Mỗi ngày cơ thể có thể tạo ra 0,6-2,4 lít khí thừa trong ruột. Một người có thể ợ 30 lần và xì hơi 8-25 lần hằng ngày theo báo cáo từ Trung tâm y tế Cedars-Sinai (Mỹ). Tùy cơ địa, lượng khí sinh ra cũng khác nhau. Các khí chính là nitơ, oxy, hydro, carbon dioxide và metan. Nếu khí thừa sinh ra quá nhiều gây khó chịu cho bụng, đầy hơi và ợ hơi nhiều hơn bình thường.
Nuốt không khí là hoạt động tự nhiên của cơ thể, nhưng nuốt quá nhiều thường dẫn đến ợ hơi hoặc đầy hơi. Nguyên nhân là do ăn quá nhanh, không nhai kỹ, hút thuốc, chảy nước mũi sau, uống quá nhiều đồ uống nóng hoặc có gas, stress...
Lợi khuẩn trong ruột già phân hủy thức ăn không được hấp thụ trong ruột non sẽ sinh ra khí. Một số thực phẩm khi ăn có thể tạo nhiều khí hơn do giàu xơ như: bông cải xanh, bắp cải, súp lơ, hành, đậu, táo, nho khô. Đường và chất làm ngọt như fructozơ, lactose có trong thực phẩm đóng hộp cũng dễ gây ra tình trạng này.
Cơ địa không dung nạp lactose (không có khả năng tiêu hóa đường sữa trong các sản phẩm sữa), hội chứng ruột kích thích, viêm ruột, kém hấp thu chất dinh dưỡng, rối loạn tiêu hóa và các chứng rối loạn dạ dày cũng là một số lý do phổ biến khác gây thừa khí. Người bệnh trào ngược thực quản cũng thường gặp tình trạng khó chịu cho đường ruột.
![Hệ tiêu hóa dưa thừa khí gây ợ hơi. Ảnh: Very Well Health](https://vcdn1-suckhoe.vnecdn.net/2023/03/13/o-hoi-3689-1678673079.png?w=680&h=0&q=100&dpr=1&fit=crop&s=PMO8U0x2WoMnAN1eBM6hVg)
Hệ tiêu hóa dư thừa khí gây ợ hơi. Ảnh: Freepik
Mọi người nên hạn chế thực phẩm làm tăng khí trong ruột nhưng vẫn đảm bảo chế độ ăn cân bằng, đủ dinh dưỡng. Thức ăn chứa carbohydrate ít tạo khí cho ruột như gạo, chuối, sữa chua. Bạn nên ăn uống chậm và nhai kỹ thức ăn, chia nhỏ bữa ăn. Thường xuyên tập thể dục, hạn chế hút thuốc cũng thúc đẩy tiêu hóa diễn ra bình thường và tránh tụ khí.
Nếu các cách trên không hỗ trợ đường ruột tốt hơn, bạn nên thăm khám bác sĩ. Bên cạnh kiểm tra sức khỏe tiêu hóa cơ bản, bác sĩ còn có thể kiểm tra bụng bằng thiết bị y tế chuyên dụng. Trường hợp khám chuyên sâu, người bệnh có thể được yêu cầu chụp cắt lớp CT, siêu âm ổ bụng, chụp X-quang, xét nghiệm máu, soi đại tràng sigma...
Bạn nên thăm khám bác sĩ sớm nếu gặp tình trạng thừa khí trong ruột, kèm theo các triệu chứng như đau bụng dai dẳng; giảm cân không rõ nguyên nhân; phân nhờn hoặc có mùi hôi, phân đen, máu trong phân. Người có các dấu hiệu nhiễm trùng như sốt, ớn lạnh, nôn mửa và đau khớp hoặc cơ, đại tiện không tự chủ... cũng nên lưu ý bởi đây có thể là triệu chứng của bệnh lý tiêu hóa nghiêm trọng.
Mai Chi
(Theo Very Well Health)