TS.BS Nguyễn Thị Minh Đức, Trưởng Khoa Thần kinh, Trung tâm Khoa học Thần kinh, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thời gian gần đây, bệnh viện tiếp nhận nhiều ca đột quỵ ở độ tuổi còn trẻ (dưới 45 tuổi). Đa số trường hợp có các vấn đề như thừa cân, cao mỡ máu, tăng huyết áp.
4 tháng đầu năm nay, tỷ lệ người trẻ đột quỵ nhập viện Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh điều trị, phục hồi chức năng chiếm khoảng 20% tổng số ca. Theo bác sĩ Minh Đức, tỷ lệ người trẻ (dưới 40 tuổi) đột quỵ thường chiếm khoảng 15% trường hợp. Có hai nhóm yếu tố nguy cơ có thể dẫn đến đột quỵ.
Một là nhóm yếu tố nguy cơ không thể thay đổi được, như giới tính (nam giới), chủng tộc và tuổi tác.
Hai là các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được, gồm bệnh lý rối loạn mỡ máu, bệnh tim mạch, thừa cân béo phì, đái tháo đường. Lối sống thiếu khoa học như hút thuốc lá, uống rượu bia, căng thẳng, thức khuya, sử dụng các chất kích thích.
Rối loạn mỡ máu có liên quan đến cơ chế gây rối loạn mạch máu não. Tình trạng này có thể xảy ra ở cả trẻ em, nhất là ở giai đoạn trước tuổi dậy thì và cuối tuổi thiếu niên, khi mức lipid tự nhiên cao nhất.
Rối loạn lipid máu là yếu tố nguy cơ quan trọng gây đột quỵ do tăng hình thành cục máu đông, làm tắc nghẽn mạch máu. Những rối loạn lipid ở người trẻ, thậm chí trẻ em có thể liên quan đến tiền sử gia đình mắc chứng rối loạn lipid máu hoặc bệnh tim mạch sớm thứ phát.
Bác sĩ Minh Đức cho biết không phải người già mới cần tầm soát đột quỵ. Theo khuyến cáo của Hội Y khoa Mỹ, trẻ 2-8 tuổi có thể tầm soát rối loạn mỡ máu lần đầu để phòng ngừa các bệnh liên quan trong đó có đột quỵ nếu như trong gia đình có người mắc bệnh tim mạch sớm (tức nam dưới 55 tuổi và nữ dưới 65 tuổi).
Trẻ không có người nhà có yếu tố nguy cơ tim mạch, có thể tầm soát mỡ máu ở tuổi dậy thì 9-11 tuổi. Lần tiếp theo tầm soát mỡ máu khoảng 17-21 tuổi.
Thanh niên trên 20 tuổi chưa từng tầm soát mỡ máu, sẽ được xét nghiệm mỡ máu lúc 20 tuổi và sau đó mỗi 5 năm tầm soát mỡ máu một lần.
Người trên 80 tuổi nếu chưa bao giờ xét nghiệm mỡ máu cần được làm xét nghiệm mỡ máu sớm.
Xét nghiệm mỡ máu để biết tình trạng thực tế, kiểm soát lượng mỡ máu, phòng ngừa bệnh tim mạch, đột quỵ. Ngoài kiểm soát các yếu tố nguy cơ như mỡ máu cao, bệnh tim mạch, đái tháo đường, mọi người nên tuân thủ điều chỉnh chế độ ăn uống lành mạnh, sinh hoạt, lối sống khoa học, phù hợp với cơ thể.
"Tầm soát đột quỵ định kỳ rất quan trọng với hầu hết mọi người", bác sĩ Minh Đức nói. Người bệnh được chỉ định thực hiện các xét nghiệm, chụp chiếu liên quan như xét nghiệm máu chuyên sâu, đánh giá xơ vữa, nguy cơ tăng đông, chụp MRI 3 Tesla, chụp CT 768 hay 1975 lát cắt, chụp mạch máu DSA để tầm soát, đánh giá các bất thường trong cơ thể (không riêng mỡ máu cao). Từ đó, bác sĩ có phương pháp can thiệp kịp thời, chủ động phòng tránh đột quỵ.
Bình An
Độc giả đặt câu hỏi về bệnh thần kinh tại đây để bác sĩ giải đáp |