Trả lời:

Ngủ mơ thấy ác mộng không phải là tình trạng hiếm gặp. Thông thường có ba nhóm nguyên nhân chính gồm tâm lý, lối sống và bệnh lý. Người gặp áp lực công việc, gia đình hoặc từng trải qua sự kiện đau buồn thường dễ bị ám ảnh trong giấc mơ. Thói quen sinh hoạt như ăn khuya, dùng chất kích thích như rượu, cà phê, ngủ không điều độ cũng góp phần gia tăng tình trạng.

Mơ thấy ác mộng thường xuyên có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề sức khỏe hay bệnh lý như ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn (OSA). Bởi hô hấp bị gián đoạn dẫn đến giấc ngủ không liền mạch, làm tăng nguy cơ gặp ác mộng.

Nếu ác mộng tái diễn đi kèm các dấu hiệu bất thường như nói mớ, nghiến răng, cử động tay chân mạnh hoặc cảm giác mệt mỏi kéo dài sau khi tỉnh dậy có thể là biểu hiện của rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn hành vi giấc ngủ REM, động kinh. Khi tình trạng kéo dài và trầm trọng hơn, bạn nên đến khoa thần kinh tại các bệnh viện uy tín để được khám, xét nghiệm chuyên sâu như đo đa ký giấc ngủ, chụp CT, MRI, đo điện não... Từ đó bác sĩ xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời cho bạn nếu mắc bệnh.

Đo đa ký giấc ngủ (polysomnography) giúp thăm dò các hoạt động sinh lý xảy ra trong giấc ngủ. Đây là kỹ thuật không xâm lấn, không gây đau, người bệnh chỉ cần ngủ một đêm tại bệnh viện. Các cảm biến ghi lại sóng não, nhịp tim, nhịp thở, nồng độ oxy trong máu cùng chuyển động mắt, chân và các hành vi khi ngủ. Dựa vào kết quả đo chi tiết, bác sĩ xác định chính xác nguyên nhân tình trạng rối loạn giấc ngủ, đồng thời phát hiện các bệnh lý liên quan như ngưng thở khi ngủ, động kinh khi ngủ, chứng ngủ rũ, hay gặp ác mộng vào ban đêm.

Tùy theo nguyên nhân và mức độ, bác sĩ có thể kết hợp nhiều phương pháp như dùng thuốc, tập vận động chức năng, kích thích từ trường xuyên sọ, trị liệu tâm lý hoặc phẫu thuật thần kinh để mang lại kết quả tốt nhất. Bạn nên xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, vận động phù hợp với thể trạng, đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, tránh sử dụng các chất kích thích (rượu, bia, cà phê...) và điện thoại trước giờ đi ngủ. Thư giãn bằng nhạc nhẹ, ngâm chân với nước ấm hoặc tinh dầu cũng góp phần giải tỏa căng thẳng trước khi ngủ.

BS.CKI Nguyễn Hữu Khánh
Trung tâm Khoa học Thần kinh
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM