trong cơ thể liên quan đến các triệu chứng ngưng thở khi ngủ bao gồm mũi, amidan, vòm miệng, lưỡi và hàm.
Theo Very Well Health, một số yếu tố cũng như tác nhân bên ngoài có thể ảnh hưởng xấu đến chứng ngưng thở khi ngủ. Những người đang mắc chứng bệnh này cần nắm rõ để có thay đổi lối sống phù hợp, giảm tác hại xấu của bệnh.
Vị trí ngủ
Chứng ngưng thở khi ngủ của một số người thay đổi đáng kể nếu ngủ ngửa. Một nghiên cứu về giấc ngủ chỉ ra rằng việc ngủ ở tư thế nằm ngửa làm tăng gián đoạn hô hấp. Điều này xảy ra do các mô mềm của đường thở, bao gồm cả vòm miệng mềm và lưỡi có thể bị tụt lại và chặn đường đi của không khí. Ở một số người, việc sử dụng liệu pháp tư thế để nằm nghiêng khi ngủ có thể rất hữu ích với chứng ngưng thở khi ngủ.
Tư thế ngủ làm tăng các triệu chứng ngáy, ngưng thở khi ngủ. Ảnh: Shutterstock
Rượu bia
Rượu bia ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ. Trong một số trường hợp, rượu bia có thể giúp một người cảm thấy buồn ngủ hơn bình thường. Tuy nhiên những tác hại mà nó mang đến cũng nhiều không kém. Uống rượu bia nhiều hay lạm dụng rượu bia dẫn đến giấc ngủ bị phân mảnh gây mất ngủ dài ngày, gây giãn cơ và tăng nặng các triệu chứng của chứng ngưng thở khi ngủ như ngủ ngáy.
Rượu bia thuộc nhóm các yếu tố rủi ro nằm trong tầm kiểm soát. Vì vậy, tốt nhất mọi người nên tránh uống rượu trước khi đi ngủ. Nếu phải uống rượu, bạn nên đợi hơn một giờ sau để đồ uống có thời gian tiêu thụ. Điều này sẽ giúp giảm thiểu tác động của rượu đối với khả năng bạn bị ngưng thở khi ngủ.
Thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ
Dù thời kỳ mãn kinh khoanh vùng riêng ở đối tượng là phụ nữ, tuy nhiên, nó là yếu tố rủi ro đáng kể cần xem xét. Phụ nữ trẻ hơn được bảo vệ bởi các hormone progesterone và estrogen duy trì sự thông thoáng của đường thở. Do đó, tỷ lệ ngưng thở khi ngủ ở phụ nữ trước khi bắt đầu mãn kinh thấp hơn. Khi các hormone này bị mất đi vào thời kỳ mãn kinh, tỷ lệ mắc chứng ngưng thở khi ngủ ở phụ nữ tăng xấp xỉ tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới.
Tăng cân
Tăng cân, nhất là tình trạng thừa cân, béo phì, có tác động đáng kể đến chứng ngưng thở khi ngủ. Béo phì làm đường thở bị thu hẹp, ban đầu, sự tích tụ chất béo ở đáy lưỡi và dọc theo đường thở có thể khiến chứng ngưng thở trở nên tồi tệ hơn. Theo Very Well Health, giảm cân, ít nhất 10% trọng lượng, có thể giúp giảm cả chứng ngủ ngáy và ngưng thở khi ngủ.
Sự lão hóa
Sự lão hóa hay vấn đề tuổi tác của một người có thể khiến họ bị ngưng thở khi ngủ. Tương tự như mất trương lực cơ ở tay và chân khi về già, mất trương lực cơ trong đường thở cũng thay đổi theo độ tuổi của mỗi người. Ngoài yếu tố tuổi tác, bạn nên thay đổi lối sống cũng như tác nhân có thể thay đổi được như béo phì, rượu bia để có thể tránh được hoặc đảo ngược tình trạng ngưng thở khi ngủ.
Khi các triệu chứng của chứng ngưng thở khi ngủ trở nên tồi tệ hơn, người bệnh có thể phải đối mặt với rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi khó tập trung vào ban ngày. Ngoài ra, ngưng thở khi ngủ gây ảnh hưởng chất lượng sống, trong một số trường hợp còn dẫn đến tử vong.
Anh Chi