Mùa Giáng sinh, nhiều gia đình tại Việt Nam sử dụng cây thông Noel để trang trí, trong đó đa phần dùng cây thông Noel giả làm từ nhựa, vải, kim tuyến. Một số người mua cây thông thật, hầu hết là nhập khẩu từ nước ngoài. Theo thạc sĩ, bác sĩ Phùng Thị Thơm, khoa Hô hấp BVĐK Tâm Anh Hà Nội, cả cây thông thật và giả đều có một số nguy cơ nhất định gây bệnh hô hấp, còn gọi là "hội chứng cây thông Noel".
Cụ thể, đối với cây thông thật, theo nghiên cứu công bố trên Tạp chí Y khoa Canada, khoảng 7% dân số bị dị ứng khi tiếp xúc trực tiếp với loại cây này trong mùa giáng sinh. Hơn 50 loại nấm mốc được tìm thấy trên các mẫu vật từ cây thông, ngoài ra còn có một lượng lớn phấn hoa bám vào từ cây khác. Chúng được xác định gây kích thích đường hô hấp, khởi đầu bằng triệu chứng hắt hơi, ho, khó thở, thậm chí kích hoạt cơn hen suyễn ở người có tiền sử mắc bệnh. Lượng nấm mốc tăng đột biến khi cây ở trong phòng kín, thậm chí vẫn tồn tại sau khi đưa cây thông ra ngoài.
Cây thông Noel giả mặc dù không có phấn hoa nhưng lại chứa lượng lớn bụi bặm, nấm mốc do thời gian dài cất trong kho. Thiết kế cây với các lớp lá xếp dày, sát nhau khiến bụi lưu lại lâu hơn. Nếu trước khi sử dụng không vệ sinh cây sạch sẽ, người dùng cũng có thể gặp các triệu chứng như khi dùng cây thông thật. Ngoài ra, bụi bặm, phân côn trùng như gián, chuột có thể bám rất lâu trên cây và đồ vật trang trí như đèn, kim tuyến có thể gây dị ứng khi tiếp xúc.
Bác sĩ Thơm hướng dẫn một số cách giúp loại bỏ tác nhân dị ứng, giảm nguy cơ hen suyễn từ cây thông Noel. Nếu dùng cây thật, khi mua về nên tưới thật kỹ để loại bỏ nấm mốc, phấn hoa và bụi bẩn, để khô vài ngày bên ngoài trời nắng hoặc trong nhà để xe rồi mới mang vào phòng. Khi trang trí cây nên mặc áo dài tay, đeo găng tay để tránh tiếp xúc với nhựa thông và tránh bị lá thông đâm, thay quần áo khi làm xong. Gia đình nên đặt cây trong phòng có máy lọc không khí để lưu thông tốt hơn, giảm tích tụ nấm mốc. Trong quá trình sử dụng, nếu thấy có dấu hiệu nấm mốc cần bỏ ngay. Sau khi hết Giáng sinh, các gia đình nên bỏ cây ra khỏi phòng vì để lâu dễ sinh ẩm mốc.
Nếu dùng cây thông Noel giả, trước khi sử dụng nên giũ bớt bụi ở bên ngoài, lau sạch lá cây, vòng hoa, đồ trang trí bằng vải ẩm để loại bỏ bụi. Khi hết mùa Giáng sinh, gia đình nên đóng gói cây và đồ trang trí thật kỹ, tốt nhất bọc kín bằng túi nilon, đặt trong hộp dán kín để ngăn bám bụi.
Trong quá trình sử dụng cây thông Noel, nếu gặp các triệu chứng như hắt hơi, ngứa mũi và mắt, ho, khó thở, người bệnh có thể khắc phục tạm thời bằng cách rửa mũi bằng nước muối, nhỏ thuốc dị ứng cho mắt, hạn chế ở trong phòng có cây thông, sau đó tham khảo ý kiến bác sĩ.
Người đang mắc hoặc có tiền sử mắc hen suyễn cần hết sức cẩn trọng khi tiếp xúc với cây thông Noel. Nếu bắt buộc cần sử dụng cây thông trong nhà, nên dùng cây giả, vệ sinh sạch sẽ trước khi đặt trong phòng, phòng nên thoáng khí. Người đang bị hen phế quản hay bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính mà có dấu hiệu ho, khó thở, tức ngực, cần sử dụng thuốc cắt cơn ngay, xịt 2-3 lần, nếu không đỡ cần đến cơ sở y tế gần nhất để xử trí.
Hoài Phạm