Đờm là một dạng chất nhầy được hình thành trên niêm mạc đường hô hấp. Chúng có kết cấu khác nhau tùy thuộc vào thể trạng, tình trạng sức khỏe. Khi cơ thể khỏe mạnh, chất nhầy đóng vai trò là tấm màng bắt dính bụi bẩn, chuyển xuống dạ dày. Tấm màng này rất mỏng, mỗi người thường không thể cảm nhận sự hiện diện của chúng. Tuy nhiên, khi cơ thể trở nên yếu ớt, lượng chất nhầy sẽ tiết ra nhiều hơn, có xu hướng đặc dần. Tình trạng này gọi là đờm, mang đến cảm giác khó chịu ở cổ họng.

Theo Verywell Health, đờm tích tụ lâu ngày có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, làm tổn thương đường hô hấp. Dưới đây là những nguyên nhân khiến cơ thể tích tụ đờm.

Dị ứng

Khi bị dị ứng, hệ thống miễn dịch trong cơ thể sẽ phản ứng lại với một số chất gây hại như: phấn hoa, khói bụi, chất gây ô nhiễm hoặc lông thú cưng. Sau đó, tế bào quanh đường thở sẽ giải phóng chất histamine, gây ra những phản ứng dị ứng. Ngoài ra, tình trạng này cũng làm cho màng nhầy trong mũi sưng lên, tạo ra nhiều chất nhầy hơn.

Bệnh hen suyễn

Phế quản của những người bị hen suyễn dễ viêm, nhạy cảm. Nếu người bệnh tiếp xúc với chất gây kích ứng phổi, đường thở của họ sẽ trở nên hẹp, làm tăng sản xuất chất nhầy. Hơn nữa, bệnh hen suyễn cũng có liên quan đến tình trạng sưng và viêm đường hô hấp, khiến chất nhầy xuất hiện nhiều.

Hút thuốc lá

Hút thuốc lá, tiếp xúc với khói thuốc lá là những yếu tố lớn nhất dẫn đến việc sản xuất chất nhờn dư thừa mạn tính. Người hút thuốc lá có thể bị cả viêm phế quản mạn tính, hạn chế luồng không khí. Một số nghiên cứu cho thấy những người này có số lượng tế bào cốc, tế bào viêm trong đường thở ngày càng tăng theo thời gian.

Nhiễm trùng

Các bệnh nhiễm trùng về đường hô hấp như: cúm, cảm lạnh thông thường, viêm phế quản cấp, viêm phổi có thể khiến đường thở của người bệnh tăng tiết chất nhầy tạo thành đờm, khiến cơ thể thường xuyên bị ho. Theo nhiều nghiên cứu cho thấy, chất nhầy này có thể mang màu xanh lá cây hoặc màu vàng.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính

Một số người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) bị tăng sản xuất chất nhầy. Theo nhà khoa học, nguyên nhân do họ có nhiều tế bào cốc hơn những người không mắc COPD. Chính sự sản sinh quá mức này sẽ gây ra cơn ho mãn tính, khiến người bệnh gặp khó khăn trong việc loại bỏ chất nhờn dư thừa.

Viêm xoang

Nhiễm trùng hoặc viêm xoang có thể dẫn đến tăng sản xuất chất nhờn. Chất nhầy này có thể chảy xuống phía sau cổ họng. Chảy dịch này còn được gọi là nhỏ giọt sau mũi.

Trào ngược axit

Ở một số người, trào ngược dạ dày có thể gây kích ứng đến vùng cổ họng gây ho, khàn tiếng, thở khò khè hoặc có đờm. Điều này có thể gây kích ứng cổ họng, chảy nước mũi sau hoặc tắc nghẽn ngực. Nguyên nhân do khi acid dịch vị trào ngược lên khí quản sẽ gây nên tình trạng sưng viêm ở cổ họng; từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, virus tấn công từ đó dần dần tích tụ chất nhầy gọi là đờm trong cổ họng.

Bệnh xơ nang

Xơ nang là bệnh lý di truyền liên quan đến việc sản xuất chất nhầy rất đặc, dính. Người bị xơ nang có thể bị ảnh hưởng đến phổi, những cơ quan khác như tuyến tụy. Ngoài ra, việc xuất hiện chất nhầy dính quá nhiều cũng khiến người bệnh rất khó làm thông đường thở.

Theo Forbes, những người xuất hiện đờm do nhiễm virus, chẳng hạn như cảm lạnh thông thường sẽ tự khỏi trong vòng 7-10 ngày. Tuy nhiên, người bệnh nên đến bệnh viện để thăm khám, điều trị nếu nguyên nhân xuất phát từ dị ứng, hen suyễn hoặc các bệnh lý khác.

Một số cách giúp thuyên giảm đờm tại nhà được chuyên gia y tế khuyến nghị như: uống nhiều nước, sử dụng máy tạo độ ẩm, dùng dung dịch xịt mũi, ngủ kê cao đầu vào ban đêm để giảm sản xuất đờm dư thừa trong cổ họng, làm thông thoáng đường thở.

Ngoài ra, người bệnh cũng cần tránh xa chất gây dị ứng, thực hành hít thở sâu. Thói quen này sẽ giúp làm tăng lượng oxy, cải thiện chức năng phổi; đồng thời, thúc đẩy việc sử dụng hợp lý các cơ hoành.

Huyền My (Theo Verywell Hearth, Forbes, WebMD)