Trả lời:

Bánh chưng kèm với củ kiệu, dưa chua... là món ngon đặc trưng trong ngày Tết cổ truyền. Dẫu ngon nhưng nhiều người bệnh tiểu đường vẫn đắn đo bởi món ăn này được làm từ nếp, hàm lượng tinh bột cao cùng với mỡ heo chứa chất béo xấu.

Thành phần dinh dưỡng chính của bánh chưng là tinh bột. Gạo nếp có chỉ số đường huyết cao đến 85. Đồng thời, trong cách chế biến, tinh bột càng nấu kỹ thì tốc độ hấp thụ và chuyển thành đường đi vào máu càng nhanh. Đây là món ăn người bệnh tiểu đường nên hạn chế để tránh tăng đường huyết và các biến chứng nguy hiểm. Đường huyết duy trì ở mức cao khiến người bệnh dễ gặp các biến chứng nguy hiểm.

Người bệnh tiểu đường có các bệnh nền như béo phì, biến chứng thận, cao huyết áp, tim mạch... càng nên hạn chế ăn bánh chưng. Nếu ăn, người bệnh chỉ nên ăn 1-2 miếng nhỏ, cân đối tinh bột và các chất đạm, chất xơ, vitamin...

Khẩu phần cơm bác sĩ Nội tiết - Đái tháo đường và Dinh dưỡng thường khuyên bệnh nhân là một chén. Người bệnh tiểu đường chỉ nên ăn mỗi bữa khoảng 1/4 cái bánh chưng (chỉ tính vỏ không tính thịt và đậu xanh), tương đương với một chén cơm trắng. Bánh tét cũng chia 4 phần tương đương với một chén cơm.

Nếu đã ăn bánh chưng, bạn cần cắt giảm lượng cơm tương ứng; ăn thêm rau, thịt trước khi ăn bánh chưng. Ăn rau trước 5 phút sau đó ăn bánh chưng, bánh tét giúp tỷ lệ đường máu tăng sau ăn sẽ chậm hơn, dao động đường huyết chỉ 5-6 mmol/dL. Nếu ăn cơm, bánh chưng bánh tét trước mới ăn rau, lượng đường sẽ tăng từ 10-11 mmol/dL sau ăn. Các chất xơ và chất đạm sẽ làm chậm quá trình hấp thụ tinh bột trong bánh chưng, phòng ngừa tăng đường huyết. Người bệnh nên đo đường huyết trước và sau khi ăn để xem đường huyết tăng nhiều hay ít. Trong trường hợp tăng nhiều, bạn cần giảm bớt lượng bánh chưng trong lần ăn kế tiếp.

Đối với bệnh nhân tiểu đường, chế độ ăn cần kiểm soát lượng carbohydrate. Khi ăn quá nhiều thực phẩm chứa carbohydrate, cơ thể sẽ tạo ra đường sớm hơn so với đạm và chất béo. Carbohydrate được chia ra 2 loại: carbohydrate hấp thu nhanh, carbohydrate hấp thu chậm. Nhóm cơm, bánh chưng bánh tét nằm trong nhóm hấp thu chậm, có tên khoa học là polysaccarit chứa tinh bột glycogen và chất xơ.

Để có Tết lành mạnh, vui khỏe, người bệnh tiểu đường nên nghe theo tư vấn của bác sĩ Nội tiết - Đái tháo đường và Dinh dưỡng vì mỗi người bệnh có thể có lượng khẩu phần khác nhau. Với người bệnh tiểu đường đi kèm với các bệnh nền khác, bác sĩ sẽ giúp người bệnh cân đối dinh dưỡng, lựa chọn món ăn, kiểm soát lượng thức ăn nạp vào, điều chỉnh thuốc và chế độ luyện tập phù hợp.

BS.CKI Trần Đông Hải
Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM