Trả lời:

Ngủ là thời điểm cơ thể phục hồi sau một ngày hoạt động liên tục. Mất ngủ kéo dài khiến cơ chế tự tái tạo của cơ thể bị gián đoạn gây mệt mỏi vào ngày hôm sau, thúc đẩy lão hóa sớm ở nhiều cơ quan, nhất là da và não bộ.

Khi ngủ sâu, cơ thể sản sinh hormone tăng trưởng để tái tạo mô, thúc đẩy sản xuất collagen giúp da đàn hồi và săn chắc. Thiếu ngủ kéo dài khiến lượng hormone này suy giảm, collagen bị đứt gãy nhanh dẫn đến các nếp nhăn xuất hiện sớm, da xỉn màu, thiếu sức sống. Đây là một trong những lý do mà nhiều người sau vài tuần mất ngủ đã thấy vùng mắt thâm quầng, bọng mắt lớn và vẻ mặt mệt mỏi.

Chất lượng giấc ngủ kém khiến cơ thể tăng tiết hormone cortisol. Cortisol cao kéo dài phá vỡ cấu trúc collagen và rối loạn hàng rào bảo vệ da, dẫn đến da khô ráp, dễ tăng sắc tố và nổi mụn. Mất ngủ còn đẩy nhanh quá trình lão hóa não bộ. Khi ngủ, não loại bỏ nhiều loại độc chất, trong đó có beta-amyloid - yếu tố liên quan đến bệnh Alzheimer. Ngủ chập chờn hoặc quá ít khiến quá trình này bị gián đoạn, độc chất tích tụ theo thời gian. Hậu quả làm trí nhớ suy giảm, khả năng tập trung và xử lý thông tin kém, đẩy nhanh tốc độ lão hóa não.

Rối loạn giấc ngủ kéo dài còn có xu hướng làm suy giảm estrogen ở phụ nữ gây khô da, rụng tóc, giảm ham muốn. Ở nam giới, testosterone thấp do mất ngủ khiến cơ bắp kém săn chắc và cơ thể tăng tích mỡ. Khi hệ nội tiết mất cân bằng, các dấu hiệu lão hóa rõ rệt và xảy ra sớm hơn so với tuổi sinh học. Giấc ngủ kém còn làm suy yếu hệ miễn dịch. Các tế bào miễn dịch ít được tái tạo khiến cơ thể dễ mắc bệnh và hồi phục chậm. Sức khỏe tổng thể đi xuống cũng là yếu tố thúc đẩy quá trình lão hóa.

Bạn mất ngủ liên tục trong ba tháng và đã có biểu hiện rõ rệt trên da cho thấy cơ thể đang bị tác động. Nếu tần suất mất ngủ từ ba đêm mỗi tuần trở lên và kéo dài trên ba tháng là mất ngủ mạn tính. Bạn nên khám chuyên khoa Thần kinh hoặc Tâm thần để tìm nguyên nhân, điều trị kịp thời. Mất ngủ có thể xuất phát từ căng thẳng kéo dài, rối loạn hormone, căng thẳng công việc hoặc bệnh lý thần kinh - tâm lý. Khi cơ thể được nghỉ ngơi đầy đủ, các quá trình tái tạo tự nhiên sẽ hoạt động hiệu quả hơn giúp cải thiện tình trạng da.

ThS.BS Lê Thế Phi
Khoa Thần kinh Đột quỵ
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội