Trả lời:
Đột quỵ xuất xảy ra khi một hay nhiều mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu ra ngoài nhu mô não. Mức độ chảy máu nặng hay nhẹ tùy thuộc vào kích thước mạch vỡ.
Vỡ mạch máu trong não làm giảm hoặc gián đoạn lưu lượng máu đến các vùng não liên quan, khiến não thiếu oxy. Lượng máu chảy ra ngoài não qua lỗ thủng hay vỡ nhiều sẽ tích tụ, gây áp lực lên các vùng não xung quanh, làm tổn thương hoặc phá hủy chúng.
Đột quỵ xuất huyết não nguy hiểm, chuyển biến xấu đi rất nhanh. Nếu người bệnh không được cấp cứu kịp thời, đột quỵ có thể làm tổn thương não vĩnh viễn, dẫn đến tử vong.
Nguyên nhân phổ biến nhất của đột quỵ xuất huyết não là tăng huyết áp. Áp lực trong lòng mạch máu tăng khiến nguy cơ vỡ mạch máu cao.
Một số nguyên nhân hoặc yếu tố nguy cơ khác như dị dạng mạch máu não, phình mạch máu não, u não, mạch máu trong não suy yếu, chấn thương đầu, lạm dụng thuốc làm loãng máu... Đột quỵ nhồi máu não (do thiếu máu cục bộ) nếu có chảy máu thứ phát (mạch máu bị tắc nghẽn do huyết khối và sau đó bị vỡ gây xuất huyết) cũng tăng nguy cơ mắc bệnh.
Người béo phì, cholesterol cao (tăng lipid máu), đau nửa đầu, bệnh tiểu đường, hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, tiền sử gia đình có nguy cơ đột quỵ nói chung cao hơn người bình thường.
Để ngăn ngừa đột quỵ xuất huyết não, người bệnh nên kiểm soát tốt các bệnh lý nền, nhất là tăng huyết áp. Cần thay đổi chế độ ăn uống để kiểm soát huyết áp như hạn chế muối hoặc natri, bia rượu, thuốc lá, cà phê, trà, nước ngọt, chất béo bão hòa. Tăng cường rau củ quả, vận động thường xuyên.
Với các yếu tố nguy cơ không thể tự nhận biết như dị dạng mạch máu não, phình mạch máu não, u não, mọi người nên khám sức khỏe định kỳ, chủ động tầm soát đột quỵ xuất huyết não. Các chỉ định như chụp CT, MRI sọ não, chụp mạch máu DSA có thể phát hiện sớm các bất thường ở não, từ đó can thiệp kịp thời.
Khi có dấu hiệu bất thường như yếu liệt, xệ mặt hay miệng một bên, khó nói, khó nhìn, đau đầu, chóng mặt, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế có đủ điều kiện cấp cứu đột quỵ để được can thiệp.
BS.CKII Đàm Thị Cẩm Linh
Khoa Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM
Độc giả có thắc mắc về đột quỵ có thể đặt câu hỏi tại đây để bác sĩ giải đáp.