Ông Nhơn (ngụ Bình Định) đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM khám do ê buốt và đau nhức ngày càng nặng, phải ăn món mềm suốt 4 năm qua. "Gió thổi khẽ chạm vào da mặt hay nhai nhẹ cũng đau, cảm giác như điện giật", ông nói.

Ngày 23/8, ThS.BS.CKII Mai Hoàng Vũ, khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Thần kinh, cho biết dây thần kinh số 5 của bệnh nhân bị chèn ép gây cảm giác trên. Đây là dây thần kinh tam thoa, lớn nhất trong 12 dây thần kinh sọ não.

Bác sĩ giải thích ông Nhơn bị đau nửa mặt do xung khắc, va chạm giữa dây thần thần kinh 5 và động mạch tiểu não trên. Tình trạng này cũng có thể xảy ra ở những bệnh nhân co giật nửa mặt do sự chèn ép của động mạch tiểu não trước dưới và dây thần kinh số 7. Bệnh không ảnh hưởng đến tính mạng nhưng gây đau, giảm chất lượng sống. Triệu chứng thường gặp như đau nửa mặt, nhức răng.

Theo bác sĩ Vũ, tỷ lệ người đau dây thần kinh số 5 chiếm 1-2% trong dân số. Người bệnh thường được điều trị nội khoa trước nhưng đa số phải mổ sau vài năm.

Trường hợp đau nhẹ, bác sĩ điều trị nội khoa, dùng thuốc ức chế cảm giác đau. Các phương pháp đốt, bắn tia gamma knife, xạ phẫu hoặc phẫu thuật... được chỉ định trong trường hợp không còn đáp ứng với thuốc.

Bác sĩ Vũ cho biết phẫu thuật là phương pháp tối ưu. Bác sĩ tách dây thần kinh số 5 ra khỏi động mạch tiểu não bằng cách chèn vào giữa một miếng đệm. Miếng đệm này có tác dụng ngăn chặn mạch máu chèn ép vào dây thần kinh, tránh ảnh hưởng dây thần kinh.

Sau hội chẩn, ê kíp chọn phẫu thuật giải áp dây thần kinh số 5 cho ông Nhơn bằng kính vi phẫu có chức năng chụp huỳnh quang 3D. Để tiếp cận dây thần kinh 5, bác sĩ phải đi vào vùng góc cầu tiểu não chứa nhiều cấu trúc quan trọng (tĩnh mạch đá, hệ thống dẫn lưu, xoang ngang, các dây thần kinh 7, 8, 9, 10, 11...).

Do diện tích tiếp xúc nhỏ và sâu (từ vỏ não vào khoảng 5-6 cm), kính vi phẫu có khả năng phóng đại cao, cho hình ảnh rõ nét. Bác sĩ sử dụng thêm thiết bị nội soi chuyên dụng, luồn vào những ngóc ngách sâu hơn trong não mà kính vi phẫu không nhìn thấy để bóc tách, chèn miếng đệm dễ dàng.

Trong hai giờ phẫu thuật, ê kíp bác sĩ đã giải quyết được tình trạng chèn ép mạch máu với dây thần kinh bệnh nhân. Cấu trúc não giữ nguyên, không tác động vào các dây thần kinh lân cận, tránh làm tổn thương động mạch. Bệnh nhân hồi phục tốt, xuất viện sau 5 ngày.

Theo bác sĩ Vũ, đau dây thần kinh số 5 tùy vào vùng cơ thể bị chi phối. Cơn đau thường lặp đi lặp lại. Người bị đau hàm, ê buốt răng, đau một bên mặt, nên đi khám sớm để bác sĩ xác định nguyên nhân và điều trị.

Bình An

* Tên người bệnh đã được thay đổi