Bơm tinh trùng vào tử cung còn gọi là thụ tinh nhân tạo (IUI), là phương pháp hỗ trợ sinh sản cho những cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn hoặc phụ nữ muốn làm mẹ đơn thân. Quy trình này có thể thực hiện mà không cần dùng thuốc hỗ trợ sinh sản. Nếu sử dụng thuốc, phác đồ thuốc sẽ được bắt đầu trước khi thực hiện thủ thuật.‌

IUI được áp dụng trong các trường hợp vô sinh không rõ nguyên nhân; nam giới có lượng tinh trùng thấp, di động kém. Người có các vấn đề về cương cứng hoặc xuất tinh; phụ nữ độc thân muốn thụ thai hoặc có các vấn đề ở cổ tử cung, lạc nội mạc tử cung nhẹ... cũng có thể thực hiện phương pháp này.

Điều trị bằng IUI tùy thuộc vào chu kỳ kinh nguyệt của người phụ nữ và nên bắt đầu vào ngày đầu tiên của kỳ kinh. Bác sĩ siêu âm và xét nghiệm máu để theo dõi chu kỳ trong khoảng 12-14 ngày, đảm bảo trứng trưởng thành đúng cách, sẵn sàng cho quá trình rụng trứng.

Trứng trưởng thành sẽ thoát khỏi buồng trứng và bắt đầu hành trình qua ống dẫn trứng để thụ tinh. Tinh dịch của người nam được lọc rửa, chọn ra những "tinh binh" khỏe mạnh để đưa vào tử cung của người nữ bằng một ống thông mỏng, từ đó quá trình thụ tinh diễn ra như tự nhiên. Phương pháp này giúp rút ngắn quãng đường tinh trùng cần đi, tiếp cận trứng dễ dàng hơn. Tỷ lệ thụ tinh thành công phụ thuộc vào các yếu tố dưới đây.

Tuổi tác

Tuổi của người phụ nữ càng lớn, tỷ lệ thụ thai càng giảm do chất lượng trứng giảm. Khi đó, người bệnh có thể cần thực hiện nhiều chu kỳ IUI mới đậu thai.

Tỷ lệ IUI thành công với phụ nữ dưới 35 tuổi là khoảng 13%, từ 35 đến 37 tuổi giảm còn 10%, từ 38 đến 40 tuổi chỉ 9%. Phụ nữ trên 40 tuổi thực hiện IUI chỉ có 3-9% khả năng đậu thai. Do đó, phương pháp này thường không được khuyến nghị cho người trên 40 tuổi.

Tình trạng bệnh lý

Nếu vợ chồng thuộc nhóm vô sinh không rõ nguyên nhân, người nữ có số lượng trứng tốt, tử cung và ống dẫn trứng bình thường, người nam lượng tinh trùng tốt thì tỷ lệ thành công IUI khoảng 7-10% mỗi chu kỳ. Nếu kết hợp điều trị với thuốc hỗ trợ sinh sản, tỷ lệ có thể tăng lên 15-25%.

Trường hợp một trong hai ống dẫn trứng bị tắc vẫn có thể mang thai. Nếu vị trí tắc nghẽn gần buồng trứng, tỷ lệ thành công của IUI khoảng 11,7%, nếu gần tử cung thì khả năng thành công lên tới 38%.

Nếu nguyên nhân vô sinh do nam giới như số lượng, hình thái hoặc khả năng vận động của tinh trùng bất thường hoặc ống dẫn tinh bị tắc, thụ tinh nhân tạo là giải pháp hỗ trợ sinh sản hiệu quả với tỷ lệ thành công gần 17%.

Thời điểm thực hiện thủ thuật

Sau khi xác định thời điểm rụng trứng, bác sĩ lên lịch thực hiện IUI, cho các cặp đôi biết khi nào nên dùng thuốc và khi nào cần cung cấp mẫu tinh dịch. Sự chậm trễ trong bất kỳ phần nào của quá trình đều có thể làm giảm khả năng thụ thai.

Tỷ lệ IUI thành công thấp nhất với phụ nữ bị lạc nội mạc tử cung từ trung bình đến nặng, ống dẫn trứng có vấn đề nghiêm trọng, nhiễm trùng vùng chậu nhiều lần, nam giới quá ít tinh trùng. Những trường hợp không thể áp dụng IUI có thể được bác sĩ chỉ định IVF (thụ tinh ống nghiệm).

Các chuyên gia khuyến cáo phụ nữ dưới 35 tuổi sau một năm quan hệ đều đặn không có thai (hoặc trên 6 tháng với phụ nữ trên 35 tuổi) nên đi khám sức khỏe sinh sản để được chẩn đoán nguyên nhân, điều trị.

Anh Ngọc (Theo WebMD)