Bàng quang là cơ quan rỗng nằm ở bụng dưới hay vùng chậu. Ngoài bàng quang, vùng này còn có các cơ quan khác như ruột non, đại tràng chậu hông, trực tràng, tử cung, buồng trứng... Đau vùng bụng dưới có thể là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau. Đau bàng quang xảy ra khi có sự tăng áp lựcđột ngột trong bàng quang hoặc do cơ chóp bàng quang co thắt quá mức. Cơn đau có liên quan đến hoạt động tiểu tiện, ban đầu là cảm giác căng tức vùng bụng dưới, cơn đau kiểu co thắt tăng dần và nhanh chóng mất đi khi sau khi đi tiểu.

Theo Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Tân Cương, Trung tâm Tiết niệu thận học, Bệnh viện đa khoa Tâm Anh TP HCM, tình trạng đau bàng quang có thể đến từ hai nguyên nhân cấp tính và mạn tính.

Đau tức bàng quang cấp tính xuất hiện đột ngột, thường do nhiễm khuẩn đường tiết niệu, bí tiểu cấp, sỏi kẹt niệu đạo, sỏi niệu quản đoạn dưới gần bàng quang, viêm tuyến tiền liệt... Ngoài triệu chứng đau, người bệnh thường có rối loạn đi tiểu như tiểu gắt, tiểu nhiều lần, tiểu khó...

Với nguyên nhân mạn tính hay viêm bàng quang kẽ, cơn đau có thể kéo dài từ 6 tháng trở lên. Viêm bàng quang kẽ là một tình trạng gây áp lực lên bàng quang lâu dài, căng tức ở bàng quang và vùng bụng dưới (hội chứng đau vùng chậu mạn tính). Cơn đau dao động từ khó chịu đến nặng có thể có tác động xấu đến chất lượng sống. Tính chất đau bất chợt, thường xảy ra ở một số thời điểm nhất định như trong chu kỳ kinh nguyệt, sau khi ăn, trong khi đi tiểu hay khi quan hệ tình dục. Hiện nay vẫn chưa xác định rõ nguyên nhân viêm bàng quang kẽ. Bệnh có liên quan đến những khiếm khuyết lớp niêm mạc bàng quang làm cho nước tiểu và các chất độc hại trong nước tiểu xâm nhập, gây tổn thương dưới lớp biểu mô.

Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, các cơn đau tức bàng quang có thể kéo dài, có thể làm tổn thương lớp biểu mô đường tiểu, thần kinh cơ bàng quang. Từ đó dẫn đến các biến chứng như giảm dung tích bàng quang, gây rối loạn tiểu tiện, bất tiện trong quan hệ tình dục, mất ngủ, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, các vấn đề về tinh thần và cảm xúc.

Theo bác sĩ Tân Cương, Khi có đau tức bàng quang, người bệnh nên đến cơ sở y tế để thăm khám. Tùy theo triệu chứng và những dấu hiệu lâm sàng, bác sĩ sẽ chỉ định người bệnh thực hiện các biện pháp chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm phù hợp như tổng phân tích nước tiểu, siêu âm bụng tổng quát, chụp X-quang bụng, nội soi bàng quang chẩn đoán...

Tùy theo nguyên nhân gây bệnh, bác sĩ sẽ có phương án điều trị phù hợp như sử dụng kháng sinh trong nhiễm khuẩn đường tiết niệu, nội soi tán sỏi bàng quang, cắt tuyến tiền liệt nội soi trong bí tiểu do tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt... Ngoài ra, các điều trị hỗ trợ cũng có tác dụng làm giảm triệu chứng như các thuốc giảm đau chống co thắt (Buscopan, No-spa), uống đủ nước, không nhịn tiểu quá lâu.

Đối với các trường hợp viêm bàng quang kẽ, việc điều trị cần phải phối hợp dùng thuốc và các biện pháp khác như tập luyện bàng quang (tập đi tiểu đúng giờ, giãn dần thời gian giữa 2 lần đi tiểu, chờ tiểu lâu hơn..). Bên cạnh đó, người bệnh có thể được hướng dẫn tập các bài tập vật lý trị liệu để cải thiện các cơ và mô liên kết ở sàn chậu. Khi các phương pháp điều trị nội khoa không giúp đạt hiệu quả như mong muốn, bác sĩ có thể can thiệp bằng phẫu thuật khi có chỉ định.

Để giảm nguy cơ đau tức bàng quang, bác sĩ Tân Cương khuyến cáo người bệnh nên chú ý xây dựng lối sống lành mạnh. Không nên nhịn tiểu quá lâu để tránh tổn thương bàng quang. Hạn chế thức ăn, nước uống có thể gây kích ứng bàng quang như rượu bia, chất làm ngọt nhân tạo, thực phẩm ngâm chua. Nếu gặp các vấn đề về bàng quang, nên ghi lại nhật ký đi tiểu hàng ngày để theo dõi, yếu tố khởi phát cơn đau, biểu hiện sau đó, thời gian đau... giúp bác sĩ đánh giá sức khỏe bàng quang chính xác và có phương pháp điều trị hiệu quả hơn.

Hân Thái