Bệnh nhân Nguyễn Văn Tình (Hưng Yên) được nội soi phế quản, gắp xương ra thành công. Theo thạc sĩ, bác sĩ Lã Quý Hương, khoa Hô hấp BVĐK Tâm Anh Hà Nội, xương cá dài khoảng 2 cm với nhiều cạnh nhọn, do thời gian dài nằm trong phế quản nên gây viêm mủ trong lòng phế quản. Sau khi loại bỏ xương, người bệnh sức khỏe ổn định, hết ho, cảm giác thở thoải mái hơn.
Ông Tình kể, cách đây một tháng có ăn cá và bị hóc, ho sặc sụa. Một lúc sau, nghĩ xương đã trôi xuống dạ dày nên ông không để ý nữa. Từ đó, ông bị ho liên tục không khỏi dù đã dùng thuốc ho, ngậm chanh mật ong. Người bệnh đi khám tại bệnh viện gần nhà, chụp cắt lớp vi tính lồng ngực nhưng không phát hiện bất thường.
Tháng 12/2022, ông đến BVĐK Tâm Anh Hà Nội, bác sĩ chỉ định chụp cắt lớp vi tính lại và phát hiện dị vật cản quang ở phế quản phổi phải. "Rất may bệnh nhân được phát hiện và gắp xương ra kịp thời. Nếu để lâu, tình trạng nhiễm trùng có thể lan rộng gây áp xe, thậm chí tổn thương các mạch máu, gây chảy máu nặng", bác sĩ Hương nói.
Xương cá được lấy ra từ trong phế quản người bệnh. Nguồn ảnh: BVĐK Tâm Anh
Trước đó, bác sĩ bệnh viện cũng từng nội soi phế quản gắp viên thuốc lọt sâu trong phế quản cho cụ ông 90 tuổi. Nguyên nhân do người bệnh bẻ đôi viên thuốc cho dễ uống, không ngờ cạnh nhọn viên thuốc khiến ông hóc, thuốc rơi vào phế quản. Viên thuốc tròn nhẵn, chỉ 1 cm, bác sĩ khá vất vả để lấy ra mà không gây tổn thương cho phế quản người bệnh.
Theo bác sĩ Hương, hóc sặc dị vật có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở trẻ nhỏ và người già, có phản xạ nuốt kém. Dị vật gây hóc có thể là xương, hạt hoa quả, viên bi, pin cúc áo... Thay vì đi qua cổ họng xuống thực quản như bình thường, dị vật lại rơi vào thanh quản, xuống phế quản, gây nghẽn đường thở.
Dị vật đường thở rất nguy hiểm, có thể gây tử vong vì ngạt thở nếu không được cấp cứu kịp thời. Dấu hiệu một người hóc sặc dị vật là đột nhiên ho sặc sụa, đưa tay lên nắm chặt cổ họng, tím tái, vã mồ hôi, khó thở. Nếu người bệnh vẫn thở được thì nên tiếp tục ho để tống dị vật ra ngoài. Nếu người bệnh ngạt thở, không thể nói hay khóc, cần thực hiện 5 lần vỗ lưng và 5 lần ép bụng (Heimlich) để sơ cứu.
Động tác vỗ lưng: Cho người bệnh cúi gập để phần thân trên song song với mặt đất, vỗ lưng 5 lần liên tiếp giữa hai bả vai của người đó bằng mặt mu lòng bàn tay.
Động tác ép bụng (động tác Heimlich): Vòng tay ôm eo bệnh nhân, một tay nắm lại thành nắm tay và đặt vào vị trí trên rốn của người bị hóc, ấn mạnh vào bụng với một lực đẩy nhanh, hướng lên như đang cố gắng bồng bệnh nhân lên, thay phiên giữa 5 lần vỗ lưng và 5 lần ép bụng cho đến khi dị vật bật ra ngoài.
Bác sĩ Hương lưu ý nếu sau khi hóc vẫn còn cảm giác ho, khó chịu cần đi khám để chẩn đoán nguyên nhân và lấy dị vật, tránh trường hợp để dị vật lâu trong đường thở. Thực tế, một số người bệnh bị hóc và "bỏ quên" mảnh xương, hạt hoa quả trong phế quản hàng năm trời, gây viêm phổi, xẹp phổi, áp xe phổi, thậm chí gây nhiễm trùng máu, nguy hiểm tính mạng.
Hoài Phạm