Trả lời:
Nội tiết tố là hệ thống các hormone được tiết ra từ các tuyến nội tiết của cơ thể, trực tiếp đi vào máu, có chức năng duy trì hoạt động trong cơ thể (điều chỉnh sự trao đổi chất, tăng trưởng và phát triển, tâm trạng, chức năng tình dục, sinh sản...). Các nhà khoa học xác định có hơn 50 hormone trong cơ thể người. Một số tuyến nội tiết chính bao gồm: tuyến yên, tuyến tùng, tuyến ức, tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến tụy, tinh hoàn, buồng trứng...
Khi thiếu một hoặc nhiều hormone, cơ thể sẽ bị rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, hoạt động của nhiều cơ quan trong cơ thể. Để đảm bảo nội tiết tố hoạt động tốt, mỗi người nên khám các bệnh nội tiết định kỳ hàng năm tại khoa Nội tiết - Đái tháo đường.
Các loại nội tiết tố phổ biến như: estrogen, progesterone, prostaglandin, androgen, oxytocin, prolactin... với các vai trò khác nhau. Trong đó, hormone oxytocin, được sản xuất ở vùng dưới đồi, giải phóng vào máu bởi tuyến yên; đóng vai trò quan trọng trong việc sinh nở của phụ nữ bởi kích thích tử cung co bóp. Sau sinh, oxytocin kích thích tạo sữa, di chuyển sữa từ ống dẫn sữa đến núm vú. Oxytocin còn gọi là "hormone tình yêu" bởi cơ thể sẽ sản xuất khi gặp người yêu thích.
Khi yêu, con người tạo ra hàng loạt phản ứng hóa học trong hệ thần kinh như: hưng phấn, hồi hộp, má ửng hồng... nhờ "hormone tình yêu" oxytocin. Điều này giải thích tại sao hormone này không chỉ đóng vai trò quan trọng trong sinh sản mà còn liên quan đến cảm xúc đồng cảm, tin tưởng, say mê, lòng chung thủy và các cảm xúc hưng phấn khi yêu.
Cơ thể có thể sản xuất ra "hormone tình yêu" khi gặp người mình yêu thích. Ảnh: Freepik
Bên cạnh vai trò là chất xúc tác trong tình yêu, các mối quan hệ trong đời sống, hormone oxytocin còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe như giảm stress. "Hormone tình yêu" giúp giảm lượng hormone cortisol (gây lo lắng, căng thẳng), từ đó cân bằng cảm xúc. Hormone này đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị và cải thiện chứng trầm cảm sau sinh ở phụ nữ. Oxytocin có thể xoa dịu cơn đau trong 4 giờ; được xem như loại thuốc giảm đau hiệu quả, nhất là ở người bị đau đầu mạn tính. Nó cũng giúp cải thiện trí nhớ nhờ kích thích não bộ hồi tưởng lại những ký ức đẹp, giúp cuộc sống tích cực hơn.
Hiếm khi nồng độ oxytocin thấp hơn bình thường. Nguyên nhân chủ yếu gây giảm oxytocin là do suy tuyến yên. Nếu mức oxytocin thấp, cơ thể sẽ gặp một số vấn đề như ngăn chặn co thắt tử cung trong sinh nở, chặn tiết sữa sau sinh, rối loạn tự kỷ, trầm cảm...
Để tăng hormone oxytocin tự nhiên, cách tốt nhất là tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày, suy nghĩ lạc quan. Nghe nhạc, hát cùng nhau là yếu tố gắn kết tình cảm hơn. Các hoạt động mát xa, âu yếm, ôm, hôn... cũng tăng sản xuất hormone oxytocin.
Bác sĩ CKI Đỗ Tiến Vũ
Khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM