Bà Nguyễn Thị Lan (65 tuổi) đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vào đầu tháng 10 với hy vọng cải thiện bệnh viêm khớp dạng thấp đã mắc suốt 30 năm. TS.BS Tăng Hà Nam Anh, Giám đốc Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, cho biết, bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp nên gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, giảm chất lượng sống. Dù đã được điều trị phù hợp bằng thuốc, tổn thương các khớp lớn, nhất là khớp gối và khớp háng diễn tiến nặng dần, kéo dài nhiều năm gây đau nghiêm trọng, liên tục.

Kết quả thăm khám và chẩn đoán hình ảnh của bà Lan cho thấy, khớp háng tổn thương nặng nề hơn nên bệnh nhân đã được thực hiện phẫu thuật thay khớp háng trước. Khớp gối hai bên của bà hư sụn hoàn toàn, biến dạng vẹo ngoài, co rút phần mềm bên ngoài.

Bà Lan được tiến hành phẫu thuật thay lần lượt 2 khớp gối nhân tạo. Bác sĩ rạch một đường mổ trước gối khoảng 6-8 cm thay vì 10-12 cm như trước đây, thuận lợi tiếp cận khớp. Qua đường mổ ít xâm lấn, bác sĩ cắt bỏ lớp sụn khớp lồi cầu đùi và mâm chày, thay thế bằng khớp nhân tạo, tránh các đầu xương tiếp xúc trực tiếp khi di chuyển, vận động, hạn chế đau đớn cho người bệnh, sửa chữa các biến dạng của khớp và trục chi, sau đó kiểm tra độ chính xác và độ vững của khớp gối nhân tạo. Phần kim loại được gắn vào xương và giữ chặt bằng lớp xi măng y khoa mỏng. Vật liệu polyetylen được chèn vào giữa đùi và mâm chày, giúp khớp gối cử động nhẹ nhàng.

Sau phẫu thuật một ngày, bà Lan bắt đầu vận động khớp gối nhẹ nhàng trên giường. Từ ngày thứ hai, bác sĩ hướng dẫn bệnh nhân các bài tập phục hồi chức năng với máy, đi lại với nạng hoặc khung để phục hồi sức cơ và tập bỏ khung. Sau một tháng tái khám, bà Lan đi lại thuận lợi, tinh thần phấn chấn.

Tiến sĩ Nam Anh nhận định, thay khớp nhân tạo là giải pháp tối ưu cho người bệnh thoái hóa khớp hoàn toàn do viêm khớp dạng thấp. Việc tái tạo bề mặt của khớp gối giúp người bệnh giảm đau, cải thiện sự linh hoạt của khớp, khôi phục khả năng vận động, cải thiện chất lượng sống vì giảm mất ngủ, giảm căng thẳng và mệt mỏi, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý mạn tính như đái tháo đường, suy tim...

Phương pháp mổ với sự hỗ trợ của các thiết bị máy móc hàng đầu thế giới giúp người bệnh tránh bị tổn thương, giảm đau giảm tụ máu nhờ được bảo vệ tối đa mô mềm và các mạch máu ngoại biên. Trong đó, công nghệ kính thực tế ảo Knee+ giúp bác sĩ định vị khớp nhân tạo dễ dàng hơn, tính toán tọa độ 3D, định vị mặt cắt khớp gối, định hướng theo các trục chuyển động của khớp gối đồng thời cũng tôn trọng trục cơ học vốn có của bệnh nhân. Các thông tin được thu nhận sẽ hiển thị trong tầm nhìn của phẫu thuật viên nhờ cảm biến gia tốc, đảm bảo các yếu tố định vị và chỉ định cắt chính xác, hạn chế tối đa sai sót với từng người bệnh vốn có những kích thước cơ thể và hệ thống xương khớp khác nhau.

Tiến sĩ Nam Anh khuyên, kỹ thuật thay khớp gối nên thực hiện ở bệnh nhân trên 60 tuổi để đảm bảo độ bền của khớp phù hợp với nhu cầu vận động và quỹ thời gian sống của bệnh nhân. Với những người trong độ tuổi hoạt động nhiều, khi điều trị nội khoa không hiệu quả có thể cân nhắc thực hiện các phẫu thuật ít xâm lấn như chỉnh trục chi, thay khớp một ngăn... Người bệnh sau thay khớp cần hạn chế vận động nặng, tuân thủ chế độ dinh dưỡng, tập luyện phục hồi chức năng theo bài tập được chỉ dẫn, kiểm tra khớp định kỳ để duy trì độ bền, phát hiện và xử trí khi có dấu hiệu bất thường, đảm bảo chất lượng sống.

PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa, Trưởng khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội khuyến cáo, viêm khớp dạng thấp (RA) là bệnh liên quan đến rối loạn miễn dịch, gây tổn thương các khớp và toàn thân ở nhiều mức độ khác nhau. Bệnh ảnh hưởng đến khoảng 1% dân số, tỷ lệ mắc bệnh ở nữ cao hơn nam giới gấp 2-3 lần. Bệnh cần điều trị tích cực ngay từ đầu giúp làm chậm tiến triển của bệnh, hạn chế tối đa các biến chứng như viêm mạch máu, loãng xương, bệnh phổi mạn tính, tổn thương hệ thần kinh...

*Tên nhân vật đã được thay đổi

Lục Bảo