Chất lượng không khí, nhiệt độ thay đổi, điều kiện thời tiết khắc nghiệt ảnh hưởng đến phổi và hệ hô hấp. Bên cạnh đó, tư thế ngủ cũng tác động đến sức khỏe của cơ quan này.

Ngủ đủ giấc

Ngủ không đủ giấc khiến cơ thể mệt mỏi, tinh thần giảm sút. Đối với hệ hô hấp, thức suốt đêm dễ gây nhiễm trùng đường hô hấp như cảm lạnh, cảm cúm. Ở người có sẵn bệnh phổi mạn tính như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), thiếu ngủ khiến triệu chứng bệnh nặng hơn.

Trong khi ngủ, hệ thống miễn dịch tạo ra chất chống nhiễm trùng như kháng thể và cytokine, giúp chống lại tác nhân gây bệnh bên ngoài như vi khuẩn, virus. Thiếu ngủ làm cản trở hoạt động của hệ miễn dịch, khiến cơ thể dễ nhiễm bệnh hơn và nếu đã nhiễm thì lâu khỏi hơn.

Để ngủ ngon, mỗi người nên hạn chế tối đa các chất có thể gây dị ứng trong phòng ngủ như mùi hương nhân tạo, lông động vật, bụi. Giặt ga trải giường 1-2 lần một tuần giúp loại bỏ mạt bụi và chất gây kích ứng. Gia đình nên hạn chế sử dụng quạt tốc độ cao. Nếu dùng điều hòa thì nên chỉnh nhiệt độ phòng ngủ cao hơn bình thường vì không khí lạnh là tác nhân gây khó thở ở người bệnh hen suyễn, COPD.

Ngủ nghiêng

Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể phá vỡ sự cân bằng giữa carbon dioxide và oxy trong máu, dẫn đến tăng huyết áp cùng các vấn đề về tim mạch. Một số trường hợp dẫn đến chóng mặt, tăng huyết áp, cảm giác lú lẫn.

Ngủ nghiêng sang trái, kê gối ở dưới đầu và giữa hai chân tốt cho phổi hoạt động. Ở tư thế này, tác động của trọng lực giúp quá trình lưu thông máu diễn ra. Đây là tư thế tốt nhất cho người ngáy ngủ do mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ.

Ngủ nghiêng trong thời gian dài có thể gây đau vai hoặc cổ. Nên sử dụng gối và nệm được thiết kế để ngủ nghiêng hỗ trợ điều chỉnh cột sống. Kê gối giữa hai chân khi ngủ có thể làm giảm đau lưng ở người mới tập ngủ ở tư thế này.

Nâng cao đầu khi ngủ

Kê gối cao hạn chế lưỡi trượt xuống cổ họng, đưa luồng khí đi thẳng xuống phổi. Kê gối dưới đầu gối giúp căn chỉnh cột sống, giảm đau mỏi. Nằm ngửa, kê cao đầu và kê gối dưới đầu gối phù hợp cho người ngưng thở khi ngủ.

Bên cạnh duy trì thói quen ngủ tốt, mỗi người nên sống lành mạnh, ăn uống học để bảo vệ sức khỏe phổi. Duy trì cân nặng khỏe mạnh, ăn thực phẩm bổ dưỡng, giàu chất chống oxy hóa để giảm viêm. Tiêm vaccine cúm, viêm phổi phòng ngừa nhiễm trùng phổi và bệnh đường hô hấp.

Tránh hút thuốc, hít khói thuốc thụ động và các chất kích thích từ môi trường. Cải thiện chất lượng không khí trong nhà bằng cách sử dụng bộ lọc không khí.

Lê Nguyễn (Theo Healthline, Sleep Foundation)