ThS.BS Trần Thị Hoài Thanh, khoa Cơ xương khớp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết bệnh lý về viêm khớp và tổn thương sụn, dẫn đến thoái hóa khớp gối là một trong những dạng thoái hóa khớp phổ biến nhất tại Việt Nam. Các phương pháp điều trị truyền thống như dùng thuốc, giảm đau... không thể phục hồi khớp gối đã bị thoái hóa như ban đầu. Các phương pháp này chỉ có tác dụng làm chậm quá trình phát triển của bệnh và giảm các triệu chứng như đau, viêm, cứng khớp. Khi thoái hóa khớp gối tiến triển quá nặng, người bệnh có thể được chỉ định thay khớp.
Do đó, phương pháp điều trị thoái hóa khớp gối bằng tế bào gốc đã được nghiên cứu cấp phép điều trị lâm sàng ở một số ít bệnh viện tại Việt Nam với nhiều ưu điểm vượt trội. Tế bào gốc không chỉ làm chậm quá trình thoái hóa mà còn giúp sụn khớp dày lên, giảm đau và cải thiện cấu trúc xương dưới sụn. Người bệnh có thể thấy rõ sự cải thiện rõ rệt sau khoảng 6 – 12 tháng. Mỗi lần tiêm tế bào gốc có hiệu quả kéo dài trung bình từ 3-4 năm.
Tế bào gốc là các tế bào vạn năng, có khả năng tăng sinh và biệt hóa thành các tế bào thuộc mô liên kết như mỡ, xương, sụn; và các mô khác như tế bào thần kinh, gan, tụy, thận... Những tế bào này còn tiết ra các yếu tố điều hòa miễn dịch, chống viêm, tái tạo mạch máu, ngăn chặn sự chết tế bào. Theo cơ chế hoạt động tự nhiên của cơ thể, khi bất cứ tế bào hay mô nào bị tổn thương, tế bào gốc sẽ tự di chuyển đến vị trí đó và sản sinh ra các mô lành mạnh thay thế cho tế bào bị tổn thương.
Vì mô sụn không có tế bào gốc, do đó, trong liệu pháp điều trị bằng tế bào gốc, các tế bào sẽ được lấy từ tủy xương và mô mỡ. Sau khi được tách khỏi mô mỡ, tế bào gốc được trộn với dung dịch chứa các yếu tố tăng trưởng và hoạt hóa dưới tác động của đèn laser chuyên dụng. Kết quả là thu được hàng triệu tế bào gốc đã được hoạt hóa và tiêm chúng vào khớp gối bị thoái hóa. Sau khi được tiêm vào khớp, tế bào gốc kích thích cơ chế giảm viêm, sửa chữa tế bào và cải thiện tình trạng lưu thông máu... từ đó chữa lành lớp sụn đã bị tổn thương hoặc tạo nên một lớp đệm sụn mới. Ngoài ra, sử dụng tế bào gốc để điều trị thoái hóa khớp còn mang đến một ưu điểm khác là không cần phẫu thuật. Tiêm tế bào gốc điều trị thoái hóa khớp càng sớm thì hiệu quả càng cao.
Tại khoa Cơ xương khớp - Bệnh viện đa khoa Tâm Anh Hà Nội, điều trị thoái hóa khớp bằng tế bào gốc có hai nguồn, sử dụng tế bào gốc tự thân từ mô mỡ và tế bào gốc đồng loài từ mô dây rốn. Theo đó, tế bào gốc tự thân là những tế bào trung mô có thể tìm thấy trong tủy xương, mô mỡ, dây rốn, tủy răng,... của chính người bệnh. Ngược lại, tế bào gốc đồng loài là sử dụng tế bào gốc của người khác truyền cho người bệnh.
Bác sĩ Hoài Thanh cho biết, một trong những điều cần lưu ý khi điều trị thoái hóa khớp gối bằng tế bào gốc là khi tuổi càng cao, tế bào gốc trong các mô càng ít và quá trình nuôi cấy nhân tế bào gốc cũng dài hơn. Do đó, tốt nhất người bệnh nên lưu trữ tế bào gốc tại các cơ sở y tế ngay từ khi còn trẻ. Ngoài ra, để phát huy hiệu quả điều trị tốt nhất, người bệnh còn cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ, thăm khám định kỳ. Đồng thời, người bệnh cũng nên thực hiện lối sống khoa học như chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục thường xuyên ở cường độ thích hợp, duy trì cân nặng lành mạnh, hạn chế rượu bia và thuốc lá...
Phi Hồng